прарэ́злівы, ‑ая, ‑ае.
1. Які моцна, рэзка дзейнічае на органы пачуццяў. Дзесьці ў глыбіні парку зайграў джаз. Дзікія, прарэзлівыя гукі рвануліся ўвысь, закружыліся над кронамі дрэў. Шашкоў. Цішыню ночы раз-пораз разрывалі прарэзлівыя свісткі паравозаў. М. Ткачоў.
2. Пільны, пранізлівы (пра вочы, позірк). Стоячы на адным месцы, [пані] акінула Сцёпку прарэзлівым бліскучым позіркам. Баранавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надыхо́д м (пра час, падзеі) Ánbruch n -(e)s, Éinbruch m, Éintritt m -s;
надыхо́д но́чы Ánbruch der Nacht;
надыхо́д дня Tágesanbruch m;
з надыхо́дам це́мры bei Éinbruch der Dúnkelheit;
◊ з надыхо́дам Но́вага го́да! Prosít Néujahr!
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
вагане́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Невялікі вагон або платформе, прыстасаваныя для перавозкі грузаў па вузкакалейных або падвесных дарогах. Свежасцю ночы патыхае з шырокіх адчыненых варот, адкуль з мяккім грукатам коцяцца бярвенні і кладуцца на ваганетку, каб пасля пад’ехаць да станка. Пестрак. Мел і гліна падвозяцца да.. [басейнаў] ваганеткамі з кар’ераў. М. Ткачоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ахво́чы, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Які выказвае ахвоту, жаданне на што‑н., да чаго‑н. і пад. Малодшы Марцін да гаспадаркі не быў ахвочы. Карпюк. Каму з вас не цікава І хто з вас не ахвочы Прылегчы спаць на травы Пад зорны полаг ночы. Аўрамчык.
2. Руплівы, старанны. Валя Арэшка была чалавек пакладзісты, ахвочы. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пе́рціся, пруся, прэшся, прэцца; промся, працеся, пруцца; пр. пёрся, церлася; заг. прыся; незак.
Разм. Тое, што і перці (у 1 знач.). — Куды не ў чаргу прэшся! Паклічуць, як будзе пара!.. Чарот. [Халімоніха:] — Выдумала перціся сярод ночы ў такую далеч, цераз лясы, цераз балоты! Мележ.
•••
Перціся на ражон — тое, што і лезці на ражон (гл. лезці).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
руса́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Міфалагічны вобраз усходнеславянскіх народаў у выглядзе жанчыны з доўгімі распушчанымі валасамі, якая жыве ў вадзе або жыце. Русалак рогат... Ночы ціш... Пужаюць князя над вадою. Чарот. Гэта было адно з тых месц, пра якія калісьці народ расказваў страхотныя казкі — з разбойнікамі, з лесунамі, з русалкамі. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяг 1, ‑у, м. (рэдка).
Бег, рух. Хай бягуць няспынным цягам Дні і ночы, нашы сны. Іверс.
•••
Адным цягам — заложна, без перадышкі, адным намаганнем.
Даць цягу гл. даць.
З цягам часу — праз некаторы час; за пэўны час.
цяг 2, ‑а, м.
Тое, што і цяж. Ціха дзынкнулі правады. Чалавек зачапіўся, відаць, за цягі блакіроўкі. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спако́йны rúhig, still; gelássen (ураўнаважаны); fríedlich (мірны);
спако́йны настро́й áusgeglichene Stímmung;
спако́йнае мо́ра stílles [gláttes] Meer;
са спако́йным сумле́ннем mit gútem [rúhigem, réinem] Gewíssen;
спако́йнай но́чы gute Nacht!;
бу́дзьце спако́йны Sie können ganz berúhigt sein!; darauf können Sie sich verlássen!
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
cope
I [ˈkoʊp]
v.i.
1) спраўля́цца, упраўля́цца
2) ла́дзіць
II [ˈkoʊp]
1.
n.
1) ры́за f.
2) по́крыва n.; ку́пал -у m.
the cope of heaven — ку́пал не́ба
the cope of night — по́крыва но́чы
2.
v.t.
пакрыва́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
абмачы́ць, ‑мачу, ‑мочыш, ‑мочыць; зак., каго-што.
Зрабіць мокрым, вільготным, намачыць. Дождж абмачыў сена. □ [Юрка].. пабоўтаў трохі нагамі ў вадзе, абмачыў унізе калошы палатняных портак сваіх і не мог сабраць сваіх думак аж да самай ночы. Чорны. // Зрабіць мокрым, абмакнуўшы ў што‑н. Добра абмачыць касу, пацягнуць яе пад вадой і, падняўшы, глядзець, як.. цячэ ў раку тонкі струмень. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)