direction [dəˈrekʃn] n.

1. кіру́нак, напра́мак; in the direction of у кіру́нку да;

from all directions з усі́х бако́ў;

He has a good sense of direction. Ён добра арыентуецца.

2. pl. directions указа́нні

3. кіраўні́цтва;

the direction of a play пастано́ўка п’е́сы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

prąd, ~u

м.

1. цячэнне; плынь;

płynąć z ~em — плыць па цячэнні;

pod prąd — супраць цячэння;

2. перан. кірунак; плынь;

~y polityczne — палітычныя плыні;

prąd literacki — літаратурная плынь, літаратурны кірунак;

3. эл. ток;

prąd zmienny — пераменны ток;

prąd stały — пастаянны (сталы) ток

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

АКАДЭМІ́ЗМ

(франц. académisme),

1) чыста тэарэт. кірунак, традыцыяналізм у навуцы і асвеце.

2) Адарванасць навукі, мастацтва, асветы ад жыцця і грамадскай практыкі.

3) У выяўленчым мастацтве — кірунак, які склаўся ў маст. акадэміях 16—19 ст. (гл. ў арт. Акадэміі мастацкія) і прытрымліваўся традыцыйных правілаў класічнага мастацтва антычнасці і Адраджэння. Садзейнічаў сістэматызацыі маст. адукацыі, замацаванню класічных традыцый (гл. Класіцызм), якія ператвараліся ім у «вечныя» каноны. Лічачы, што сучаснае жыццё не вартае высокага мастацтва, акадэмізм проціпастаўляў яму надчасавыя і наднац. нормы прыгажосці, ідэалізаваныя вобразы, далёкія ад рэальнасці сюжэты (з ант. міфалогіі, Бібліі), што падкрэслівалася ўмоўнасцю мадэліроўкі, колеру і малюнку, тэатральнасцю кампазіцыі. Пад націскам мастакоў-рэалістаў і творчай апазіцыі акадэмізм распаўся і відазмяніўся. У 20 ст. ў шэрагу краін ён часам выяўляўся ў адноўленых формах неакласіцызму.

т. 1, с. 178

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АБ’ЕКТЫВІ́ЗМ,

1) кірунак у гнасеалогіі, у аснове якога ляжыць арыентацыя пазнавальнай дзейнасці на сац.-паліт. «нейтральнасць», на ўстрыманне ад сац.-крытычных ацэнак, суджэнняў аб яе каштоўнасцях і мэтах. Тым самым ён абмяжоўвае «разумнае мысленне», нярэдка маскіруючы гнасеалагічны суб’ектывізм. Аб’ектывізм адмаўляе самаст. ролю актыўных дзеянняў гіст. суб’ектаў, трактуе іх як цалкам абумоўленыя фатальным ходам рэчаў, уплывам тэхніка-тэхнал. і навук. фактараў. У найноўшай сваёй форме сцыентызму Аб’ектывізм выражаецца ў тэндэнцыі звесці ўсю культуру да навукі, а праблемы чалавека і грамадства — да навук.-тэхн. задач.

2) Кірунак у этыцы, які прызнае аб’ектыўныя каштоўнасці і прадпісанні і спрабуе ўстанавіць аб’ектыўны крытэрый і аб’ектыўную мэту маральнага дзеяння (гл. Норма).

Літ.:

Поппер К. Логика и рост научного звания. М., 1983;

Праблемы развіцця сучаснай філасофіі. Мн., 1994.

У.К.Лукашэвіч.

т. 1, с. 19

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

біякіберне́тыка

(ад бія- + кібернетыка)

кірунак кібернетыкі, які вывучае законы зберажэння, перапрацоўкі і перадачы інфармацыі ў біялагічных сістэмах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

канцыні́зм

(ад лац. concinnere = правільна аб’ядноўваць)

кірунак у традыцыйнай логіцы, прадстаўнікі якога намагаліся зліць логіку з псіхалогіяй.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

катамарфо́з

(ад ката- + -марфоз)

кірунак эвалюцыйнага працэсу, звязаны са зменай умоў асяроддзя і спрашчэннем агульнай будовы арганізма.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

клерыкалі́зм

(ад клерыкал)

палітычны кірунак, які імкнецца ўзмацніць уплыў царквы на грамадска-палітычнае і культурнае жыццё краіны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

неамальтузія́нства

(ад неа- + мальтузіянства)

кірунак у сучаснай сацыялогіі, які мадэрнізуючы ідэі мальтузіянства, намагаецца апраўдаць супярэчнасці сучаснага грамадства.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сігні́фіка

(ад лац. significare = падаваць знак)

кірунак тэарэтычнага мовазнаўства, заснаваны на разглядзе любых моў як знакавых сістэм.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)