артагна́тыя

(ад арта- + гр. gnathos = сківіца)

адзін з відаў нармальнага прыкусу, пры якім верхнія пярэднія зубы перакрываюць ніжнія прыкладна на 1/з вышыні іх каронак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

латэра́льны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які знаходзіцца збоку; бакавы (анатамічны тэрмін, які паказвае на размяшчэнне якога‑н. органа, часткі цела арганізма збоку ад сярэдняй плоскасці цела). Латэральныя зубы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яхі́днічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Злосна іранізаваць, з’едліва насміхацца з каго‑н. [Надзя:] — Скалячы зубы, Хвядос будзе яхіднічаць, гігікаць, а ты мусіш выслухоўваць яго, цярпець. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Замбо́ліць, замбалі́ць ’гаварыць не тое, што трэба’ (воран., Сл. паўн.-зах.). Хутчэй за ўсё з гіпатэтычнага польск. (незафіксаванага) *zębolić (з zęby ’зубы’). Параўн. рус. валаг. зубо́рить ’жартаваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

напланава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што і чаго.

Разм. Запланаваць нейкую колькасць чаго‑н. Напланаваць работы. □ — Ты мне зубы не загаварвай. Скажы, што ты там яшчэ напланаваў. Няхай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пералячы́ць, ‑лячу, ‑лечыш, ‑лечыць; зак., каго-што.

Разм.

1. Палячыць, вылечыць усіх, многіх або ўсё, многае. Пералячыць усіх дзяцей. Пералячыць зубы.

2. Празмерным лячэннем давесці да непажаданых вынікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выдёргивать несов. вырыва́ць, выдзіра́ць; выскуба́ць; вышмо́ргваць; выця́гваць;

выдёргивать зу́бы вырыва́ць зу́бы;

выдёргивать гво́зди вырыва́ць (выдзіра́ць) цвікі́;

выдёргивать се́но из сто́га выскуба́ць се́на са сто́га;

выдёргивать ни́тки из тка́ни вышмо́ргваць ні́ткі з ткані́ны;

выдёргивать цита́ты вырыва́ць цыта́ты;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прае́сці, ‑ем, ‑ясі, ‑есць; ‑ядзім, ‑ясце, ‑ядуць; пр. праеў, ‑ела; заг. праеш; зак., што.

1. Грызучы або едучы, прадзіравіць. Моль прагла сукно. // Прадзіравіць у выніку хімічнага працэсу. Іржа прагла вядро.

2. Патраціць на ежу. Не хапайся з казамі на торг: козы прадасі і грошы праясі. Прыказка.

3. і без дап. Разм. Правесці некаторы час за ядой.

•••

Зубы праесці на чым — тое, што і зубы з’есці на чым (гл. з’есці).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пратэ́з, ‑а, м.

Штучная частка цела (рука, нага, зубы і інш.), зробленая ўзамен страчанай прыроднай. [Вадзім] падпісваў.. свой апошні зборнічак. Падпісваў левай рукой — на правай замест кісці быў пратэз. Мехаў.

[Ад грэч. próthesis — дадатак, прыбаўка, далучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зуба́ты, ‑ая, ‑ае.

З вялікімі зубамі. — Юрка-а-а! — Акцызнік крычыць і крэкча, падымаючыся з-пад плота, усміхаецца нечага на ўвесь зубаты рот. Пташнікаў. // Які мае зубы. Зубаты кіт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)