змяні́ ць , змяню́ , зме́ ніш, зме́ ніць; зме́ нены; зак.
1. каго-што . Зрабіць інакшым.
З. канструкцыю машыны.
2. каго-што . Замяніць другім.
З. кіраўніка аддзела.
З. работу.
3. каго (што ). Пачаць дзейнічаць замест другога, заняўшы чыё-н. месца.
З. дазорных.
4. каго-што . З’явіцца ўслед за кім-, чым-н. , замяняючы сабой каго-, што-н.
Лета змяніла вясну.
5. што . Пачаць карыстацца чым-н. замест чаго-н. іншага, перамяніць.
З. бялізну.
|| незак. змяня́ ць , -я́ ю, -я́ еш, -я́ е і зме́ ньваць , -аю, -аеш, -ае.
|| наз. змяне́ нне , -я, н. (да 1 знач. ) і зме́ на , -ы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ВЫСОКАТРЫВА́ ЛЫ ЧЫГУ́ Н ,
чыгун высокай (400—1500 МПа) трываласці і пластычнасці. Атрымліваецца пераважна мадыфікаваннем вадкага чыгуну прысадкамі магнію, кальцыю, цэрыю, ітрыю і інш. элементаў. Мае значную зносаўстойлівасць, высокія ліцейныя якасці, добра паддаецца мех. апрацоўцы. Выкарыстоўваецца замест сталі для вырабу каленчатых валоў, зубчастых колаў, шатуноў, муфтаў і інш. важных дэталей, а таксама замест коўкага чыгуну пры вырабе задніх мастоў аўтамабіляў, калодак, картэраў, фітынгаў.
т. 4, с. 322
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
дэві́ з , -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Кароткае выслоўе, якое выражае кіруючую ідэю паводзін або дзейнасці.
Наш д. — наперад!
2. Слова або выслоўе, якое на конкурсах аўтар ставіць на творы замест свайго імя.
Праект пад дэвізам «Перамога».
|| прым. дэві́ зны , -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аб’... , прыстаўка (гл. а... 1 ).
Ужываецца замест «а... 1 », «аб...» перад галоснымі «е», «ё», «і», «я»: аб’есці, аб’ём аб’інець, аб’явіць, аб’яднаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гаржэ́ тка , ‑і. Д М ‑тцы, ж.
Прадмет жаночага туалету ў выглядзе палоскі футра ці цэлай шкуркі звярка, якую носяць замест каўняра.
[Фр. gorgette.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заме́ ннік , ‑а, м.
Матэрыял, выраб і пад., якія ўжываюцца замест другіх, больш каштоўных, дэфіцытных матэрыялаў, вырабаў. Заменнік скуры. Заменнік каляровых металаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зашавялі́ ць , ‑вялю, ‑веліш, ‑веліць; зак.
Пачаць шавяліць. // Варухнуць, шавяльнуць. [Пятрусь] паспешліва зашавяліў губамі, але замест слоў абмежаваўся паўторным пацалункам з Рыгорам. Гартны .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пад’... , прыстаўка (гл. пад...).
Ужываецца замест «пад...» перад галоснымі «е», «ё», «ю», «я», напрыклад: пад’есці, пад’ельнік, пад’ём, пад’ёмны, пад’юдзіць, пад’ядаць, пад’язны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
віцмундзі́ р
(ад лац. vice = замест + мундзір )
форменны сурдут чыноўнікаў у царскай Расіі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
прадмо́ ва ж Vó rwort n -(e)s, -e, Vó rrede f -, -n;
даць прадмо́ ву mit é inem Vó rwort versé hen*;
заме́ ст прадмо́ вы zum Gelé it
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)