цуро́к, ‑рка, м.
1. Нешырокі струмень вады, вадкасці. З мяне на саматканы палавічок сцякалі цуркі вады. Грахоўскі. Барадаты рабочы, з цуркамі поту на поўным твары, адышоў ад хваіны. Гартны.
2. у знач. прысл. цурко́м. Струменем, бесперапынна (цячы, ліцца і пад.). Наташа адчувала, як па спіне цурком збягае пот. Асіпенка. Са стрэх лілося цурком; такога капяжу не было яшчэ ў гэтым годзе. Чарнышэвіч. Полымя ажно хапае за пальцы, і воск цурком цячэ ў місу. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штого́д, прысл.
Кожны год, у кожным годзе; з году ў год. Старыя бабровыя хаткі, у якіх бабры жывуць з пакалення ў пакаленне, штогод іх пашыраючы і павялічваючы, дасягаюць часам вялізных памераў. В. Вольскі. Усюды працоўны народ Кастрычніка дзень нараджэння Святкуе ўрачыста штогод. Аўрамчык. // З кожным годам. І чым далей ад нас гады адходзяць, Тым ён [Ленін] бліжэй да нас штодзень, штогод, Тым ён глыбей жыве ў душы народа, Тым вышай веліч простая яго! Звонак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даве́сціся сов., безл. довести́сь, случи́ться; прийти́сь, привести́сь;
у гэ́тым го́дзе мне давяло́ся быць на Чо́рным мо́ры — в э́том году́ мне довело́сь (случи́лось, пришло́сь, привело́сь) быть на Чёрном мо́ре;
праз дзень мне давядзе́цца ляце́ць на самалёце — че́рез день мне придётся лете́ть на самолёте
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
исте́кший и истёкший
1. прич. які́ (што) сышо́ў, які́ (што) міну́ў; які́ (што) ско́нчыўся;
2. прил. (прошедший) міну́лы; (о дне — ещё) учара́шні; (о сроке) ско́нчаны;
в исте́кшем году́ у міну́лым го́дзе;
исте́кший день міну́лы (учара́шні) дзень.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
crop2 [krɒp] v.
1. падстрыга́ць; падрэ́зваць, падраза́ць; зраза́ць, зрэ́зваць (кветкі)
2. шчыпа́ць (траву, лісце)
3. садзі́ць, саджа́ць, се́яць;
crop a field with wheat засе́яць по́ле пшані́цай
4. дава́ць ураджа́й;
The barley cropped well this year. Ячмень добра ўрадзіў у гэтым годзе.
5. збіра́ць ураджа́й; жаць; касі́ць
crop up [ˌkrɒpˈʌp] phr. v. нечака́на з’яўля́цца, узніка́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
queen [kwi:n] n.
1. карале́ва;
the Queen of England карале́ва А́нгліі;
Elizabeth II became Queen of England in 1952. Елізавета ІІ стала каралевай Англіі ў 1952 годзе.
2. багі́ня, цары́ца;
a queen of beauty багі́ня прыгажо́сці 3. ма́тка (у пчолаў)
4. да́ма (карта);
a queen of hearts чырво́вая да́ма
5. карале́ва, ферзь (у шахматах)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
баламу́ціць, ‑мучу, ‑муціш, ‑муціць; незак., каго-што.
Разм.
1. Сеяць неспакой сярод каго‑н., уносіць разлад, неразбярыху. — Ты [Якім] зноў усіх баламуціш! — ускіпеў з яшчэ большай ярасцю Рыгорка. Дуброўскі. [Сцяпан:] — Я дык што? Я — нічога. Хведар усё. Ён людзей баламуціць. Асіпенка. // Бударажыць, хваляваць. Загараліся і беглі па жылках маладыя іскры. Будзілі, баламуцілі, падбівалі стары імпэт. Баранавых.
2. Зачароўваць, спакушаць. Чорт бы вас пабраў, дзяўчаты: баламуціце вы нашага брата і годзе! Колас.
•••
Баламуціць светам — выклікаць якімі‑н. несправядлівымі дзеяннямі непакой, нездавальненне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакро́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
1. Пачаць крочыць, пайсці куды‑н. Скруціўшы па цыгарцы, браты павольна пакрочылі да штаба. Кавалёў. Дачакаўшыся канца ўрока, Іван выйшаў на вуліцу. Пастаяўшы крыху, пакрочыў да хаты. Шахавец. Каб не ісці вуліцай, дзе можна было сустрэцца з нямецкімі патрулямі,.. [Гонка] знарок звярнула з дарогі і пакрочыла полем, потым агародамі. Сіняўскі.
2. перан. Пачаць развівацца ў якім‑н. кірунку. У чацвёртым годзе пяцігодкі [гаспадарчая] рэформа пакрочыць далей. «Звязда».
3. Крочыць некаторы час. Пакрочыць гадзіну па цэхах завода.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раслі́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да расліны. Расліннае покрыва. □ Раслінны свет быў багаты, корму для .. [зуброў] хапала, жыццё было прывольнае. В. Вольскі. // Які складаецца з раслін. Раслінны корм. □ — Ты паведамляеш, што ў вашай школе ў гэтым годзе вельмі багаты куток натураліста, што ў цябе ў самой таксама шмат раслінных калекцый. Сіняўскі. // Прыгатаваны, здабыты з раслін. Раслінныя фарбы. Раслінны тлушч.
2. Які жыве на расліне, раслінах. Раслінная тая.
3. З малюнкам, адбіткам раслін. Раслінны ўзор. Раслінны арнамент.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
укругаву́ю, прысл.
1. Па кругу, у кругавым напрамку. — Дай, божа... На здароўе.. — з шумам адказалі ўсе, і чарка пайшла ўкругавую. Пестрак. Шырока расставіўшы ногі, Шаховіч пачаў ўкругавую ганяць ручку. Машына не заводзілася. Мяжэвіч.
2. У цэлым і прыблізна, на круг. Заданне брыгада выконвае ўкругавую штодня на 110–125 працэнтаў. Васілевіч. [Васіль:] — У наступным годзе — на першы план ураджай. Чаго б гэта ні каштавала, а давесці да даваеннага — дванаццаць цэнтнераў ўкругавую. Потым з года ў год павышаць. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)