заба́ва, ‑ы; Р мн. ‑баў; ж.
1. Гульня, пацеха. Гіо аднойчы выкаціў на двор.. колца і.. пачаў ганяць яго кіёчкам па двары. Іліко панура пазіраў на забаву паніча. Самуйлёнак. Не адрозніць, дзетвара, вас Ад тых кветак на паляне, Дзе вы будзеце ў забавах Разам лётаць з матылямі. Васілёк.
2. Тое, што забаўляе, пацяшае, весяліць. Гадзіннік служыў цікавай забавай для дзяцей Крушынскага. Бядуля. [Малыя] ідуць на месца, дзе іх чакаюць забавы — гушкалкі, .. цудоўная дашчакая горка, абабітая бляхай. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дабі́ць, ‑б’ю, ‑б’еш, ‑б’е; ‑б’ём, ‑б’яце; зак., каго-што.
1. Прыкончыць, прыбіць раненага, недабітага. Дабіць падстрэленага драпежніка. // Канчаткова разграміць, знішчыць. Дабіць ворага.
2. Разбіць астатняе; разбіць канчаткова недабітае. Дабіць апошнія талеркі.
3. Скончыць біць (пра гадзіннік і пад.). Куранты дабілі дванаццаты ўдар.
4. Убіваючы, дагнаць да пэўнага месца ці да канца. Дабіць кол. // Скончыць убіванне. Дабіць апошні цвік.
5. перан. Разм. Завяршыць выкананне якой‑н. работы. Дабіць пракос.
•••
Дабіць да ручкі — давесці да развалу, прывесці ў непрыгодны стан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прытвары́цца, ‑тваруся, ‑творышся, ‑творыцца; зак.
Прыняць на сябе які‑н. выгляд з мэтай увесці каго‑н. у зман; прыкінуцца. Прытварыцца хворым. □ І Юрка Хмялеўскі глядзеў на яго і дзівіўся, што гэты звер і прайдзісвет можа прытварыцца сапраўдным панам. Чарнышэвіч. Матацыкліст узняўся і далажыў афіцэру, што калі ён ляжаў, прытварыўшыся мёртвым, нехта ў яго з рукі зняў гадзіннік. Карпюк. Я прытварыўся, што нічога не ведаю, але тата ўжо здагадаўся, што гэта наша работа, і пагразіў пальцам. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хрыпата́, ‑ы, ДМ ‑паце, ж.
1. Сіпласць, адсутнасць чыстаты голасу. Толькі недалёка ціха булькала крынічка і да хрыпаты надрываўся недзе драч. Ваданосаў. У крыклівым голасе заўжды хрыпата будзе, ён не чысты. Сапраўдны паэт не крычыць. Галавач.
2. Хрыпенне, хрып. Спыняўся [сабака] на момант, каб набраць паветра ў лёгкія і ўцягваў яго з хрыпатою. Крапіва. Тут жа прабіў Шклянкаў насценны гадзіннік шэсць, без хрыпаты, чыста, быццам разумеючы, што на дварэ канец лютага і на парозе вясна. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
nakręcić
зак.
1. накруціць;
2. завесці;
nakręcić zegarek — завесці гадзіннік;
4. разм. наблытаць; накруціць; наплесці;
nakręcić numer — набраць [тэлефонны] нумар;
nakręcić film — зняць фільм
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
міну́та, ‑ы, ДМ ‑нуце, ж.
1. Адзінка часу, роўная шасцідзесятай частцы гадзіны, якая складаецца з 60 секунд. Гадзіннік паказваў без дзесяці мінут дзевяць. Васілёнак. Стрэлка гадзінніка адлічыла сорак мінут. Алешка. // Які‑н. кароткі прамежак часу. Мінута радасці. □ Мужчыны зараз па сняданні Пайшлі ў гумно на спачыванне — Аддаць мінуту для дрымоты. Колас.
2. Спец. Адзінка вымярэння вугла і дугі, роўная 1/60 градуса, якая абазначаецца на пісьме значком ′. Кожны градус дзеляць на шэсцьдзесят мінут (60′), а кожную мінуту на шэсцьдзесят секунд (60″).
[Ад лац. minutus — паменшаны, малы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
отста́ть сов., в разн. знач. адста́ць, мног. паадстава́ць;
отста́ть от свои́х спу́тников адста́ць ад сваі́х спадаро́жнікаў;
отста́ть в успе́хах адста́ць у по́спехах;
часы отста́ли гадзі́ннік адста́ў;
обо́и отста́ли шпале́ры адста́лі;
отста́нь от меня́! адста́нь (адчапі́ся, адкасні́ся) ад мяне!;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
tick3 [tɪk] v.
1. ці́каць (пра гадзіннік)
2. памяча́ць «пту́шачкай»
tick away [ˌtɪkəˈweɪ] phr. v. бе́гчы, ху́тка ісці́, ляце́ць (пра час);
Meanwhile the minutes kept ticking away. Між тым хвіліны ўсё ляцелі.
tick by [ˌtɪkˈbaɪ] phr. v. =
tick awaytick off [ˌtɪkˈɒf] phr. v.
1. рабі́ць паме́ту, ста́віць «пту́шачку»
2. infml даць наганя́й
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
áufziehen
*
1.
vt
1) падыма́ць, падця́гваць
2) заво́дзіць (гадзіннік)
3) выро́шчваць, выхо́ўваць; гадава́ць
2.
vi (s)
1) пака́зваць, збіра́цца (пра навальні- цу)
2) выступа́ць; выхо́дзіць (на дэманстрацыю)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
праве́рыць сов., в разн. знач. прове́рить; (с целью выяснения качества — ещё) испыта́ть;
п. справазда́чу — прове́рить отчёт;
п. гадзі́ннік — прове́рить часы́;
п. дэта́ль на трыва́ласць — прове́рить (испыта́ть) дета́ль на про́чность;
п. выкана́нне — прове́рить исполне́ние;
п. біле́ты — прове́рить биле́ты
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)