Ву́гар ’высокае месца, бугор’ (Прышч., дыс.). Рус. уго́р ’круты бераг ракі, круча, пакаты пад’ём угору’. Ад у‑ і гара (Фасмер, 4, 146).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раўда́нь, раўдо́нь ’нізкі, роўны і шырокі бераг ракі, абалонь’ (Ласт.). Няясна; магчыма ў выніку перастаноўкі зычных з раўнадзь ’раўніна’. Гл. раўнядзь, роўнядзь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аплы́сці сов., в разн. знач. оплы́ть;
све́чка аплыла́ — свеча́ оплыла́;
твар аплы́ў — лицо́ оплы́ло;
бе́раг аплы́ў — бе́рег оплы́л
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паважда́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Важдацца некаторы час. Паваждацца з дзецьмі. □ Стары паваждаўся з хвіліну і выцягнуў на бераг цёмна-залацістую рыбіну. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сервіту́тны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сервітуту. Сервітутныя землі. □ вёскі Красны Бераг ужо даўно судзяцца з адміністрацыяй князя Радзівіла за сервітутную пашу. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наступа́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. гл. наступіць¹.
2. Ведучы актыўныя ваенныя дзеянні, рухацца наперад, на праціўніка.
Н. на ўсіх франтах.
3. Падступаць да каго-н. з просьбамі, пагрозамі і пад.
4. перан. Набліжацца да чаго-н., распаўсюджвацца, насоўвацца на што-н.
Хвалі наступаюць на бераг.
|| наз. наступле́нне, -я, н. (да 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ *На́беражны, на́бэрэжны ’перапалены (аб гаршках)’ (Вярэн.). Магчыма, да бераг ’край’, г. зн. ’з надтрэснутымі краямі’ або ’той, які стаяў з краю (пры абпальванні)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бар4
(фр. barre)
падводная пясчаная наносная мель, якая ўтварылася ў моры перад вусцем ракі, а таксама вузкая выцягнутая паўз бераг наносная палоса сушы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шо́ты
(фр. shott, ад ар. šatt = бераг ракі)
невялікія паглыбленні ў пустынях на паўночным захадзе Афрыкі, пакрытыя слаямі солі; у час дажджоў запаўняюцца вадой.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
стро́мы, ‑ая, ‑ае.
Вельмі круты. Скалісты, ззаду асветлены прам[янямі] бераг быў стромы, як сцяна, высокі — больш за дзвесце метраў. Брыль. Рака ўвесь час пятляе, па абодва бакі яе шырокія заліўныя лугі. На заваротах — адзін бераг нізкі, пясчаны, другі — стромы, круты. Сачанка. [Дзеці] павольна абышлі ўжо тры бакі будыніны і цяпер павінны былі выйсці на чацвёрты бок, што выходзіў на стромы адхон. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)