1. У якім аслаблі мацаванні (ад неахайнага доўгага карыстання); расхістаны. А потым высветлілася, што .. [піяніна] расхлябанае, як старыя калёсы, і іграць на ім могуць толькі такія артысты, як мы з Санькам.Сяркоў.
2.перан. Няцвёрды, віхлясты. Расхлябаная паходка. □ Зноў шаша і зноў аднастайны, расхлябаны крок.Навуменка.// Недысцыплінаваны, неарганізаваны. [Метак:] — А, урэшце, дакуль ты будзеш такі ... расхлябаны? Пара брацца за розум.Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шу́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Рмн. ‑так; ж.
Разм. Тое, што і жарт (у 1 знач.). — Ну, што з вамі, мае шуткі? Што вы ў голавы ўзялі? — Гаварыў Сымонка з імі. Дый самога страх шугаў.Колас.Досыць! Не шутка іграць на кларнеце, Медныя жменяй сыпаць акорды.Танк.Заўсёды над кожным яна [Гэля] адпальвала якую-небудзь шутку. Паджартавала яна і над Зосяю.Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ро́ляж. Rólle f -, -n;
ігра́ць гало́ўную ро́лю die Háuptrolle spíelen; (перан.) das gróße Wort führen;
выкана́ўца ро́лі Róllenträger m -s, -;
увайсці́ ў ро́лю sich in éine Rólle hinéinfinden*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
скры́пкаж.муз. Géige f -, -n, Violíne [vĭo-] f -, -n;
ігра́ць на скры́пцы Violíne [vĭo-] [Géige] spíelen;
пе́ршая скры́пка (музыкант) Prímgeiger m -s, -, érste Géige;
◊
гра́ць пе́ршую скры́пку die érste Géige spíelen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
horn[hɔ:n]n.
1. рог;
shed horns скіда́ць ро́гі
2. рог, ражо́к, горн;
a French horn валто́рна;
blow/wind/sound the hornігра́ць на ражку́, трубі́ць у рог
3. кла́ксан (аўтамабіля);
sound one’s horn сігна́ліць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
speculate on the problem разважа́ць над прабле́маю
2. (in) спекулява́ць; ігра́ць на бі́ржы;
speculate in stocks and shares спекулява́ць кашто́ўнымі папе́рамі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ Пасвірэлка ’дудка з вясенняй кары’ (Касп., Інстр. III). Рус.посвирелка ’дудка’ (1731 г.). Паўн.-бел.-рус. ізалекса, утвораная пры дапамозе прыстаўкі па‑, суфікса ‑ка (з дэмінутыўнай функцыяй) і свирель < прасл.svirelʼb (параўн. укр.свиріль, свирілка, славен.svirȃlo ’музычны інструмент’, svirėl ’жалейка’, серб.-харв.свираљка, макед.ceupajKa, балг.свирка ’тс’, ст.-слав. свиріль ’лира’ < !!!Убге// ’іграць’ (Фасмер, 3, 579; Скок, 3, 372–373).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Турлі́ць ‘трубіць, тарахцець, шумець (пра машыны)’ (пух., З нар. сл.). Гукапераймальнае ўтварэнне, параўн. турли́ти ‘піць у вялікай колькасці’; рус.турли́ть ‘спешна што-небудзь рабіць’, польск.turlikać ‘звінець, брынкаць’, н.-луж.turlíkaś, чэш.мар.turlíkat ‘няўмела іграць на музычным інструменце’; сюды ж, мажліва, ід.tur(lík)as ‘падсмейвацца, кпіць’, якое Астравух (Ідыш-бел. сл., 808) параўноўвае з польскім turlíkać. Гл. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пра́дзед, ‑а, М ‑дзедзе, м.
1. Бацька дзеда або бабулі. Бацька, дзед і прадзед ўмелі іграць на скрыпцы і былі скамарохамі для ўсяе акругі.Гарэцкі.
2.звычайнамн. (пра́дзеды, ‑аў). Продкі. Ад прадзедаў спакон вякоў Мне засталася спадчына; Паміж сваіх і чужакоў Яна мне ласкай матчынай.Купала.На вялікдзень звычайна ў госці не запрашалі, хто хацеў, прыходзіў сам. Такі быў звычай, заведзены дзядамі і прадзедамі.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Спыніць якое‑н. дзеянне, выйсці з якога‑н. стану. Аркестр перастаў іграць, і пары пачалі выходзіць у парк.Скрыпка.Спіць хлопчык, як забіты, і кашляць перастаў.Гарэцкі.Камунізм перастаў быць толькі навуковай тэорыяй, ён выйшаў на прасторы рэвалюцыйнай практыкі.«Звязда».// Спыніцца, кончыцца (пра дождж, снег, вецер). Дождж перастаў на світанні, і хлопцы зараз жа пачалі рыхтавацца ў дарогу.Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)