А́ДМІРАЛЦІ

(Admiralty),

горны хрыбет у паўн.-зах. ч. Зямлі Вікторыі (Усх. Антарктыда). Даўж. больш за 100 км. Зах. адгор’і хрыбта дасягаюць мора Роса. Выш. да 4163 м. Складзены пераважна з дакембрыйскіх пясчанікаў, гліністых сланцаў і вапнякоў, месцамі перарваных інтрузіямі гранітаў. Парэзаны далінамі, запоўненымі ледавікамі. Адкрыты ў 1841 англ. экспедыцыяй Дж.Роса, названы ім у гонар Брыт. адміралцейства.

т. 1, с. 120

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЛАДА́КХ,

горны хрыбет на Пн ад Вял. Гімалаяў, у басейне р. Інд, у Індыі і Кітаі. Даўж. больш за 600 км. Выш. да 7728 м (г. Гурла-Мандхата). Складзены пераважна з гнейсаў і гранітаў. На выш. 5500—5700 м паверхні выраўноўвання, над якімі ўзвышаюцца зубчастыя грабяні са снежнікамі і ледавікамі. На паўд.-зах. схілах хмызняк, на паўн.-ўсх. ландшафты халодных пустынь.

т. 9, с. 95

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ukręcić

зак.

1. скруціць, звярнуць;

ukręcić klucz — скруціць (зламаць) ключ;

2. адкруціць;

3. разм. намалоць;

ukręcić łeb разм. а) czemu замяць што;

komu зламаць хрыбет; скруціць шыю каму

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ДЗЯЖНЁЎ Сямён Іванавіч

(каля 1605—73),

рускі землепраходзец. На пач. 1640-х г. разам з М.Стадухіным і інш. ўдзельнічаў у паходах па Крайняй Поўначы Сібіры; спусціўся па р. Індыгірка да паўн. Ледавітага ак., потым па моры дасягнуў р. Калыма, адтуль у 1648 з Паповым (Ф.Аляксеевым) праплыў вакол Чукоцкага п-ва і адкрыў праліў паміж Азіяй і Амерыкай. Імем Дз. названы мыс і хрыбет на Чукотцы, бухта ў Берынгавым м.

т. 6, с. 136

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

КЮНГЁЙ-АЛА́О́О, Кунгей-Алатау,

хрыбет на Пн Цянь-Шаня, які абмяжоўвае з Пн Ісык-Кульскую катлавіну ў Казахстане і Кыргызстане. Даўж. каля 280 км. Выш. да 4771 (г. Чок-Тал). Складзены з гранітаў, сланцаў, пясчанікаў. Пераважае высакагорны рэльеф. Ледавікі агульнай пл. 237 км2. На паўн. схілах і ў цяснінах — лясы з цянь-шаньскай елкі, на паўд. — горныя стэпы, вышэй — горныя лугі і лугастэпы. Ва ўсх. ч. перавал Сан-Таш.

т. 9, с. 77

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

перавалі́ць I сов., в разн. знач. перевали́ть;

п. се́на з во́за на воз — перевали́ть се́но с во́за на воз;

туры́сты ~лі́лі хрыбе́т — тури́сты перевали́ли хребе́т;

яму́і́ла за со́ракбезл. ему́ перевали́ло за со́рок

перавалі́ць II сов. (шерсть и т.п.) переваля́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АНА́ДЫРСКАЯ НІЗІ́НА,

на ПнУ Азіяцкай часткі Расійскай Федэрацыі, у Чукоцкай аўт. акрузе, у даліне р. Анадыр. На У прылягае да Анадырскага заліва, на З абмежавана хрыбтамі Пэкульней і Рарыткін. Даўж. 270 км. Складзена з алювіяльна-азёрных адкладаў. Рэльеф пераважна раўнінны (выш. да 100 м), бліжэй да гор хвалісты, на У з астанцавымі і нізкагорнымі масівамі (Залаты хрыбет, Ушканоў краж). Усюды шматгадовая мерзлата. Шмат тэрмакарставых азёраў, азёраў-старыц. Ландшафт травяніста-купінаватай і хмызняковай тундры.

т. 1, с. 332

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

articulate

[ɑ:rˈtɪkjələt]

1.

adj.

1) выра́зна вымаўля́ны

articulate speech — выра́зная вымо́ва

2) здо́льны я́сна выка́звацца

3) выра́зны, я́сна вы́казаны

4) кале́нчаты; суста́ўчаты; чле́ністы

The backbone is an articulate structure — Сьпі́нны хрыбе́т ма́е чле́ністую будо́ву

2. [ɑ:rˈtɪkjəleɪt]

v.t.

выра́зна вымаўля́ць

3.

v.i.

выра́зна гавары́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

chain1 [tʃeɪn] n.

1. ланцу́г; ланцужо́к; pl. chains ланцугі́; ву́зы; по́вязі; кайданы́;

in chains у ланцуга́х

2. паслядо́ўнасць; су́вязь; шэ́раг, рад; ход;

a chain letter ліст/пісьмо́, у які́м адраса́та про́сяць размно́жыць яго́ і адасла́ць і́ншым лю́дзям;

the chain of events ланцу́г/шэ́раг падзе́й;

the chain of mountains го́рны ланцу́г, го́рны хрыбе́т;

chain of proof шэ́раг до́казаў

3. comput. ланцужо́к

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

БАРА́

(італьян. bora ад грэч. boreas паўн. вецер),

мясцовы моцны і парывісты халодны вецер, накіраваны ўніз па горным схіле. Назіраецца пераважна зімой у мясцінах, дзе невысокія горныя хрыбты (да 300—600 м) узнімаюцца над морам, напрыклад на Балканскім узбярэжжы Адрыятычнага м., каля Новарасійска на Каўказе, на берагах Байкала і інш. Утвараецца, калі халоднае паветра перавальвае праз хрыбет і з вял. скорасцю (да 40—60 м/с) «падае» па схіле. Бара выклікае значнае пахаладанне, небяспечнае для суднаў (магчыма хуткае абледзяненне).

т. 2, с. 284

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)