англічанін; брытанец, брыт; сын Альбіёна (выс.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Ліхоцька, ліхо́цько ’чортаў сын’ (ТС). Да ліхата́ (гл.). Магчыма, звязана са ст.-польск. lichocko ’вельмі кепска, бедна’ (XVII ст.), чэш. lichotský ’нешчаслівы, няўдалы’. Аб экспрэсіўным суфіксе ‑ка гл. Сцяцко (Афікс. наз., 160).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ма́рнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць марнага (у 1 знач.). І маці, і сын нібы загадзя бачылі марнасць спрэчак і не вельмі стараліся ўсчын[а]ць іх. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цётчын, ‑а.
Які належыць цётцы. Цётчын дом. Цётчын сын. □ Зоя спускалася па лесвіцы, і ў вушах у яе ўсё яшчэ звінелі цётчыны словы. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перарасці́ сов., в разн. знач. перерасти́;
сын ~ро́с ба́цьку — сын переро́с отца́;
для дзіця́чага са́да дзіця́ ~сло́ — для де́тского са́да ребёнок переро́с;
ста́чкі ~слі́ ў паўста́нне — ста́чки переросли́ в восста́ние;
кандыда́цкая дысерта́цыя ~сла́ ў до́ктарскую — кандида́тская диссерта́ция переросла́ в до́кторскую
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аддзялі́цца, -дзялю́ся, -дзе́лішся, -дзе́ліцца; зак.
1. Вылучыцца з агульнай адзінай масы.
А. ад натоўпу.
2. Адстаць, адарвацца і пад. ад цэлага, выдзеліцца.
Тры самалёты аддзяліліся ад групы і накіраваліся да станцыі.
3. Стаць самастойным гаспадаром пасля падзелу маёмасці; адасобіцца.
Сын аддзяліўся ад бацькоў.
|| незак. аддзяля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
|| наз. аддзяле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
АЛЯХНО́ВІЧЫ,
шляхецкі род герба «Ляліва», прадстаўнікі якога ў 15—16 ст. займалі дзярж.-адм. пасады ў ВКЛ. У 16 ст. ад іх адгалінаваліся роды Іржыкавічаў, Кухмістравічаў, Дарагастайскіх. Найб. вядомыя Аляхновічы:
Алехна, сын Рымавіда, заснавальнік роду Аляхновічаў. Намеснік гарадзенскі (1456), маршалак надворны ВКЛ пры Казіміру IV. Яго брат Юрый — заснавальнік роду Забярэзінскіх. Пётр (? — 1516), сын Алехны, кухмістр ВКЛ (1492), пасол на соймы, намеснік уцянскі (1514—16). Андрэй, сын Алехны, пасол ВКЛ у Маскву (1493). Намеснік ожскі і пшэломскі (1494). Мікалай (? — каля 1548), сын Пятра, мечнік ВКЛ (1547).
Магчыма, да гэтага роду належаў Міхал (1746—82), родам са Жмудзі, педагог-піяр, праф. права ў Гал. школе ВКЛ.
В.Р.Баравы, Л.Л.Чарняўская.
т. 1, с. 302
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
зачыта́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Захапіўшыся чытаннем, забыцца на ўсё. — Не спіш, сын? — спыталася [Гравыльда] з першай хаты. — Агонь, бачу, гарыць. — Зачытаўся, цётка Грасыльда... Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ушчува́нне, ‑я, н.
Спагнанне, дакор, папрок. Максім думаў, што сын зусім адкаціўся ад яго, ад дому, што папрокамі і ўшчуваннем тут не паможаш. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Unus vir nullus vir
Адзін чалавек ‒ ніякі чалавек/нічога не значыць.
Один человек ‒ никакой человек/ничего не значит.
бел. Адзін у полі не воін. Адзін дуб у полі ‒ то не лес.
рус. Один в поле не воин. Один солдат ‒ не полк. Один в море не рыбак. Одно дерево ‒ не тёмный лес. Один сын ‒ не сын, два сына ‒ полсына, три сына ‒ сын. Один и у каши загинешь. Один палец не кулак.
фр. Homme seul est viande à loup (Один человек ‒ это мясо для волка).
англ. Two heads are better than one (Две головы лучше одной).
нем. Ein Mann ist kein Mann (Один человек ‒ не человек). Einer ist keiner (Один ничего не значит).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)