паўдзеся́тка, м.

Палавіна дзесятка, пяць штук. Каля чырвонай бензінавай палонкі стаяла з паўдзесятка аўтамабіляў. Шамякін. У .. [Вадзімавым] вядзерцы трапяталася з паўдзесятка акунькоў. Гаўрылкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пяціпудо́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае пяць пудоў вагі. Пяціпудовыя мяхі.. мужчына хапаў так лёгка, нібы гэта былі не мяхі, а падушкі. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

На́пінка ’накідка’ (ТС), напінинка, напінаха ’вялікая хустка’ (Ян.). Ад напінаць ’нацягваць, насоўваць, накрываць, надзяваць’; да пяць, пну ’цягнуць’ (гл.), параўн. насоў, напритка і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

фрэзерава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што і без дап.

Апрацаваць (апрацоўваць) фрэзай. [Чыкуноў:] — Дапамагае.. [кандуктар] у рабоце вельмі добра! Скажам, фрэзеруеце вы кранштэйн. Колькі часу трэба на разметку? Ага, сорак пяць мінут. Дык вось, кандуктар зберагае гэтыя сорак пяць мінут, усе да адзінай. Васілёнак. [Іван Фёдаравіч:] — Улічы [Шмыг], што толькі восем-дзесяць дзён у месяц будзеш фрэзераваць. Астатні час — тачыць цэнтраболт... Мыслівец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. чым. Рабіць узмахі, рухі ў паветры.

М. рукой каму-н.

2. чым. Трэсці чым-н., пагражаючы каму-н.

М. кулаком.

3. Хутка ісці, рухацца, шпарыць (разм.).

Прыйшлося м. пяць кіламетраў па дажджы.

|| аднакр. махну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. маха́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

далучы́цца, -лучу́ся, -лу́чышся, -лу́чыцца; зак., да каго-чаго.

1. Дабавіцца да чаго-н., стварыць адно цэлае з чым-н.

Да групы экскурсантаў далучылася яшчэ пяць чалавек.

2. Згадзіўшыся з кім-, чым-н., прымкнуць.

Д. да грамадскага жыцця краіны.

Д. да дэманстрантаў.

|| незак. далуча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. далучэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

усыпі́ць, -плю́, -пі́ш, -пі́ць; -пі́м, -піце́, -пя́ць; -плёны; зак.

1. каго (што). Прымусіць заснуць.

У. дзіця.

У. хворага перад аперацыяй.

2. перан., каго (што). Давесці да паўсоннага стану.

Нудная кніжка ўсыпіла яго.

3. перан., што. Аслабіць, прымусіць бяздзейнічаць (высок.).

У. пільнасць.

|| незак. усыпля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. усыпле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

я́рус, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Рад гарызантальнага размяшчэння прадметаў адзін над другім.

Дошкі складзены ў пяць ярусаў.

2. Адзін з сярэдніх або верхніх паверхаў у глядзельнай зале.

Ложа другога яруса.

3. Рыбалоўная снасць у выглядзе доўгай вяроўкі з кручкамі (спец.).

4. Пласт зямной кары (спец.).

|| прым. я́русны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ад’е́здзіць, ‑езджу, ‑ездзіш, ‑ездзіць; зак.

1. Праездзіць некаторы час. Ад’ездзіць пяць гадзін на кані.

2. Перастаць ездзіць; страціць магчымасць ездзіць. Машына ад’ездзіла сваё.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гато́ўка ж., разг. (наличные деньги) нали́чные мн.; чистога́н м.;

заплаці́ў пяць ты́сяч ~каю — заплати́л пять ты́сяч нали́чными

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)