particular 2 [pəˈtɪkjələ] adj.
1. асо́ бы, асаблі́ вы;
with particular interest з асаблі́ вай ціка́ ўнасцю
2. асо́ бны, асо́ бы;
in this particular case у да́ дзеным вы́ падку;
I need this par ticular book. Мне патрэбна менавіта гэтая кніга.
3. (about/over) перабо́ рлівы, патрабава́ льны;
He’s very particular about his food. Ён вельмі пераборлівы ў ядзе.
♦
in particular у прыва́ тнасці, асаблі́ ва
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Здо́ лець , здале́ ць ’магчы, змагчы’. Параўн. до́ ліць ’перамагаць’ (Нас. ). Рус. пск. сдолять , сдолить ’перамагчы’, пск. , цвяр. , дан. здо́ лить , смал. , прыбалт. вздо́ леть ’тс’, укр. здола́ ти , здолі́ ти ’перамагчы’, польск. zdoleć ’змагчы’, чэш. zdolati , zdoliti ’змагчы, перамагчы’, славац. zdolať ’тс’. Ст.-рус. съдолѣти ’перамагчы, умацавацца’ (XIV ст.). Прасл. (паўн. ) sъ‑doliti , *sъdolěti — прэфіксальны адыменны дзеяслоў з коранем dol‑ (гл. дол ) і значэнне ’змясціць унізе — паваліць’, адкуль перан. ’перамагчы’ (параўн. рус. одолеть , укр. подолати ’тс’) > ’змагчы’. Трубачоў, Эт. сл., 5, 62; Трубачоў, Дополн. , 1, 525 (доли́ ть ’перамагаць’, doliti ). Іначай менш верагодна: ад доля праз значэнне ’дзяліць’ Бернекер , 1, 206–207; Фасмер , 1, 525; Слаўскі , 4, 63; Брукнер , 92; Голуб-Копечны , 104. Яшчэ іначай: да і.-е. кораня *dher‑ ’трымаць’, ’падтрымліваць’, Махэк₂ , 123. Але Покарны (1, 252–253) не ўказвае фармацый на ‑l‑ з гэтым коранем; таму патрэбна дадатковая аргументацыя.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лад ¹, -у, М і ў ладу́ , мн. ы́ , -о́ ў, м.
1. Дзяржаўная ці грамадская сістэма.
Дзяржаўны л.
Грамадскі л.
2. Уклад жыцця, спосаб жыцця.
Будуем новы л. жыцця.
3. Згода, парадак, зладжанасць (разм. ).
Няма ладу ў хаце.
4. Спосаб, манера, узор.
На новы л.
5. Сістэма будовы чаго-н. , утвораная ўнутранай сувяззю, залежнасцю суадносных частак.
Граматычны л. мовы.
◊
Давесці (прывесці) да ладу — прывесці што-н. у парадак; закончыць паспяхова якую-н. справу.
Дайсці (да) ладу — разабрацца, дабіцца толку.
На добры лад — так, як патрэбна ; па-сапраўднаму.
На свой лад — па-свойму.
На ўсе лады — усебакова (абмяркоўваць, разбіраць і пад. ).
Не ў лад — нязладжана, нястройна.
Не ў ладу; не ў ладах з кім-чым — быць не ў згодзе, у дрэнных адносінах.
У лад — зладжана, стройна.
(Усе) на адзін лад — (усе) аднолькавыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
wine 1 [waɪn] n.
1. віно́ ;
green/new wine маладо́ е віно́ ;
thin wine ке́ пскае віно́ ;
Adam’s wine joc. а́
2. налі́ ўка, насто́ йка;
made wine дама́ шняя насто́ йка
3. цёмна-чырво́ ны ко́ лер, ба́ рва, бардо́
♦
good wine needs no ivy bush ≅до́ браму тава́ ру не патрэ́ бна рэкла́ ма;
take wine with smb. выпіва́ ць за чыё-н. здаро́ ўе; чо́ кацца з кім-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
заче́ м нареч. о́ ; (для чего) нашто́ , наво́ шта; (почему) чаму́ ;
заче́ м ты пришёл? чаго́ ты прыйшо́ ў?;
заче́ м ему́ всё э́ то ну́ жно? нашто́ (наво́ шта) яму́ ўсё гэ́ та патрэ́ бна ?;
заче́ м я не поэ́ т? чаму́ я не паэ́ т?;
заче́ м и для чего́ разг. о́ і наво́ шта (нашто́ );
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Rí chtige
sub m, f -n, -n
1) той чалаве́ к, які́ мне патрэ́ бен;
du bist mir gerá de der ~! е́ мне то́ лькі не хапа́ ла!
2) sub n то́ е, што патрэ́ бна ;
er hat das ~ getá n е́ йнічаў [зрабі́ ў] пра́ вільна
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
здага́ дка ж.
1. дога́ дка; предположе́ ние ср. о́ мысел м.
для падмацава́ ння ду́ мкі патрэ́ бны фа́ кты, а не ~кі — для подкрепле́ ния мы́ сли нужны́ фа́ кты, а не дога́ дки (предположе́ ния, до́ мыслы);
2. дога́ дка; сообрази́ тельность; сме́ тливость;
ва ўся́ кай спра́ ве — патрэ́ бна з. во вся́ ком де́ ле нужна́ дога́ дка (сообрази́ тельность, сме́ тливость);
◊ губля́ цца ў ~ках я́ ться в дога́ дках
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыкруці́ ць , ‑кручу, ‑круціш, ‑круціць; зак. , што .
1. Прышрубаваць; закруціць. Прыкруціць гайку. // Клін патрэбна было пазам пакінуць на правую па ходу цягніка рэйку і прыкруціць балтамі. Краўчанка .
2. Закручваючы, прымацаваць; прывязаць. Прыладзіў [Зіновій Цімафеевіч] пучок мачалы, дротам прыкруціў да кія. Важнецкі квач атрымаўся. Нядзведскі .
3. Закруціць трохі або тужэй; падкруціць. Прыкруціць кран. // Прыкруціць кнот у лямпе. □ Андрэй запаліў вялікі калгасны ліхтар.., прыкруціў агонь — меншы не так патушыць вецер — і пайшоў на ферму. Пташнікаў .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сме́ ласць , ‑і, ж.
1. Уласцівасць смелага. Смеласць выступленне. □ А потым глядзіш, гэты факт, памножаны на смеласць думкі і дасціпнасць домыслу, становіцца ўжо тым грунтам, на якім вырастаюць нарысы, эсэ, манаграфіі. «Маладосць» .
2. Смелыя паводзіны; храбрасць, адвага. Смеласць і бясстрашша, якімі валодаў Уладзімір Ільіч, перадаваліся і прысутным. Гурскі . Цяпер адна смеласць [падпольшчыкам] не памагала, патрэбна была яшчэ і хітрасць. Новікаў . У знішчальніка павінна быць дзёрзкая смеласць. Алешка . // Нініна ўсмешка, мусіць, паддала хлопцу смеласці, ён таксама ўсміхнуўся і сеў каля Ніны. Арабей . А смеласці [у Антона] не хапала падысці, слова сказаць [Паліне]. Кавалёў .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
brain 1 [breɪn] n.
1. мозг;
brain cells мазгавы́ я кле́ ткі
2. pl. brains мазгі́ (страва )
3. звыч. pl. о́ зум; разумо́ выя здо́ льнасці; інтэле́ кт;
Use your brains! Падумай!;
You need brains as well as brawn to do the job. Для гэтай працы вам патрэбна не толькі сіла, але і мазгі.
4. infml у́ мны/мазгаві́ ты чалаве́ к
♦
have smth. on the brain infml я́ нна ду́ маць аб не́ чым
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)