селязёнка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Крывятворны орган пазваночных жывёл і чалавека, які таксама выконвае ахоўныя функцыі і ўдзельнічае ў абмене рэчываў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хабато́к, ‑тка, м.
1. Памянш. да хобат.
2. Орган ссання ў членістаногіх жывёл у выглядзе выцягнутага ў трубку рота. Пчолкі збіралі нектар адмысловым хабатком. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шахтакіраўні́цтва, ‑а, н.
Кіраўнічы орган на шахце (у 1 знач.), які ведае ўсёй вытворчасцю. Мы сабраліся на трэцім паверсе шахтакіраўніцтва ў вялікай зале-параднай. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саве́т, -а, М -ве́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Адна з форм палітычнай арганізацыі грамадства, а таксама прадстаўнічы орган дзяржаўнай улады ў былым СССР.
Улада Саветаў.
Вярхоўны С.
Рэспублікі Беларусь.
Сельскі С.
Гарадскі С.
Мясцовыя Саветы.
С. нацыянальнасцей.
2. Назва некаторых органаў дзяржаўнага кіравання, якія складаюцца з выбарных або прызначаных асоб і маюць кіруючае значэнне ў жыцці дзяржавы, у дзейнасці якой-н. галіны гаспадаркі.
Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь.
3. Распарадчы або дарадчы калегіяльны орган пры якой-н. установе, арганізацыі, таварыстве і пад.
Савет Бяспекі ААН.
Вучоны с. інстытута.
Педагагічны с. школы.
Мастацкі с. тэатра.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
упра́ваI ж (орган кіравання) Verwáltung f -, -en, Léitung f -, -en, Administratión f -, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
інквізі́цыя, -і, ж.
1. У 13-19 стст.: следчы і карны орган каталіцкай царквы, які дзейнічаў крайне жорсткімі метадамі ў барацьбе з ерэтыкамі.
Іспанская і.
2. перан. Мучэнне, катаванне.
Гэта не жыццё, а і.
|| прым. інквізіцы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
зало́за, -ы, мн. -ы, -ло́з, ж.
Орган, які выпрацоўвае і выдзяляе рэчывы, неабходныя для жыццядзейнасці арганізма.
Слінная з.
Малочныя залозы.
Залозы ўнутранай сакрэцыі.
|| памянш. зало́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.
|| прым. зало́зісты, -ая, -ае (спец.).
З. эпітэлій.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы́варат, -у, М -раце, м.
1. Унутраны, левы бок тканіны, адзення.
В. аднабаковага трыкатажу.
2. Становішча, пры якім орган ці яго частка вывернуты ўнутраным бокам наверх (спец.).
В. павек.
3. Тое, што і выварацень.
|| прым. вы́варатны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ку́рыя, -і, ж.
1. Аб’яднанне некалькіх патрыцыянскіх родаў у Старажытным Рыме (гіст.).
2. Разрад выбаршчыкаў, падзеленых па нацыянальнай, маёмаснай і іншых адзнаках.
Дваранская к.
○
Папская (Рымская) курыя — вярхоўны орган, цераз які Папа Рымскі ажыццяўляе кіраўніцтва каталіцкай царквой.
|| прым. курыя́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
палі́цыя, -і, ж.
1. У некаторых краінах: адміністратыўны орган аховы дзяржаўнай бяспекі і грамадскага парадку.
2. зб. Асобы, якія служаць у гэтым органе.
|| прым. паліцэ́йскі, -ая, -ае.
П. чын.
Атрад паліцэйскіх (наз.). Паліцэйскія метады кіравання (перан.; якія апіраюцца на насілле).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)