плесі́метр

(ад гр. plesso = удараю + -метр)

тонкая металічная або касцяная пласцінка, якая выкарыстоўваецца пры даследаванні ўнутраных органаў метадам прастуквання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

цю́бік

(англ. tubing)

металічная ці жалезабетонная пліта ў выглядзе сегмента, якая з’яўляецца часткай воданепранікальнага цыліндрычнага мацавання шахт і тунеляў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

шлюпбэ́лька

(гал. sloepbalk)

мар. металічная бэлька, да якой падвешваюцца шлюпкі, каб спускаць іх на ваду і падымаць на борт.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сейф

(англ. safe = літар. надзейны)

1) незгаральная металічная шафа для захоўвання сакрэтных папер, грошай, дакументаў;

2) памяшканне з такімі шафамі ў банку.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

БАРЫ́ДЫ,

злучэнні металаў з борам. Маюць розную структуру, найб. пашыраны дыбарыды (МВ2) і гексабарыды (МВ6). Крышталічныя, утвараюць жорсткія падрашоткі ў выглядзе сетак, каркасаў. Барыдам уласцівы высокая цвёрдасць, металічная або паўправадніковая электраправоднасць, тугаплаўкасць, гарача- і зносаўстойлівасць, каразійная ўстойлівасць. Атрымліваюць з элементаў спяканнем ці сплаўліваннем у вакууме або аднаўленчым асяроддзі, аднаўленнем аксідаў металаў борам, сумессю бору з сажай ці карбідам бору. Выкарыстоўваюць у цвёрдых і гарачатрывалых сплавах, матэрыялах, як катоды магутных электронных прылад, абразівы, паглынальныя матэрыялы ў ядз. рэактарах, каталізатары, рэзістары.

т. 2, с. 325

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

армату́ра

(лац. armatura = узбраенне)

1) сукупнасць прыбораў і прыстасаванняў для якога-н. апарата, машыны;

2) металічная аснова, каркас жалезабетоннага збудавання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

медыястынаско́п

(ад п.-лац. mediastinum = міжсценне + -скоп)

металічная трубка з аптычнай і асвятляльнай сістэмамі для даследавання ўнутраных органаў грудной клеткі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фі́була

(лац. fibula)

металічная засцежка для верхняга адзення ў выглядзе брошкі, якая ўжывалася ў старажытных народаў Еўропы, Азіі і Афрыкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

начо́ўкі, ‑човак; адз. няма.

Прадаўгаватая драўляная або металічная пасудзіна для мыцця бялізны і іншых гаспадарчых патрэб. Немаладая жанчына ў белай хусцінцы, нацягнутай на лоб, мыла штосьці ў начоўках. Хадкевіч. Тацяна пачала купаць Віктара. Хлапчук радасна плёскаўся ў начоўках і смяяўся. Шамякін. У маленькіх начоўках ляжалі два ладныя язі і залацісты, тоўсты лінь. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кра́ты, ‑аў; адз. няма.

Металічная рашотка на вокнах, на дзвярах. [Вагон] сурова пазіраў на Міколку грознымі вокнамі з тоўстымі жалезнымі кратамі. Лынькоў. Вузкія вокны перакрыжаваны жалезнымі кратамі. Якімовіч. // Агароджа з такіх рашотак. Наперадзе мільгнулі чыгунныя краты агароджы. Самуйлёнак.

•••

За кратамі — у турме (быць, аказацца і пад.).

За краты — у турму (сесці, пасадзіць і пад.).

[Лац. crates.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)