зама́сліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.

1. Запэцкацца маслам, чым‑н. тлустым; зашмальцавацца. Рукавы замасліліся.

2. Заблішчаць ад моцнага жадання, задавальнення і пад. (пра вочы). Маленькія Кандратавы вочкі замасліліся. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Лэнуць, лэнуты ’зрабіць спробу вылецець’ (палес., З нар. сл.), лэ́нэ ’ляціць’ (Булг.). З укр. ли́нути ’ляцець’, ’несціся’ разносіцца, ліцца (аб гуках)’, ’гарнуцца’, ’звяртацца ў думках’, роднаснага да лунаць 1 (гл.) і ры́нуць (ЕСУМ, 3, 236).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Нары́нуць ’напасці, наляцець раптоўна’, ’натрапіць, наткнуцца’ (ТС). Да рынуць (гл.); паводле Мяркулавай (Этимология–1978, 98), для праслав. *narinęti sę характэрна было значэнне ’накінуцца, напасць, наляцець’ пры *rinęti ’піхаць’ (^выклікаць рух’ < ’знаходзіцца ў руху’ < ’цячы, ліцца’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

разжа́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.

1. Паддацца пачуццю жалю, жаласці. А тут разжаліўся. Шкада мне стала жывога стварэння. Забраў я .. [шчаня], у шапку паклаў, дадому занёс. Сачанка.

2. Пачаць занадта жаліцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замглі́цца і заімглі́цца, ‑ліцца; зак.

Пакрыцца імглою, смугою; затуманіцца. Неба заімглілася. / Пра вочы. Вочы замгліліся пялёнкаю болю, моцна сціснутыя вусны здаюцца бледна-жоўтым рубчыкам, знакам, што застаецца ад сечанай раны. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засілі́цца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.

Разм.

1. Трапіць у сіло. Верабей засіліўся.

2. Павесіцца. Уночы, як жонка заснула, пайшоў [Каўшыла] у клець і на новых лейцах на бэльцы пад страхою засіліўся. Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Каплі́вы ’цяжкі, марудны’ (красл.) фармальна мог утварыцца ад капаць, ^напіць (прасл. карт ’ліцца па кроплях’), як імчаць — імклівы, маўчаць — маўклівы, кеміць — кемлівы. Грынавецкене (Сл. паўн.-зах., 2, 405) суадносіць гэту лексему з літ. kapliuoti, лат. kaplot ’цяжка рабіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цы́ркаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

1. Ліцца маленькімі струменьчыкамі з перапынкамі.

Чуваць, як у даёнку цыркае малако.

2. Пляваць праз зубы.

Ц. слінай.

3. Пра насякомых, птушак: стракатаць.

У траве цыркаюць конікі.

4. перан. Плаціць, даваць што-н. дробнымі порцыямі, патроху.

|| аднакр. цы́ркнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. цы́рканне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

са́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; незак.

1. Насычацца салам ці іншым тлустым рэчывам.

2. Пэцкацца ў што‑н. тлустае.

3. Зал. да са́ліць.

салі́цца, со́ліцца; незак.

Зал. да салі́ць (у 1, 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удаскана́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.

1. Стаць больш дасканалым, больш дакладным.

2. Павысіць, палепшыць сваё майстэрства ў якой‑н. галіне, авалодаць тонкасцямі яго. // Развіцца, стаць вельмі ўспрымальным, вострым (пра пачуцці і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)