БАРДЭ́М, Бардэм Муньёс (Bardem Munos) Хуан Антоніо (н. 2.7.1922, Мадрыд), іспанскі кінарэжысёр, сцэнарыст. Займаўся ў Ін-це вывучэння і практыкі кінематаграфіі ў Мадрыдзе. Па сваіх сцэнарыях паставіў фільмы «Смерць веласіпедыста» (1954), «Галоўная вуліца» (1956), «Помста» (1957), якія рэзка адрозніваліся ад масавай камерц. і прафаш. кінапрадукцыі краіны. У 1960-я г. адышоў ад асн. праблематыкі сваёй творчасці. Змяненне паліт. сітуацыі ў краіне (пасля смерці ген. Франка) садзейнічала адраджэнню ў яго творчасці тагачасных праблем: фільмы «Мост» («Канец тыдня», 1977), «Сем дзён у студзені» (1978) і інш.

т. 2, с. 307

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

conversion [kənˈvɜ:ʃn] n.

1. (from, into) ператварэ́нне, перахо́д (з аднаго стану ў іншы), пераво́д, змяне́нне;

conversion from yards into metres перахо́д ад я́рдаў да ме́траў;

the conversion of a house into flats перабудо́ва до́ма ў кватэ́ры

2. (from, to) схіле́нне (да якой-н. веры), перахо́д (у іншую веру)

3. канве́рсія

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

аргуме́нт

(лац. argumentum)

1) факт, які прыводзіцца для пацвярджэння, абгрунтавання чаго-н.; доказ, довад;

2) мат. незалежная пераменная велічыня, ад змянення якой залежыць змяненне другой велічыні, што называецца функцыяй.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рэфарма́цыя

(лац. refomatio = змяненне)

1) сацыяльна-палітычны рух супраць феадалізму ў Зах. Еўропе 16 ст., які набыў форму барацьбы з каталіцкай царквой;

2) правядзенне рэлігійных пераўтварэнняў у духу пратэстантызму.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ко́лер м. Fárbe f -, -n, Färbung f -, -en;

змяне́нне ко́леру Verfärbung f -, -en;

ро́зных ко́лераў verschíedenfarbig, von verschíedenen Fárbtönungen;

гармо́нія ко́лераў fárblicher Zusámmenklang m; Harmoníe der Fárben;

ко́лер тва́ру Gesíchtsfarbe f, Teint [tɛ̃] m -s, -s;

кантра́сны ко́лер Kontrástfarbe f;

прыро́дны ко́лер Sélbstfarbe f

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

парала́кс

(гр. parallaksis = адхіленне)

1) уяўнае змяненне становішча прадмета як вынік перамяшчэння вока назіральніка;

2) вугал, які вымярае ўяўнае зрушэнне свяціла пры перамяшчэнні назіральніка з аднаго пункта прасторы ў другі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

канве́рсія

(лац. conversio = ператварэнне, змяненне)

1) перавод прамысловасці і іншых галін эканомікі з вытворчасці ваеннай прадукцыі на вытворчасць грамадзянскай і наадварот;

2) абмен адной валюты​1 3 на другую па пэўнаму валютнаму курсу;

3) змяненне ўмоў выпушчанай раней дзяржаўнай пазыкі, напр. тэрміну яе пагашэння;

4) фіз. вылет электрона з атама пры перадачы яму лішняй энергіі атамнага ядра;

5) лінгв. утаарэнне новага слова ў выніку пераходу дадзенай асновы ў іншую парадыгму скланення.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АЛЬТЭРА́ЦЫЯ (ад лац. alteratio змяненне) у музыцы, 1) павышэнне або паніжэнне ступені асн. гукарада без змены яе назвы. Знакі альтэрацыі: ♯ (дыез, павышэнне на паўтон), ♭ (бемоль, паніжэнне на паўтон), 𝄪 (дубль-дыез, павышэнне на тон), ♭♭ (дубль-бемоль, паніжэнне на тон), ♮ (бекар, адмаўленне ад папярэдняга павышэння ці паніжэння гуку). Знакі альтэрацыі, выстаўленыя ў пач. нотнага радка пры ключы, дзейнічаюць ва ўсіх актавах, пакуль іх не зменяць, знакі альтэрацыі перад нотай (выпадковыя) — толькі ў адной актаве ў межах аднаго такта.

2) У вучэнні аб гармоніі — адзін з тыпаў храматыкі (гл. Храматызм).

т. 1, с. 285

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Трах — абазначэнне моцнага адрывістага гуку, трэску (ТСБМ), ‘раптоўны, дрыжачы, кароткі стук’ (Варл.), ‘удар’: конь трах капытом (Нас.), пра ўдар, трэск, стрэл (мсцісл., Нар. лекс.), сюды ж trach‑tararách ‘безупынныя грымоты ці страляніна з гармат’ (Варл.), трах‑чъбура́х! — выражае начаканасць, рэзкае змяненне рашэння ці хуткае вырашэнне праблемы (мёрск., Нар. сл.). Параўн. укр. трах, рус. трах, польск. trach — перадае трэск (Варш. сл.), раптоўнае падзенне і моцны ўдар (Арвінска, 65–66). Суадносяць з “поўнагалоснымі” варыянтамі гукаперайманняў тара́х (гл.), укр. тара́х, тара́х, рус. тарара́х, мажліва, сюды ж польск. дыял. tarach ‘выварацень’ (Фасмер, 4, 23, 95; ЕСУМ, 5, 624; Брукнер, 565), а таксама з адпаведнымі дзеясловамі. Гл. тра́хаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рэфарма́цыя

(лац. reformatio = змяненне)

1) сацыяльна-палітычны рух супраць феадалізму ў Заходняй Еўропе XVI ст., які набыў форму барацьбы з каталіцкай царквой;

2) правядзенне рэлігійных пераўтварэнняў у духу пратпэстантызму.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)