umysłowy

umysłow|y

разумовы;

zdolności ~e — разумовыя здольнасці;

pracownik ~y — работнік разумовай працы;

praca ~a — разумовая праца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

прэсбіяпі́я

(ад гр. presbys = стары + ops, opos = вока)

старэчае аслабленне акамадацыі вока ў выніку страты крышталікам здольнасці змяняць сваю крывізну; старэчая дальназоркасць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

акіне́зія

(гр. akinesia = нерухомасць)

мед. страта здольнасці да актыўных рухаў у выніку паралічу, болю, пры некаторых псіхічных захворваннях.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

фенамена́льны

(фр. phénoménal, ад гр. phainomenon = якое з’яўляецца)

выключны, незвычайны, выдатны па сваіх якасцях (напр. ф-ыя здольнасці)

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

асляпі́ць, асляплю, аслепіш, аслепіць; зак., каго-што.

1. Пазбавіць зроку, зрабіць сляпым. // Часова пазбавіць здольнасці бачыць. На ганку.. [Кастуся] адразу асляпіла сонца і гагава ажно закружылася ад чыстага паветра. Галавач. // перан. Зрабіць моцнае ўражанне на каго‑н. Усе гэтыя думкі яскравым святлом пражэктара асвяцілі перад.. [Андрэем] усё жыццё і на нейкі момант асляпілі яго. Галавач.

2. перан. Пазбавіць здольнасці правільна зразумець што‑н., разабрацца ў чым‑н. Злосць, лютая злосць асляпіла, затуманіла розум. Шамякін. Святло радасці захапіла, асляпіла.. [Аксану]. Кавалёў. / у безас. ужыв. І чаму ёй [Марылі] не ведаць было ў п[а]ру пра Івана, чаму не знайшоўся добры чалавек ды не сказаў ёй гэтага, чаму яе самую асляпіла? Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абвя́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Прывялы, змарнелы; без жыццёвых сокаў і свежасці (аб раслінах). Дзе-нідзе... [лісце] яшчэ вісела на голлях — то жоўта-залацістае,.. то брудна-зялёнае, абвялае. Якімовіч.

2. перан. Пазбаўлены сілы, бадзёрасці, здольнасці дзейнічаць; расслаблены. Раман Дзянісавіч кінуў трубку, нібы яна апякла руку, і, абвялы, сеў на крэсла. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бязда́рнасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць бяздарнага; адсутнасць здольнасці, таленту. Апрача таго, гэта значыла б прызнацца ў сваёй бяздарнасці. Дубоўка.

2. Бяздарны чалавек; бездар. Як ні пнецца Вінцэнт Барташэвіч, з яго ніколі не будзе сапраўднага журналіста, і ён, мусіць, імкнецца ганіць усё добрае, каб самому не здавацца бяздарнасцю. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

селекты́ўны

(фр. selectif, ад лац. selectus = адабраны, выбраны)

1) здольны рабіць адбор; выбіральны;

2) заснаваны на здольнасці рабіць адбор (напр. пры ачыстцы нафтапрадуктаў).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

універса́льны

(лац. universalis)

1) рознабаковы, усеабдымны (напр. у-ыя здольнасці, у. спецыяліст);

2) прыгодны для многіх мэт, з разнастайным прызначэннем (напр. у. станок).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ла́йкра

(англ. Lycra = назва гандлёвай маркі)

матэрыял, які дабаўляецца ў капронавае валакно для надання дадатковай трываласці і здольнасці расцягвацца.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)