przyczynek, ~ku

przyczyn|ek

м. дадатковы матэрыял; дадатковыя звесткі; некаторыя даныя;

~ek do ... — да пытання пра ... (у назвах навуковых артыкулаў і да т.п.)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

каардына́ты

(ад ка- + лац. ordinatus = упарадкаваны)

1) велічыні, пры дапамозе якіх вызначаецца месцазнаходжанне якога-н. пункта на плоскасці або ў прасторы (напр. геаграфічныя к.);

2) перан. звесткі аб месцазнаходжанні ці месцапражыванні каго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

выходно́й

1. прил., в разн. знач. выхадны́;

выходно́й день выхадны́ дзень;

выходна́я оде́жда выхадно́е адзе́нне;

выходно́е посо́бие выхадна́я дапамо́га;

выходно́й трансформа́тор техн. выхадны́ трансфарма́тар;

выходны́е све́дения (да́нные) выхадны́я зве́сткіа́дзеныя);

2. сущ. выхадны́, -но́га м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Заве́я ’мяцеліца’. Рус. дыял. заве́я ’тс’, ’месца дзе кружыць вецер’, укр. заві́я ’мяцеліца’, польск. zawieja ’тс’; параўн. чэш., славац. závěj, славен. zavèj ’сумёт’. Аддзеяслоўны наз. на а‑ ўтвораны ў паўн.-слав. мовах на базе прэфіксальнага *za‑vě‑ja‑ti (гл. веяць). Бел., укр. і польск., а таксама рус. дыял. прыбалт. факты магчыма трактаваць як звязаныя паміж сабой. Перм., арханг., урал. завея ’месца, захаванае ад ветру’ магло ўзнікнуць самастойна. Крыніцай польск. і зах., усх.-слав. з’явы можа быць як польск., так і «крэсовая» форма (чаму не пярэчыць ужыванне Міцкевічам); для высвятлення гэтага патрэбны звесткі аб пашырэнні слова ў народных гаворках, што для слова, замацаванага ў літ. мове, ускладнена.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

апера́тар, ‑а, м.

1. Уст. Доктар, які праводзіць аперацыю (у 1 знач.); хірург.

2. Кваліфікаваны рабочы, які кіруе работай складанага механізма або ўстаноўкі. Аператар стаіць збоку, а фрэза машыны, нібы слухаючыся рукі ўмелага майстра, рэжа на тоўстай пласцінцы пяціканцовую зорку, затым другую складаную геаметрычную фігуру. «Звязда».

3. Службовая асоба на транспарце, якая, прымае распараджэнні дыспетчара і паведамляе яму звесткі аб руху.

4. Спецыяліст, які праводзіць кіназдымкі; кінааператар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недакла́дны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не адпавядае ісціне, не зусім правільны. Здараліся тут няўдачы, памылкі, недакладныя разлікі. Лужанін. // Які выклікае сумненні, няпэўны. Недакладныя звесткі.

2. Не поўнасцю адпаведны якому‑н. узору, патрабаванням, правілам. Недакладная копія. Недакладная зарысоўка. Недакладнае выкананне загаду. Недакладны метад. // Не зусім канкрэтны, вычарпальны, правільны. Недакладныя адказы на пытанні.

3. Невыразны, няясны. Недакладныя думкі. □ Канстанцін Міхайлавіч паказвае [у часопісе] недакладныя выразы, нягучныя радкі. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пасве́дчанне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пасведчыць.

2. Афіцыйны дакумент, які сведчыць аб чым‑н., сцвярджае што‑н., змяшчае кароткія звесткі пра каго‑н. Чалавек падышоў да касы, паказаў пасведчанне і без чаргі купіў білет. Гурскі. Малады хлопец з кучаравай светлай чупрынай, спушчанай на лоб, у цёмна-сінім, вайсковага пакрою, гарнітуры, схіліўшыся над сталом у прыемнай першага сакратара, доўга разглядаў карэспандэнцкае пасведчанне Зараніка. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няпэ́ўны

1. (не заслуживающий доверия) ненадёжный; недостове́рный;

~ныя зве́сткі — ненадёжные (недостове́рные) све́дения;

2. (непрочный) неве́рный, ненадёжный;

н. заро́бак — неве́рный (ненадёжный) за́работок;

3. неопределённый;

~нае стано́вішча — неопределённое положе́ние;

4. нетвёрдый, неуве́ренный;

н. крок — нетвёрдый (неуве́ренный) шаг

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

rake2 [reɪk] v.

1. зграба́ць гра́блямі; зараўно́ўваць

2. стара́нна шука́ць (што-н.)

rake in [ˌreɪkˈɪn] phr. v. infml заграба́ць гро́шы

rake out [ˌreɪkˈaʊt] phr. v.

1. выграба́ць (вугаль, попел)

2. вышу́кваць, выко́пваць;

rake out information здабыва́ць зве́сткі

rake up [ˌreɪkˈʌp] phr. v. infml : rake up the past варушы́ць міну́лае (неадабральна)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

даве́дацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Сабраць, атрымаць звесткі аб кім‑, чым‑н.; дазнацца. І шмат чаго даведаўся дзед Талаш з гутаркі з маладзіцаю. Колас. Скуратовічык на свой хутар не з’явіўся, а абмінуў яго: ён даведаўся пра засаду. Чорны.

2. Разм. Запытацца аб чым‑н. Даведацца аб здароўі.

3. Разм. Наведаць, праведаць каго‑, што‑н. — Трэба будзе даведацца да Турсевіча і пабачыць, як ён вядзе сваю справу, — падумаў Лабановіч. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)