раздзява́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Прызначаны для раздзявання. Раздзявальны пакой.
2. у знач. наз. раздзява́льная, ‑ай, ж. Раздзявальня. Лазня была прасторная і выгодная. Адна палавіна была адведзена для раздзявальнай, а ў другой мыліся і парыліся. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АБАРА́ЙРСКАЯ БІ́ТВА 451,
адбылася паміж паўстаўшымі армянамі на чале з палкаводцам Варданам Маміканянам і арміяй Сасанідскага Ірана (спрабаваў навязаць сваю рэлігію) 26 мая на Аварайрскім полі (Цэнтр. Арменія). Абодва бакі панеслі вял. страты, у бітве загінуў Маміканян. Перамога іранцаў, армія якіх была ўтрая большая, не была канчатковая — барацьба працягвалася, пакуль Іран не прызнаў права армян на хрысціянскае веравызнанне.
т. 1, с. 59
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Ву́зорнуць ’вынырнуць’ (КТС). Літаратурная форма была б вызарыць, паралельная да вызірнуць, гл. зірну́ць ’глянуць’ з чаргаваннем галоснага; параўн. зоркі ’зоркі, пільны’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мак’яёлі
(іт. macchiaioli, ад macchia = пляма)
група італьянскіх мастакоў 2-й пал. 19 ст., жывапісу якіх была ўласціва свабодная манера пісьма сакавітымі каляровымі плямамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рэлякса́цыя
(лац. relaxatio = памяншэнне, аслабленне)
паступовае вяртанне ў стан раўнавагі фізічнай або фізіка-хімічнай сістэмы, якая была ў неўраўнаважаным стане пад уздзеяннем знешніх сіл.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
стра́ус, ‑а, м.
Буйная афрыканская птушка атрада бегуноў. Афрыканскі страус. □ [Міхал Тварыцкі] абчэсваў бервяно. Гэта не была пільная работа, але .. яна была яму тым, чым ёсць у пустыні страусу пясок, куды ён хавае ад страху сваю галаву. Чорны.
[Ням. Strauß.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рээвакуа́цыя, ‑і, ж.
Зварот у ранейшыя месцы, адкуль была зроблена эвакуацыя. Рээвакуацыя музея.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пусці́цца сов., в разн. знач. пусти́ться; (о быстром беге — ещё) припусти́ться;
п. ў даро́гу — пусти́ться в доро́гу;
п. ў ско́кі — пусти́ться в пляс;
п. разважа́ць — пусти́ться в рассужде́ния;
п. на хі́трыкі (хі́трасць) — пусти́ться на хи́трости;
◊ перахрышчу́ся ды пушчу́ся! — была́ не была́!;
п. з усі́х ног — бро́ситься со всех ног;
п. ў саба́чую шку́ру — потеря́ть со́весть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Абялі́ць ’зняць кару, каб была відаць белая драўніна’ (Шат.). Тлумачэнне не дакладнае. Параўн. абяліць ’зняць скуру з забітай жывёлы’ (Бяльк., Шн., КЭС). Гл. бяліць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Наўме́це, наўмеці ’на прыкмеце’: Была наўмеці добрая сасонка — нехта забраў ужо (бялын., Янк. Мат.). Да ме́та ’прыкмета’, меціць ’пазначаць’; структурная паралель наўве́це ’тс’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)