бел. вучоны ў галіне гігіены. Д-рмед.н. (1964), праф. (1965). Скончыў Мінскі мед.ін-т (1934). З 1943 працаваў у ім, з 1960 у Бел. ін-це ўдасканалення ўрачоў. Навук. працы па гігіене, планіроўцы сельскіх нас. пунктаў, камунальнай гаспадарцы.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
security
[sɪˈkjʊrəti]
n., pl. -ties
1) бясьпе́ка, бясьпе́чнасьць f.; ахо́ва, абаро́на f.
2) пэ́ўнасьць, упэ́ўненасьць f.
3) забесьпея́чэньне n. (пазы́кі), гара́нтыя f.; пару́ка f.; закла́д -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
shield
[ʃi:ld]1.
n.
1) шчыт -а́m.
2) ахо́ваf.
3) Tech. экра́н -а m.
2.
v.t.
абараня́ць, ахо́ўваць, засланя́ць
3.
v.i.
служы́ць абаро́най, ахо́вай, засло́най
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
protection
[prəˈtekʃən]
n.
1) ахо́ва, абаро́на f.; ахо́ўваньне n.
protection of the weak — апе́ка над слабы́мі
2) coll. пратэкцыяні́зм -у m.
3) ахо́ўны ліст, про́пуск, па́шпарт -а m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
АНАФІЛАКСІ́Я
(ад ана... + грэч. phylaxis ахова),
від алергічнай рэакцыі неадкладнага тыпу, якая развіваецца адразу пры паўторным парэнтэральным (не праз страўнікава-кішачны тракт) пападанні ў арганізм некаторых алергенаў. Найб. выразнае агульнае праяўленне — анафілактычны шок, мясцовыя — запаленне, ацёк, часам некроз тканкі. Анафілаксія можа быць і пры ўжыванні некаторых лек. прэпаратаў, укусах пчол, восаў, чмялёў, ад расліннага пылку. Гл. таксама Алергічныя хваробы, Алергія.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ненадзе́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, якому нельга верыць, даверыцца; на якога нельга спадзявацца. Ненадзейная ахова. □ Кватэру Качаноў Антохін добра ведаў, і пакідаць там раненага падпольшчыка было небяспечна.. Ён моцна стагнаў, а за сцяной жыла ненадзейная суседка.Новікаў.Васіль уводзіў Вадзягіну ў вушы, што Саўка самы ненадзейны [стараста].Федасеенка.
2. Які выклікае апасенне сваёй якасцю, трываласцю і пад. Ненадзейныя ўмацаванні. □ Пасля таго, як партызаны разведалі ўчастак, гітлераўцы падкінулі туды ў падмацаванне пяхоту з мінамётамі і некалькі танцаў. Яны ўзмацнілі ненадзейныя для іх пазіцыі.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
берагава́я артыле́рыявайск. Küstenartillerie f -, -ri¦en;
берагава́я паласа́ Küstenstrich m -(e)s (калямора);
берагавы́я ска́лы Küstenklippen pl
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
добраахво́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які робіцца па ўласнаму жаданню, па сваёй воля, без прымусу. Добраахвотная згода. Добраахвотная справа. □ Лукаш, зразумела, праходзіўся па дварах, збіраў статак і браў добраахвотныя падаткі.Колас.Варакса даглядала курэй. Гэта была яе добраахвотная праца, бо была Варакса па-за сваімі рабочымі гадамі.Баранавых.// Які прыняў на сябе якія‑н. абавязкі па ўласнаму жаданню, без прымусу. [Маша] была не толькі лепшай аперацыйнай сястрой, але і яго [Яраша] добраахвотным сакратаром.Шамякін.
2. Заснаваны на прынцыпе самадзейнасці мас. Добраахвотная народная дружына. Добраахвотнае спартыўнае таварыства. Добраахвотная пажарная ахова.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ухо́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм.
1. Пазбавіць жыцця, забіць; загубіць. [Шура:] Зараз [Коля Дзееў] будзе тут. Тол нёс... Ахова за ім гналася. Ён аднаго ўходаў.Кучар.Аж пабялеў [Гаркун] ад злосці і з пенай у роце закрычаў: — Я яе [Ніну] уходаю... У турму пасаджу!..Гроднеў.
2. Змардаваць, знясіліць, змучыць. Для кожнага, хто яго бачыў упершыню, было відавочна, як уходала.. [Міклашэвіча] тая хвароба.Быкаў.
3. Патраціць, расходаваць. Уходаць усе грошы. □ Я ўспамінаю працавіты свой народ, Які ў пясок нямала сілы ўходаў.Лойка.// З’есці. Дзеці хутка ўходалі гаршчок кашы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аванга́рд
(фр. avant-garde, ад avant = наперадзе + garde = ахова)
1) частка войска (або флоту), якая знаходзіцца наперадзе галоўных сіл у паходзе і пры наступленні (проціл.ар’ергард);
2) перан. перадавая частка якой-н. грамадскай групы, класа.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)