рухо́мы, ‑ая, ‑ае.
1. Здольны рухацца (аб прыстасаваннях, механізмах і пад.).
2. Які не
3. Які можа змяняцца ў залежнасці ад умоў.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рухо́мы, ‑ая, ‑ае.
1. Здольны рухацца (аб прыстасаваннях, механізмах і пад.).
2. Які не
3. Які можа змяняцца ў залежнасці ад умоў.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыбушы́ць, ‑бушу, ‑бушыш, ‑бушыць;
1. Патрашыць, вымаць вантробы з забітай жывёліны.
2. Разварочваць, разрываць што‑н., даставаць, вымаць усё тое, што
3.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шацёр, шатра,
1. Лёгкае пераноснае жыллё з тканіны, скуры і пад., якое будуецца звычайна ў форме конуса.
2. У старой рускай архітэктуры — дах у выглядзе высокай чатырохграннай ці васьміграннай піраміды, што завяршаецца ў царкоўных пабудовах галоўкай з крыжам, а ў грамадзянскіх і ваенных — вышкай, флюгерам і пад.
3. У паляўнічых — конусападобная сетка для лоўлі цецерукоў і курапатак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яць, ‑я,
Назва літары «ѣ» у царкоўнаславянскім і дарэвалюцыйным рускім алфавіце, што абазначала гук, які пазней у беларускай мове супаў з «е».
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
lie
I1) мана́, ілжа́, хлусьня́
2) няпра́ўда
мані́ць, хлусі́ць, ілга́ць; каза́ць няпра́ўду, ашу́кваць
•
- give the lie to
IIv., lay, lain, lying,
1) ляжа́ць
2) лажы́цца
3) to lie idle (unused) — ляжа́ць без ужы́тку
4) ляжа́ць,
1) месцазнахо́джаньне
2) стано́вішча
3) лагво́
•
- lie back
- lie by
- lie over
- take an insult lying down
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ку́жаль ’валакно ачэсанага льну’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зямля́, -і́;
1. (у тэрміналагічным значэнні — з вялікай літары). Трэцяя ад Сонца планета, якая круціцца вакол сваёй восі і вакол Сонца.
2. Суша (у адрозненне ад воднай або паветранай прасторы).
3. Глеба, верхні слой кары планеты Зямля, паверхня.
4. Рыхлае цёмна-бурае рэчыва, што ўваходзіць у састаў кары нашай планеты.
5. Тэрыторыя, якая
6. Краіна, дзяржава (
||
||
Зямны паклон — нізкі паклон як выказ глыбокай павагі, удзячнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
гара́, -ы́,
1. Значнае ўзвышша, што ўзнімаецца над мясцовасцю або выдзяляецца сярод іншых узвышшаў.
2. толькі
3.
4. Памяшканне, прастора паміж столлю і дахам у будынку; гарышча.
5. (з
Абяцаць залатыя горы — абяцаць надта многа.
Гарою стаяць за каго-што — усімі сіламі абараняць.
Горы варочаць — вельмі многа рабіць.
Горы вярнуць на каго (
Горы перавярнуць — зрабіць вельмі значную работу.
Не за гарамі —
1) пра нешта блізкае, што хутка наступіць;
2) блізка, недалёка (быць,
||
||
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ко́рань, -я,
1. Падземная частка расліны, пры дапамозе якой яна замацоўваецца ў зямлі і атрымлівае пажыўныя рэчывы.
2. Частка зуба, ногця, воласа
3.
4. У граматыцы: асноўная частка слова без суфікса і прыстаўкі.
5. У матэматыцы: лік, які пры ўзвядзенні ў пэўную ступень дае дадзены лік.
Глядзець у корань (
Вырваць з коранем — канчаткова пазбавіцца ад чаго
На корані — пра расліны: не зжаты, не скошаны.
Пад корань —
1) ля самай асновы (ссякаць, зразаць што
2) канчаткова (разбураць, знішчаць).
Пусціць карані — трывала, надоўга абаснавацца дзе
У корані —
1) зусім, абсалютна (не згаджацца з чым
2) у самай аснове, карэнным чынам (змяняць
||
||
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сцяна́, -ы́,
1. Вертыкальная частка будынка, памяшкання.
2. Высокая агароджа.
3. чаго або якая. Стромая бакавая паверхня чаго
4.
Ілбом сцяны не праб’еш (
І сцены вушы маюць (
Лезці на сцяну (
Свае сцены (
Ставіць да сцяны каго (
Сцяна да сцяны (
Як за каменнай сцяной (
Як у сцяну гарохам каму што (
||
||
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)