тупары́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. З тупым, шырокім рылам, мордай. Тупарылы галавень. Тупарылы вяпрук. // Груб. З пляскатым, шырокім тварам (пра чалавека).

2. Які мае тупую, шырокую пярэднюю частку (пра прадметы). Тупарылыя баржы. Тупарылыя танкеткі. □ Тупарылыя чорныя грузавікі адзін за адным мільгаюць у кароткім абсягу шашы, які адкрываецца Шуравым вачам. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

умата́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Абматаць, апавіць што‑н. некалькі разоў. Уматаць пакунак шпагатам. Уматаць воз вяроўкамі.

2. Матаючы ніткі ў клубок, заматаць унутр што‑н. пабочнае. Уматаць напарстак у клубок.

3. Намотваючы, змясціць у чым‑н., на чым‑н. Вялікага матка ў адзін клубок не ўматаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цуг, ‑а, м.

1. Доўгі рад, чарада жывёл, птушак, машын і пад., якія рухаюцца адна за адной. За цугам жураўліным Бягуць вятры наўсцяж. Калачынскі. Зусім блізка, амаль побач, пыхкаючы, працягнуў паравоз цуг вагонаў. П. Ткачоў.

2. Запрэжка, у якой коні (быкі і пад.) ідуць гужам або парамі адзін за адным.

[Ням. Zug.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шталма́йстар, ‑тра, м.

1. Адзін з прыдворных чыноў у царскай Расіі. // Асоба, якая мела такі чын. [Віктар:] — Ён [Эверс] і яшчэ унь той, Чарткоў, шталмайстар, ды яшчэ тая порхаўка, сенатар Княжэвіч, міністр фінансаў — шырма. Каб не было блакітных «сяброў» з адпаведнага дома. Караткевіч.

2. Устарэлая назва рэжысёра манежа, які вядзе цыркавую праграму.

[Ням. Stallmeister.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

among

[əˈmʌŋ]

prep.

1) сяро́д, памі́ж

among the trees — сяро́д дрэ́ваў

to divide among the boys — падзялі́ць памі́ж хлапцо́ў

2) з

one among many — адзі́н з мно́гіх

3) ра́зам, супо́льна

Among them they have spoiled the child — Яны́ ра́зам разбэ́сьцілі дзіця́

•

- among oneselves

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

us

[ʌs]

pron.

уско́сны склон ад we

1)

а) нас

He saw us — Ён нас ба́чыў

One of us — адзі́н з нас

б) to us — нам

в) with us — з на́мі, пры нас

Her mother lives with us — Яе́ ма́ці жыве́ з на́мі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

egg [eg] n. я́йка, яйцо́;

a soft-/hard-boiled egg я́йка ўсмя́тку/ўкруту́ю;

fried eggs яе́чня;

scrambled eggs яе́чня-баўту́шка;

egg yolks/whites яе́чныя жаўткі́/бялкі́

♦

have egg on one’s face infml асканда́ліцца;

put all one’s eggs in one basket кла́сці ўсе я́йкі ў адзі́н ко́шык (перан.)

egg on [ˌegˈɒn] phr. v. падбухто́рваць, падбіва́ць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

scoop​1 [sku:p] n.

1. шу́флік, лы́жачка (для цукру, мукі і да т.п.); чарпачо́к (для вадкасці);

med. лы́жачка, ко́ўшык

2. чэ́рпанне, зачэ́рпванне;

in/at one scoop, with a scoop адны́м ма́хам; за адзі́н раз; адны́м захо́дам

3. the scoop AmE, infml сенсацы́йная навіна́ (якая з’явілася ў якой-н. газеце раней, чым у іншых)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Міг ’імгненне, момант’, мігам, мігом ’вельмі хутка, у адзін момант’ (ТСБМ, Бяльк., ТС, Яруш.; докш., Янк. Мат.), мігаць, мыга́ты ’хутка паднімаць і апускаць павекі’, ’мільгаць’, ’бліскаць (пра маланку)’, ’мігцець’, ’хутка праносіцца перад вачыма’ (ТСБМ, Анім., Бяльк., ТС; стол., Нар. лекс.). Укр. миг, ми́га́ти, рус. миг, мигать, ст.-рус. мигати, польск. mig, migać, палаб. mʼėgojĕ să vicaima, н.-луж. mikaś, migaś, в.-луж. mikać, чэш. mih, mihati, славац. mih, mihať, славен. mȋg, migati, серб.-харв. ми̏г, ми̏гати, макед. мига, балг. миг, мигам, ц.-слав. мьгнѧти, ст.-слав. по‑мизати очима. Прасл. migati (sę). Найбліжэйшыя адпаведнікі: літ. mìgti ’засынаць’, miegóti ’спаць’, miẽgas ’сон’, лат. miêgt ’заплюшчваць вочы’, ст.-прус. meicte ’спаць’, maiǫġun ’сон, спячка’, лац. micāre ’блішчэць, міргаюць’, сагдыйск. nimiž ’маргаць’, с.-перс. miž ’павека’, с.-н.-ням. micken ’накіроўваць позірк, назіраць’. І.‑е. аснова *meĭg‑/*meĭkʼ‑ (Бенвеніст, BSL, 38, 280; Ван–Вейк, IF, 28, 124; Бернекер, 2, 57; Фасмер, 2, 618–619; Скок, 2, 419–420; Махэк₂, 362; Бязлай, 2, 183; ЕСУМ, 3, 457; Мяркулава, Этимология–1973, 59). Фасмер і аўтары БЕР (3, 782–783) мяркуюць, што дзеяслоў migati ўтварыўся ад migъ, наадварот Махэк і Бязлай. Сюды ж мігунь! ’раптам, у адзін момант’, ’міг’ (Нас. Доп.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гі́льдыя

(польск. gildia, ад ням. Gilde = таварыства)

1) аб’яднанне купцоў або рамеснікаў у сярэдневяковай Еўропе, якое абараняла інтарэсы сваіх членаў;

2) адзін з трох маёмасных разрадаў купецтва ў царскай Расіі (напр. купец першай гільдыі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)