зро́ду, прысл.
Разм.
1. (пры дзеяслове з адмоўем). Ніколі, ні разу за ўсё жыццё. — Такой пшаніцы мы і, праўда, зроду не бачылі — буйная, спорная, што золата. Краўчанка.
2. Ад самага нараджэння; здаўна. Зроду глухі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блакітнава́ты, ‑ая, ‑ае.
Светла-блакітнага колеру або з блакітным адценнем. А на маленькіх крыштальных лужынках увачавідкі паяўляліся танюсенькія, блакітнаватыя марозныя стрэлкі. Асіпенка. І зноў цягнецца за машынай шлейф пылу і слабы блакітнаваты дымок. Аляхновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дакуме́нцік, ‑а, м.
Разм. фам. Памянш.-ласк. і зніж. да дакумент. Кастусь быў старшым радыстам: усе сакрэтныя шыфры знаходзіліся ў яго. А з такімі дакуменцікамі, вядома, не разгуляешся, бо за іх адказваеш галавой. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дакуры́ць, ‑куру, ‑курыш, ‑курыць; зак., што.
Скончыць курэнне чаго‑н.; скурыць да канца. Дакурыць папяросу. □ Сцёпка дакурыў люльку, выбіў з яе попел, схаваў за пазуху і толькі тады падаўся памаленьку ў панскія пакоі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канкурэ́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Той, хто канкурыруе з кім‑н. Барацьба канкурэнтаў за рынкі збыту. □ «Таксама прыехалі паступаць», — заўважыў сам сабе Сцёпка.. і паглядзеў на гэтых маладых людзей, як на сваіх канкурэнтаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карчо́мка, ‑і, ДМ ‑мцы; Р мн. ‑мак; ж.
Памянш.-ласк. да карчма; невялікая карчма. А з-за дрэў страха зірнула І два коміны на ёй. Падышоў Сымон — карчомка Са стадолай і дваром. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
качага́р, ‑а, м.
Рабочы, які абслугоўвае топкі паравых катлоў. Васіль памагаў машыністу, паліў топку, — качагар з яго быў вельмі ўвішны і неспакойны. Мележ. — Эй, там, качагар, паддай агню ды добра сачы за парай! Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лухта́, ‑ы, ДМ ‑хце, ж.
Разм. Бязглуздзіца, бяссэнсіца, недарэчнасць; глупства. Нельга было не смяяцца, гледзячы на сур’ёзную Сымонаву міну, з якою выдаваў ён лухту за праўду. Колас.
•••
Вярзці (малоць, плесці) лухту гл. вярзці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навалачы́цца, ‑лачуся, ‑лочышся, ‑лочыцца; зак.
Разм. Нахадзіцца, нацягацца, набадзяцца. Ходзіць аграном каля тых залітых вадою лагчын, ледзь ногі выцягвае з глейкай зямлі, стаміўся за дзень, навалачыўся. Бялевіч. [Амеля Жартун:] — Я, дзякуй богу, навалачыўся па свеце. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
найме́нш, прысл.
1. Менш за ўсё. Найлепш расказана [у літаратуры] аб тым, што адбывалася ўранні 22 чэрвеня 1941 года на сотнях ціхіх застаў. Брыль.
2. У спалучэнні з якаснымі прыметнікамі ўтварае найвышэйшую ступень апошніх. Найменш смелы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)