Разм. Матроская паласатая нацельная кашуля. Рэзалі вочы ярка-сінія палоскі Антосевай цяльняшкі...Васілевіч.Адзін [матрос] у разарванай абпаленай цяльняшцы з забінтаванай галавой страляў з гарматы, другі стаяў каля мачты і трымаў над галавою збіты карабельны флаг.Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ю́ха, ‑і, ДМ юсе, ж.
Разм. Тое, што і юшка 2 (у 1, 4 знач.). Тым часам каля шалаша Віктар.. гатаваў над агнём юху.Краўчанка.Па карку Баба так дала, Што Пеўню вочы засланіла І юха з Пеўня пацякла.Колас.
•••
Юху спусціцьгл. спусціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АХМА́Т,
Ахмут, Ахмед (? — студз. 1481), хан Вялікай Арды [1459—81]. У 1460 спрабаваў захапіць рускі г. Пераяслаў-Разанскі. У пач. 1470-х г. вёў перагаворы з кіраўніцтвам Венецыянскай рэспублікі аб заключэнні саюзу супраць Асманскай імперыі. Заключыў з польск. каралём Казімірам IV пагадненне пра сумесную барацьбу супраць Рус. дзяржавы, на чале свайго войска дайшоў да р. Ака (1472). У час паходу ў Крым замяніў мясц. хана Менглі-Гірэя сваім стаўленікам Джанібекам (1476). У канцы 1470-х г. перамог узб. хана Шэйх-Хайдэра і ўстанавіў пратэктарат над Астраханскім ханствам. Адмова маскоўскага вял.кн. Івана III прызнаць васальную залежнасць ад Арды і заплаціць ёй даніну (1476) выклікала ў 1480 няўдалы апошні паход Ахмата на Русь (гл.«Стаянне на Угры»), які паклаў канец намаганням манг.-тат. ханаў аднавіць сваё паліт. панаванне надРус. дзяржавай. Забіты цюменскім ханам Ібакам (Івакам).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
rzeka
rzek|a
ж. рака;
w dół ~i — уніз па рацэ;
w górę ~i — уверх па рацэ;
miasto leży nad ~ą — горад ляжыць над ракою (ля ракі)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
абсерва́цыя
(лац. observatio)
1) уважлівае нагляданне, сачэнне, агляд, 2) назіранне на працягу пэўнага тэрміну над ізаляванымі ў спецыяльным памяшканні здаровымі людзьмі, якія маглі мець кантакт з хворымі;
3) вызначэнне месцазнаходжання судна па берагавых прадметах або па нябесных свяцілах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
behérrschen
1.
vt
1) улада́рыць, панава́ць
2) вало́даць (замежнай мовай)
3) узвыша́цца (над мясцовасцю)
2.
(sich) вало́даць сабо́й, стры́млівацца
sich ~ lássen* (von D) — падпарадко́ўвацца (каму-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
edge1[edʒ]n.
1. край, беражо́к;
the edge of a forest узле́сак;
at the water’s edge ля са́май вады́
2. лязо́; вастрыё;
The knife has a very sharp edge. У нажа вельмі вострае лязо.
♦
have an edge on/over smb./smth. мець перава́гу над кім-н./чым-н.;
on edge нерво́вы; у нерво́вым ста́не
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
poach[pəʊtʃ]v.
1. гатава́ць я́йкі ў спецыя́льнай пасу́дзіне над кіпя́чай вадо́й; вары́ць мя́са альбо́ ры́бу ў кі́пені
2. палява́ць без дазво́лу, займа́цца браканье́рствам
3. перама́ньваць (каго-н.) на свой бок;
Foreign football clubs se em to be poaching all our best players. Здаецца, замежныя футбольныя клубы пераманьваюць нашых лепшых ігракоў.
4. незако́нна перайма́ць, прысво́йваць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
АЭРАМАГНІ́ТНАЯ ЗДЫ́МКА,
метад вывучэння магн. поля Зямлі з лятальных апаратаў з дапамогай аэрамагнітометраў.
Прапанавана ў 1936 рус. вучоным А.А.Лагачовым для пошуку жал. руды па магн. анамаліях над радовішчамі. Вынікі аэрамагнітнай здымкі выкарыстоўваюцца пры складанні геал. картаў, выяўленні тэктанічных парушэнняў, пошуках радовішчаў жал. руды, баксітаў і інш. Для ўзгаднення картаў магн. поля асобных тэрыторый ствараецца адзіная апорная сетка ў абс. значэннях геамагн. Поля.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БАГУШЭ́ВІЧ Юрый
(Георгій Канстанцінавіч; 5.5.1917, г. Орша — 18.3.1983),
рус. пісьменнік. Скончыў Мінскі пед.ін-т (1941). Друкаваўся з 1938. Аўтар аповесцяў пра падзеі Айч. вайны «Пабрацімы» (1955), «Дрэва дружбы» (1959), «У гарадку над Нёманам» (1973), «Дырэктар «зялёнай школы» (1975), п’есы «Сябры» (з В.Зубам, паст. 1958, выд. 1960), сцэнарыяў дакумент. фільмаў. Удзельнічаў у напісанні гісторыі мінскіх з-даў.