~m go w tłumie gości — я заўважаю яго ў натоўпе гасцей
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Бе́чка ’павека’ (Бяльк.). Слова, роднаснае абеча́йка (гл.), біча́йка (гл.). Зыходнае *ob‑věko (і яго вытворныя). Агляд форм і значэнняў гл. яшчэ Краўчук, УМШ, 1960, № 6, 61–62. Параўн. значэнне слав.*věko ’накрыўка, абечак; павека’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лімянто́вы ’добры’ (Юрч. Фраз. 2). Не зусім яснае слова./Відаць, яго можна звязаць са ст.-бел.ляментацыя ’плач, элегія’ (з XVII ст.), ляменть ’лямант’, вылучыўшы для прыметніка значэнне ’спачувальны, спагадлівы’, якое змянілася ў ’добры’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Мумрыта́ць, драг.мумрыта́ты ’мямліць’ (Клім.). Роднаснымі да яго Клімчук (ЛП, 16) лічыць серб.-харв.му̀млати, му̀мљати, мр̀мљати ’мармытаць’, балг.мъ́мря ’дакараць, сварыцца’. Да мумрыць (гл.). Утворана ад назоўніка з суфіксам ‑otъ. Гл. таксама му́мрыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перапечак ’пекар’ (Яруш.), перапяча́йка, перэпеча́йка ’булачніца і гандлярка вырабамі з цеста’ (Нас., Растарг.), ’пляткарка’ (Касп.). Да перапеча > перапе́чка (гл.). Словы маюць экспрэсію гумару, непахвальнасці ад таго, што хлеб мог быць недапечаны, ці яго перапякалі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пле́нка, плёночка ’пенка на малацэ пры яго варцы’ (брас;!., ЛА, 4; брасл., Сл. ПЗБ; Нас.), ’плеўка на паверхні стаянам вады’ (брасл., Сл. ПЗБ), ’мазгавая абалонка’ (брасл., шуміл., Сл. ПЗБ). Wpiicn. р/епа. Гл. плёнка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Піплі́с: як піпліс ’вельмі бедны’: бачыў яго голага. як піпліса (Bałto-słow. zw. jęz., 81, 1990, 68). Балтыйскі кампанент у бел. фразеалогіі, параўн. літ.kaip pyplys ’тс’ (Букявічуце, тамсама; Грынавяцкене, Сл. ПЗБ, 3, 520).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раска́ты мн. л. ’двухкалёсны воз для вывазу лесу’ (Касп.), ’калёсы (воз) для возкі бярвенняў’ (Бяльк., Мат. Маг.). Ад раскаці́ць ’расцягнуць, развесці’, першапачаткова ’расцягнуць пярэднюю і заднюю частку воза, каб павялічыць яго даўжыню’, гл. каціць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дачака́цца, дачака́ць
1. (з’яўленне чаканага) erwárten vt;
ён дачака́ўся ўрэ́шце пісьма́ er erhíelt éndlich den lángerwarteten Brief;
мы дачака́ліся яго́ прыхо́ду wir wárteten, bis er kam;
2.разм (дайсці да таго, што…) es sowéit bríngen*;
ён дачака́ўся таго́, што яго́ зво́льнілі er bráchte es sowéit, dass man ihn entlíeß;
◊ чака́ем не дачака́емся wir können es kaum erwárten
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
прыкава́ць
1. (ланцугом) ánketten vt, an die Kétte légen; fésseln vt, in Fésseln schlágen*;