Валка 1 валька ’бойка’ (КЭС, Нас., Яруш., Гарэц.), вытворныя валечный, валкость, валный, валчити (Нас. Доп.), валчыцца (Касп.). Да польск. walka, walczyć (Булыка, Запазыч., 55; Жураўскі, SOr, 1961, 40; Рудніцкі, 1, 301).
Валка 2 ’група людзей’ (Мат. Гом.). Мяркуючы па кантэксту («Пойдзе цяпер другая валка»), валка < вал, валіць ’ісці густа’ (пра людзей, снег).
Валка 3 (крочыць) ’шпарка ісці натоўпам’ (КТС). Да валіць 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́зыйд ’адыход’ (Байк. і Некр.), ’адыход наведвальнікаў’ (Нас.). Утворана пры дапамозе прыстаўкі роз‑/раз‑ (гл.) і кораня дзеяслова ісці ў форме ‑ід (< прасл. *id‑ti ’ісці’), параўн. 1 ас. адз. л. цяпер. часу ід‑у < ісці (гл.). Аб пераходзе і > й пасля галосных гл. Карскі (1, 229). Не выключана, што ‑д магло ўзнікнуць у выніку ад’ідэацыі формы ‑ход‑ (як у прыход — прыйсці).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ГРЫГО́Р’ЕЎ Афанасій Рыгоравіч
(21.1.1782, слабада Васільеўская, Тамбоўская вобл., Расія — 13.5.1868),
рускі архітэктар, прадстаўнік маст. ампіру. Да 1804 прыгонны. Вучыўся ў І.Дз.Жылярдзі, у Крамлёўскай арх. школе. З 1808 да 1840-х г. гал. архітэктар маск. Выхаваўчага дома. Сярод работ у Маскве: дамы Селязнёвай (цяпер Музей А.С.Пушкіна, 1814), Лапухіна — Станіцкай (цяпер Музей Л.М.Талстога), царква Вял. Ушэсця каля Нікіцкіх варот (1820-я г.); шэраг сядзібных дамоў у Маскоўскай вобл. У апошнія гады працаваў у духу эклектычнай архітэктуры.
т. 5, с. 477
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
располо́женныйII
1. прич. (питающий симпатию к кому-л.) схі́льны;
2. прил. (питающий чувство симпатии к кому-л.) прыхі́льны;
3. прил. (склонный, восприимчивый к чему-л.) схі́льны;
4. прил. (имеющий настроение, желание) / быть располо́женным быць схі́льным, мець жада́нне (настро́й, ахво́ту, наме́р);
я не располо́жен тепе́рь к разгово́рам я не ма́ю жада́ння цяпе́р гавары́ць, я не схі́льны цяпе́р да размо́ў; см. расположи́тьII.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бурапе́нны, ‑ая, ‑ае.
Паэт. Бурлівы, кіпучы. Развялося шмат цяпер машын, — Аж да бурапеннага Байкала Паляцеў на самалёце сын. Кусянкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
варо́ніць (звычайна ў інф. або заг.); незак.
Разм. Быць нерастаропным, зяваць. Цяпер не варонь, паварочвайся і рыхтуйся сыходзіць. Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жабра́чы, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і жабрацкі. Няма цяпер тых лахманоў жабрачых, Ні курных хат і ні лапцей. Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нашма́т, прысл.
Разм. Тое, што і намнога. Дні нашмат падоўжалі. Цяпер гадзін у восем вечара было яшчэ светла. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сві́нтус, ‑а, м.
Разм. Свінтух. Сяргей прымоўк, потым стукнуў кулаком па калене: — Ах, свінтусы!.. Ну, што цяпер зробіш... Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хва́цкасць, ‑і, ж.
Уласцівасць хвацкага. Ва ўсім тым, што ні рабіў цяпер [Васіль], як бы хваліўся хвацкасцю сваёй, спрытам. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)