буксі́р м., в разн. знач. букси́р;
да пры́стані прыча́ліў б. — к при́стани прича́лил букси́р;
цягну́ць на ~ры — тяну́ть на букси́ре;
◊ браць на б. — брать на букси́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Прыту́жнік, пріту́жнік, прытужа́льнік, прітужа́льнік ’кій, які ўтрымлівае кола задняга навоя’ (Інстр. 2; жлоб., Мат. Гом.; ЛА, 4). Дэрыват ад прытужпы < прытужыць < тужыць (гл. тугі́, цягну́ць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перага́р, ‑у, м.
1. Тое, што перагарэла. Усё нясуць, усё цягнуць той перагар і сыплюць ля сваіх хат і агародаў, каб менш было гразі. Ус.
2. Пах чаго‑н. перагарэлага. У паветры пахла перагарам бензіну і саляркі. Гроднеў. // Непрыемны пах з рота ад вялікай колькасці выпітых спіртных напіткаў. Ад Вадзіла патыхае перагарам гарэлкі і тытунём. Паўлаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Валачы́ць ’баранаваць’ (БРС, Шатал., Выг. дыс., Юрч.); ’часаць воўну’ (Юрч., Хрэст. дыял.), валакці, валакчы ’тс’ (Гарэц.), валачынне ’баранаванне’ (Выг. дыс.). Да валачы ’цягнуць’ < прасл. *volčiti, *velkti.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пацягу́ха ’дзераза, Lycopodium L. (даўг., Сл. ПЗБ), звязана з паняццем ’цягнуцца, рассцілацца’, як і поцягу́иіка ’спарышнік, Polygonum aviculare L.’ (ТС). Аналагічна мар. vltoun (ад uleci ’цягнуць’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wiązać się
незак.
1. звязваць сябе;
2. звязвацца;
3. быць звязаным; цягнуць за сабой
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
harness1 [ˈhɑ:nɪs] n.
1. збру́я, ву́праж
2. рамяні́ бяспе́кі (у машыне)
♦
be in harness быць заня́тым штодзённай пра́цай, цягну́ць ля́мку;
be in harness (with smb.) BrE працава́ць ра́зам з (кім-н.), це́сна супрацо́ўнічаць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
арка́н м Fángleine f -, -n, Fángschlinge f -, -n,Wúrfschlinge f -, -n, Lásso m, n -s, -s;
цягну́ць каго-н на арка́не перан j-n mit Gewált heránziehen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
шмо́ргаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; незак.
1. каго-што. Цягнуць, тузаць кароткімі, рэзкімі рухамі; такімі рухамі зрываць, абрываць што-н.
Ш. суседа за рукаў.
Ш. лісце з куста.
2. што чым, чым па чым і без дап. Праводзіць па чым-н., намазваючы што-н.; праводзіць чым-н. па якой-н. паверхні, звычайна ўтвараючы характэрны гук.
Ш. нітку воскам.
Ш. запалкай па карабку.
3. чым. З шумам часта ўцягваць (носам) паветра.
Ш. носам.
|| аднакр. шмаргану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ і шмо́ргнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 3 знач.).
|| наз. шмо́рганне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
буксі́р м
1. (судна) Schléppdampfer m -s, -; Schlépper m -s, -;
2. (канат) Schlépptau n -(e)s, -е;
браць на буксі́р ins Schlépptau nehmen*;
цягну́ць на буксі́ры schléppen vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)