1.Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. пашыраць — пашырыць; дзеяннеістанпаводлезнач.дзеясл. пашырацца — пашырыцца. Пашырэнне вопыту наватараў. Пашырэнне вытворчасці. Пашырэнне культурных сувязей.
2. Пашыраная частка чаго‑н. Дошка з пашырэннем. Труба з пашырэннем.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рабры́сты, ‑ая, ‑ае.
1. З выступаючымі рэбрамі. Валасатая рабрыстая грудзіна [Гараські] нічым не прыкрыта.Сачанка.
2. З выступамі, гранямі. Рабрыстая труба. □ Лагуновіч тупым бокам рабрыстага чырвонага алоўка паказваў маршрут.Мележ.Прамільгнулі рабрыстыя вежы касцёла з пабітай чарапіцай.Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wydechowy
wydechow|y
1. выдыхальны;
2. выхлапны;
rura ~a — выхлапная труба
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
інтуба́цыя
(ад ін- + лац. tuba = труба)
увядзенне ў гартань праз рот спецыяльнай трубкі пры разладзе дыхання.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Túbe
f -, -n
1) цю́бік
2) анат. eўста́хіева труба́
3) гл. Tuba
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Труб ‘ крык, гвалт’, тру́бес ‘галашэнне, моцны плач’ (ТС). Няясна; магчыма, паходзяць ад ням.trüben ‘засмучаць, азмрочваць’, ‘муціць, каламуціць’, trüb, trübe ‘маркотна, журботна’, trübsal ‘гора, смутак, жаль, туга, журба, маркота’; пранікненне іх адбылося, відаць, праз ідыш, параўн. ід.trojb ‘труба’ (Астравух, Ідыш-бел. сл.). Гл., аднак, у Скарыны Празникъ Трубъ — яўрэйскае свята, калі пад гукі труб адбывалася ахвярапрынашэнне (ГСБМ). Параўн. таксама разм. труба́ ‘гібель, пагібель’ (ТСБМ), трубе́ц ‘канец, капцы’ (ТС), збліжэнне з якімі магло ўплываць на семантыку слоў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трубе́ль ‘трубач; той, хто трубіць’ (валож., ашм., Стан.). Рэдкае словаўтварэнне з суф. ‑ель назоўнікаў у якасці назвы асобы, “схільнай да пэўнага дзеяння” (Сцяцко, Афікс, наз., 38), магчыма, пад уплывам літоўскага суф. ‑ėlis, параўн. Атрэмбскі, Gramatyka, 2, 119. Да труба1 (гл.); поўнае фармальнае супадзенне па паходжанні з в.-луж.trubjel ‘поўнае сцябло’, ‘комін’, гл. Шустар-Шэўц, 1535; параўн. таксама н.-луж.tšubal ‘труба’, чэш.trouble ‘комін’, што дае падставы для рэканструкцыі прасл.*trǫbjel ‘трубка’ (Сной₂, 785).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
каналіза́цыя
(фр. canalisation, ад лац. canalis = труба)
сістэма труб, падземных каналаў для выдалення нечыстот (напр. гарадская к.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
месцазнахо́джанне, ‑я, н.
Месца, дзе хто‑, што‑н. знаходзіцца. Выконваючы аператыўнае заданне камандавання палка, Гравэ з групай таварышаў прабіраўся ў варожы стан, каб дазнацца пра месцазнаходжанне штаба белых.Барашка.Высокая бляшаная труба з дратамі-адводамі паказвае на месцазнаходжанне паравога млына.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гідраса́льпінкс
(ад гідра- + гр. salpinks = труба)
запаленчае захворванне матачнай трубы са збіраннем у яе прасвеце серознай вадкасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)