англійскі архітэктар. Неаднаразова наведваў Італію, дзе вывучаў работы А.Паладыо (да яго трактата «Чатыры кнігі пра архітэктуру» выдаў каментарыі ў 1715) і Дж.Віньёлы. У 1615—43 гал. дазорац каралеўскіх будынкаў. Як адзін з буйнейшых прадстаўнікоў англ.паладыянства сцвярджаў у айч. архітэктуры прынцыпы класічнага дойлідства. Яго праект палаца Уайтхал у Лондане (1619—22; пабудавана Банкетная зала), віла каралевы («Куінсхаўс») у Грынвічы (1616—35) адметныя выразнасцю кампазіцыі і высакароднай прастатой формаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
пісьме́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які ўмее чытаць і пісаць; граматны. [Ян:] — Чытайце, хто пісьменны, кніжкі, як стваралася наша зямля.Пестрак.// Які ўмее граматычна правільна пісаць і гаварыць. Пісьменны вучань.//перан. Які мае неабходныя веды ў якой‑н. галіне. Пісьменны інжынер.
2. У якім няма граматычных і стылістычных памылак. Пісьменны дыктант.//перан. Выкананы адпаведна з асноўнымі патрабаваннямі. Пісьменны праект.
3.узнач.наз.пісьме́нны, ‑ага, м. Чалавек, які ўмее чытаць і пісаць. Пісьменнаму і кнігі ў рукі!Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
conception
[kənˈsepʃən]
n.
1) разуме́ньне n.
it is beyond my conception — Гэ́та вышэ́й за маё разуме́ньне
2) ду́мка, канцэ́пцыя f.
3) Philos. агу́льнае паня́цьце, ідэ́я f.
4) плян, прае́кт -у m., за́дума f.
5) зача́цьце, апладне́ньне n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
plan
[plæn]1.
n.
1) плян -у m.
2) прае́кт -у m.; чарцёж -цяжа́m.; схе́ма f.
2.
v.
1) абду́мваць, абмярко́ўваць; плянава́ць
to plan a trip — заплянава́ць пае́здку
2) рабі́ць чарцёж або́ схе́му
3) склада́ць плян
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
БАДА́НАЎ Генадзь Пятровіч
(29.11.1911, с. Тубанаеўка Спаскага р-на Ніжагародскай вобл., Расія — 5.2.1977),
архітэктар. Скончыў Маскоўскі арх.ін-т (1940). У 1946—50 працаваў у ін-це «Белдзяржпраект». Асн. работы ў Мінску: праект забудовы 1-й чаргі праспекта Ф.Скарыны (1945—54, у сааўт., Дзярж. прэмія Беларусі 1968), Цэнтральнай пл. (1948, у сааўт.), моста цераз р. Свіслач на праспекце Скарыны (1952, у сааўт.), корпуса гасцініцы «Мінск» і інш. Аўтар праекта забудовы цэнтра г. Улан-Батар (1957—61).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГІСТАЛАГІ́ЧНАЯ НАМЕНКЛАТУ́РА,
міжнародны класіфікаваны пералік тэрмінаў, якія выкарыстоўваюць у гісталогіі. Прынята на 9-м міжнар. кангрэсе анатамаў у г. Ленінград (1970) на лац., англ. і рус. мовах. Кожнай краіне дадзена права ствараць гісталагічную наменклатуру на нац. мове з улікам перакладу лац. тэрмінаў. ПраектБел. гісталагічнай наменклатуры падрыхтаваны ў 1991 паводле сістэматычнага прынцыпу на бел., лац. і рус. мовах і ўключае 2846 тэрмінаў па цыталогіі, агульнай і прыватнай гісталогіі. Зацверджаны на 2-м з’ездзе анатамаў, гістолагаў і эмбрыёлагаў Беларусі (1991).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЕНУА́ Лявонцій Мікалаевіч
(23.8.1856, г. Петрадварэц Ленінградскай вобл., Расія — 8.2.1928),
рускі архітэктар. Засл. дз. маст. Расіі (1927). Сын М.Л.Бенуа. Скончыў Пецярбургскую АМ (1879), выкладаў у ёй (праф. з 1892, рэктар у 1903—06 і 1911—17), у Ін-це цывільных інжынераў (1884—92, 1920—27, Пецярбург). Будаваў у Пецярбургу (Акадэмічная капэла імя М.І.Глінкі, 1885—89; корпус Рус. музея, 1914—16), Маскве, Кіеве, Варшаве, Ташкенце. Стварыў праект пераўтварэння Пецярбурга (1910—13, разам з арх. М.Перацяткавічам і інж. Ф.Янакіевым).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
scheme
[ski:m]1.
n.
1) прае́кт -у m., прагра́ма дзе́яньня; плян -у m.
2) та́йная змо́ва ў эгаісты́чных мэ́тах, інтры́га f.
3) схе́ма f.
a scheme of postal rates — схе́ма пашто́вага тары́фу
2.
v.t.
плянава́ць, заду́мваць; рабі́ць змо́ву
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
design
[dɪˈzaɪn]1.
n.
1) на́кід -у m., красьлю́нак -ка, чарцёж -ажа́, рысу́нак -ку, пля́н -у m.; узо́р -у m.
Belarusian embroidery design — белару́скі ўзо́р для вышыва́ньня
2) прае́кт -у m., канстру́кцыя, мадэ́ль f., дыза́йн -у m.
3) заду́ма f.; прае́кт -у m.
4) мэ́та f., наме́р -у m.
by accident or design — выпадко́ва ці знаро́к
2.
v.t.
1) крэ́сьліць, праектава́ць, плянава́ць
to design a dress — накрэ́сьліць фасо́н суке́нкі
to design a bridge — праектава́ць мост
2) абду́мваць, накіда́ць (фа́булу рама́ну)
3) прызнача́ць для чаго́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
БАРХІ́Н Рыгор Барысавіч
(19.3.1880, г. Перм, Расія — 11.4.1969),
рускі архітэктар. Засл. дз. нав. і тэхн. (1960). Вучыўся ў Пецярб.АМ (1901—08). З 1909 педагог, у 1930—37 праф. Маскоўскага арх. ін-та. У 1908—11 працаваў памочнікам Р.Клейна (інтэр’еры Музея выяўл. мастацтва і Барадзінскі мост у Маскве). Асн. работы: з-ды сернай і азотнай кіслот каля Ніжняга Ноўгарада (1915—16), санаторый у г. Сакі ў Крыме (1929), дом газ. «Известия» (Масква, 1925—27) у формах канструктывізму, праект аднаўлення Севастопаля (1943—46).