паўтры́зненне, ‑я, н.
Хваравіты, ліхаманкавы стан, блізкі да трызнення. Іван Пракопавіч чуе знаёмыя галасы ў пярэдняй, потым над сабой, але не можа вырвацца з паўтрызнення. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахадзі́ць, ‑хаджу, ‑ходзіш, ‑ходзіць; зак.
Хадзіць некаторы час. Леў Раманавіч зноў пайшоў на двор, без усялякай справы пахадзіў па ім, потым сеў на ссечаную калоду. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
радзі́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Разм. Радзільны дом; радзільнае аддзяленне. Спыніўся [чалавек] каля нас, паздароўкаўся. Потым пытаецца, калі прымаюць перадачу ў радзілцы. Каршукоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суні́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да суніц. Сунічны пах. □ Потым [Аляксандр] адважыўся і пайшоў па сунічных узгорках, па грыбных баравінах. Грахоўскі. // Прыгатаваны з суніц. Сунічнае варэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сярдзі́тасць, ‑і, ж.
Уласцівасць сярдзітага; гнеў, злосць. Зноў [Лявон] пасыпаў люльку, а потым словы паліліся адно за другім раўчуком ціхім, часам у словах чулася скарга, сярдзітасць. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цуке́рак, ‑рка, м.
Разм. Тое, што і цукерка. Потым [мужчына] наставіўся на аднаго хлопчыка, з тых самых дзяцей, што ў зале гулялі, і цукеркам яго падманіў. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Папуры́ ’музычны твор з урыўкаў розных агульнавядо мых песень, мелодый’ (ТСБМ). З рус. попурри́ ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 84), дзе з франц. potpourri, літаральна ’гнілы гаршчок’ < pot ’гаршчок’, pourrir ’гніць’, потым ’змешаная страва’ (гл. Фасмер, 3, 328).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
упе́рад.
1. прысл. У напрамку перад сабой, у напрамку паступальнага руху.
Зрабіць два крокі ў.
У., да новых перамог!
Рухаць навуку ў. (перан.). Крок у. (перан.: поспех у чым-н.).
2. прысл. Спярша, раней, раней за каго-, што-н.; некалі, даўней.
У. падумай, а потым гавары.
Ён управіўся з заданнем у. за мяне.
Тут у. было зусім па-іншаму.
3. прысл. У лік будучага, авансам.
Узяць грошы за месяц у.
4. прыназ. з Р. Раней за каго-н.
Не лезь у. бацькі ў пекла (прымаўка пра непатрэбную паспешлівасць).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пагадзі́цца, -гаджу́ся, -го́дзішся, -го́дзіцца; зак.
1. з кім-чым і без дап. Выказаць згоду з кім-, чым-н.
П. з прапановай. — Так, нам тады было надта цяжка, — пагадзіўся са мной сусед.
2. на чым і без дап. Прыйсці да згоды, сысціся на чым-н.
Пагадзіліся ісці пехатой.
Пагадзіліся на тым, што туды паеду я.
3. з кім-чым. Памірыцца з кім-н. або прымірыцца з чым-н., прывыкнуць да чаго.
Паспрачаліся, а потым пагадзіліся.
Ён ніяк не мог п. з тым, што несправядліва з ім абышліся.
|| незак. пагаджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
груката́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. грукатаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Неўзабаве здалёк дайшоў гудок паравоза, а потым усё бліжэй чулася грукатанне вагонных колаў. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)