to fall head foremost — упа́сьці пе́радам, галаво́й
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ГО́НАР,
паняцце маралі, у якім выяўляецца ступень самапавагі чалавека і павагі да яго з боку грамадства. Яно блізкае па значэнні да паняцця годнасць. Аднак калі годнасць асобы грунтуецца на прызнанні роўнага права кожнага чалавека на павагу, то гонар адлюстроўвае перш за ўсё меру павагі, якую ён заслужыў у грамадстве. Маральная каштоўнасць чалавека ў паняцці гонару цесна звязана з яго канкрэтным сац. становішчам, грамадскім прызнаннем заслуг, аўтарытэту. Гонар прадугледжвае адпаведнасць паводзін чалавека маральным прынцыпам і нормам, распаўсюджаным у пэўнай сац. супольнасці, падтрыманне пэўнай індывідуальнай або сац.-групавой рэпутацыі (гонар школы, гонар афіцэра, дваранскі гонар і інш.).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГО́РАВІЦ (Horowitz) Уладзімір Самойлавіч
(1.10.1904, г. Бярдзічаў, Украіна — 5.11.1989),
амерыканскі піяніст укр. паходжання. Скончыў Кіеўскую кансерваторыю (1921). Шмат канцэртаваў. З 1928 у Нью-Йорку. Адзін з буйнейшых піяністаў-віртуозаў 20 ст. Яго выкананне вызначалася бліскучай тэхнікай, бурным тэмпераментам, дынамічным напорам і разам з тым рамант. адухоўленасцю, паэт. вытанчанасцю, своеасаблівасцю трактоўкі. Сусв. вядомасць атрымаў перш за ўсё выкананнем буйных твораў Ф.Ліста (многія ва ўласных, больш віртуозных апрацоўках), а таксама Ф.Шапэна, П.Чайкоўскага, С.Рахманінава, А.Скрабіна, Р.Шумана, М.Мусаргскага, Д.Скарлаці і інш. Сярод вучняў Б.Джайніс.
Літ.:
Коган Г. Владимир Горовиц // Сов. Музыка. 1965. № 1;
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
first2[fɜ:st]adv.
1. спача́тку;
Do this first. Спачатку зрабі гэта.
2. упершыню́;
I’ve loved you since I first saw you. Я пакахаў вас з таго моманту, як упершыню ўбачыў.
♦
at first спача́тку;
first of allперш за ўсё;
first and foremost найпе́рш
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ponder[ˈpɒndə]v.fml
1. (about/on/over) абду́мваць, узва́жваць;
As I pondered over the whole business, an idea struck me. Калі я абдумваў свае справы, мяне асяніла ідэя.
2. разважа́ць, разду́мваць;
Lisa pondered for a while before answering. Ліза паразважала крышку, перш чым адказаць.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
éhe
1.
cjперш чым, ране́й чым
2.
adv
seit eh' und je — з да́ўных часо́ў
wie eh' und je — як даўно́ павяло́ся
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
naprzód
1. наперад;
iść naprzód — ісці наперад;
naprzód do zwycięstwa! — наперад да перамогі!;
2. спярша, спачатку, перш, раней;
3. загадзя
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Іно́гды ’іншы раз, часам’ (Байк. і Некр., Нас., Бяльк.), і́нагды (Шат.), іно́ды (Касп.), і́нады ’калі-н’. (палес., З нар. сл., 264). Рус.иногда́, дыял.и́ногды́, иноды, иноди́, укр.дыял.и́ногді, и́ноді, ст.-польск.inegdy, inedy, н.-луж.hynga, чэш.jindy ’ў другі раз’, славац.уст.inogda ’часам’, indy ’ў другі раз’, славен.ȋnda ’тс’, серб.-харв.уст.indą, inagda, inogda ’тс’. Ст.-слав.иногда, инъгда ’калісьці, некалі’, ’у другі раз’, ст.-рус.иногда ’калісьці, некалі’, ’аднойчы’, ’у другі раз’, ’часам’, иногды ’часам’, ’перш’. Ст.-бел.иногды ’раней, перш’ (Скарына); форма инекгды (канец XV ст.) запазычана са ст.-польск.inegdy (Булыка, Лекс. запазыч., 200). Прасл.*jьnogъda ўтворана ад *jьnъ (гл. іншы) з фармантам ‑gъda. Адносна апошняй часткі складання няма адзінага тлумачэння. Верагодней за ўсё, з энклітык ‑gъ > і ‑da (Трубачоў, Эт. сл., 8, 231–232; Слаўскі, 1, 458). Фасмер (2, 134) бачыць тут абагульненае *kъda. Інакш разглядае Мейе (MSL, 13, 29): рэдукцыя формы р. скл. прасл.*godъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скасі́цца, скашуся, скосішся, скосіцца; зак.
1. Стаць косым, скрывіцца, пахіліцца. Сівенькі, кволенькі зруб калодзежа журботна скасіўся ў бок прыгрэбніка.Колас.
2. Паглядзець скоса. Спакойны, непаспешлівы ў рухах, ветэрынарны ўрач, перш чым агледзець хворую трусіху, скасіўся з-пад акуляраў і доўгім уважлівым позіркам паглядзеў на Даніка.Краўчанка.— Ідзі бяры мантажнікаў, чаго марудзіш, — панура сказаў .. [Кашын] і скасіўся на лісток, што ляжаў на стале.Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стартава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак.
Пачаць (пачынаць) спартыўнае спаборніцтва па хадзьбе, бегу, яздзе, плаванню. Першымі стартуюць жанчыны на дыстанцыю 15 км на дарожных машынах.«Звязда».// Пачаць (пачынаць) палёт, узляцець (узлятаць) на лятальным апараце. Фантастыка? А колькі год мінула, Як першы спадарожнік стартаваў?Грахоўскі.Перш чым «Гедэон» стартаваў, наземныя і касмічныя станцыі доўга вывучалі прастору вакол намечанага раёна.Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)