2.узнач.прым. У якім парушана правільнае спалучэнне касцей у суставе (пра нагу, руку, палец і пад.).
3.узнач.прым.; перан.Разм. Які мае адхіленні ў паводзінах, псіхіцы (пра чалавека). — Ён [Валодзя] у нас яшчэ змоладу быў нейкі вывіхнуты.Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пе́рсцень, пе́рсьцінь, персцёнок ’пярсцёнак з каштоўным каменем’, ’жалезнае колца ў касе’ (Нас., Касп., Бяльк., ТСБМ, ТС, Выг.). Укр.пе́рстінь, рус.пе́рстень, польск.pierścień, н.-, в.-луж.pjeršćeń, чэш.prsten, славац.prsteň, славен.pŕstan, серб.-харв.пр̏стен, макед.прстеп, балг.пръ́стен, ст.-слав.прьстень. Прасл.*pьrsteńь, утворанае ад *pьrstъ ’палец’ (Махэк₂, 486–487). Сной (гл. Бязлай, 3, 130) услед за Шпехтам (KZ, 59, 245) выводзіць прасл.*pьrsty/ę, Р. скл. pь̋rstene з прыметніка *pьrstenъ, дапускаючы існаванне лексемы *pь̋rstъ ’пярсцёнак’, г. зн. “які належыць пальцу”, і параўноўвае такое ўтварэнне з балтыйскім: прус.pirsten ’палец’ — балта-слав.pirstá‑ ’тс’. Кюнэ (Poln., 86) мяркуе, што бел. лексема запазычана з польск.pierścień ’пярсцёнак’ (гэтаксама і Банькоўскі, 2, 559), што ў святле згаданых вышэй фактаў малаверагодна, параўн., аднак, пярсцёнак (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
thumb1[θʌm]n. вялі́кі па́лец (рукі, рукавіцы)
♦
be all (fingers and) thumbs быць ве́льмі няспры́тным, нязгра́бным;
give smb.thumbs up крыча́ць «бра́ва»;
under smb.’s thumb пад пято́й у каго́-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
уверадзі́ць па́лец sich (D) den Fínger verlétzen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
уда́рыцьсов., в разн. знач. уда́рить; (повредить ударом) ушиби́ть;
у. па стале́ — уда́рить по́ столу;
у. нагу́ — уда́рить (ушиби́ть) но́гу;
мала́нка ўда́рыла ў дрэ́ва — мо́лния уда́рила в де́рево;
у. у звон — уда́рить в наба́т;
у. па во́рагу — уда́рить по врагу́;
у. у фланг — уда́рить во фланг;
у. па недахо́пах — уда́рить по недоста́ткам;
віно́ ўда́рыла ў галаву́ — вино́ уда́рило в го́лову;
◊ у. па кішэ́ні — уда́рить по карма́ну;
у. па рука́х — уда́рить по рука́м;
у. у галаву́ — уда́рить в го́лову;
па́лец (па́льцам) аб па́лец не ўда́рыць — па́лец о па́лец не уда́рить;
не ўда́рыць тва́рам у гразь — не уда́рить лицо́м в грязь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сусо́лка ’соска’ (Нас., Бяльк., Гарэц., Растарг.; глыб., Сл. ПЗБ), ’лядзяш’ (Нас., Мат. Гом., Бяльк., Шатал.; брагін., З нар. сл.), ’дзіця, якое ссе палец’ (брагін., Шатал.), ’скручаная пятля ці вузел на нітцы’ (віц., ЛА, 5), сусу́лькі ’ледзяшы’ (смарг., Сл. ПЗБ). Укр.сусі́лка ’лядзяш’, рус.сусо́ла ’неахайніца’, сусо́ля ’той, хто сусліць’, сусо́лить. Да сусліць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Апалю́к ’ручка касы’ (ДАБМ), палю́к, палю́х, палец (ДАБМ, 831). Перанос назвы пальца (параўн. укр.дыял.палець ’зубец на шасцярні’) па знешняму падабенству ці паралельнае ўтварэнне (параўн. паля, укр.дыял.палюх ’слуп’). Магчыма, кантамінацыя з аплік, аплюк ’гаплік’ (не толькі ў вопратцы; форма аплюк садзейнічала выкарыстанню формы з пачатковым а‑), гаплюк ’гак да гною’ (Смул., 75).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
указа́льны Zéige-; Ánzeiger-;
указа́льны па́лец Zéigefinger m -s, -;
указа́льная стрэ́лка Zéiger m -s, -;
указа́льны займе́ннікграм Demonstratívpronomen n -s, - і -mina, hínweisendes Fürwort
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
цюхця́й, ‑я, м.
Разм.неадабр. Непаваротлівы, няспрытны, абыякавы да ўсяго чалавек; няўклюда. [Дуня:] Ды хіба з такой галавой і ў тваіх гадах можна супакоіцца на тым, што ёсць? Эх ты цюхцяй!Губарэвіч.Колькі думалася [Галіне] пра тое, што там за вясковыя хлопцы. Дзікія і дзікаватыя. Цюхцяі... Ажно на табе. Самаму першаму палец у рот не кладзі.Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)