рудыме́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Недаразвіты, астаткавы орган арганізма, які страціў сваё першапачатковае значэнне ў працэсе эвалюцыйнага развіцця.
2. перан. Астатак, рэшткі якой-н. з’явы (кніжн.).
|| прым. рудымента́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прэзі́дыум, ‑а, м.
1. Выбарны орган, які кіруе сходам або нарадай. Выбраць прэзідыум. □ Парторг паведаміў, колькі камуністаў прысутнічае, прапанаваў вылучыць кандыдатуры для рабочага прэзідыума. Шыцік. // зб. Людзі, якія ўваходзяць у склад такога органа. Камсамолец узняў галаву, паглядзеў на наступнага «прасіцеля» і, пазнаўшы ў ім Бабрука, разгублена паглядзеў на прэзідыум сходу. Брыль.
2. Орган дзяржаўнай улады ў СССР, саюзных рэспубліках і некаторых сацыялістычных краінах. Прэзідыум Вярхоўнага Савета БССР.
3. Кіруючы орган некаторых арганізацыя і ўстаноў. Прэзідыум ЦК КПБ. Прэзідыум Акадэміі навук БССР.
[Ад лац. praesidere — сядзець наперадзе, старшынстваваць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парла́мент, ‑а, М ‑нце, м.
1. Вышэйшы заканадаўчы орган буржуазнай дзяржавы, заснаваны часткова або поўнасцю на выбарных органах. Англійскі парламент. □ — Мой бацька — Эдвін Стон — член парламента і другі сакратар міністра калоній. Шамякін.
2. Пра найвышэйшы заканадаўчы прадстаўнічы орган канстытуцыйнай дзяржавы. На паседжаннях савецкага парламента штогод разглядаліся важныя гаспадарчыя.. пытанні. Лушчыцкі.
[Англ. parliament, фр. parlement.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лёгкія, ‑іх; адз. лёгкае, ‑ага, н.
Орган дыхання ў чалавека і пазваночных жывёл, размешчаны ў грудной поласці. Двухбаковае запаленне лёгкіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
organ [ˈɔ:gən] n.
1. о́рган (у розных знач.);
the organs of speech о́рганы маўле́ння (язык, зубы, губы і да т.п.);
the internal organs уну́траныя о́рганы;
the reproductive organs о́рганы размнажэ́ння
2. mus. арга́н;
an electric organ электраарга́н;
a barrel organ катры́нка;
a mouth organ губны́ гармо́нік
3. fml о́рган, устано́ва;
the organs of government ура́давыя о́рганы
4. fml друкава́ны о́рган (газета, часопіс);
the organs of public opinion (друкава́ныя) о́рганы грама́дскай ду́мкі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
раздражня́льны, -ая, -ае.
1. Які хутка прыходзіць у стан раздражнення; уразлівы, чуллівы.
Р. чалавек.
Р. характар.
2. Звязаны з уздзеяннем якога-н. раздражняльніка на арганізм або на асобны орган.
Р. працэс.
|| наз. раздражня́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прадстаўні́чы, ‑ая, ‑ае.
1. Які складаецца з чыіх‑н. прадстаўнікоў, выбарны. Прадстаўнічы орган.
2. Які прадстаўляе, выражае, адстойвае чые‑н. інтарэсы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пракурату́ра, ‑ы, ж.
Дзяржаўны орган, які ажыццяўляе нагляд за выкананнем законаў і падтрымлівае ў судзе абвінавачанне ад імя дзяржавы. Органы пракуратуры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арэапа́г, ‑а, м.
Вышэйшы орган судовай і палітычнай улады ў Старажытных Афінах. // перан. Сход аўтарытэтных асоб для рашэння якіх‑н. пытанняў.
[Грэч. Áreios págos — узгорак бога вайны Арэса ў Старажытных Афінах.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
казначэ́йства, ‑а, н.
Урадавы фінансавы орган у дарэвалюцыйнай Расіі, які ведаў захаваннем, прыёмам і выдачай дзяржаўных сродкаў. Губернскае казначэйства. Галоўнае казначэйства.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)