пад’ёмнік, ‑а, м.

Механізм, пры дапамозе якога падымаюць цяжары і пасажыраў. Пнеўматычны пад’ёмнік. □ Ноччу ляпіў мокры снег, раскісалі дарогі, ледзяною карою абрасталі тросы пад’ёмнікаў. Грахоўскі. Матор напружана ўзвыў, вал пад’ёмніка закруціўся, кузаў прыўзняўся. Вышынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прыла́дзіць ’прымацаваць, прырабіць; падрыхтаваць; падагнаць’ (Нас., ТСБМ), прыла́дзіць, пріла́дзіць ’тс’ (Бяльк.); сюды ж прыла́дзісты ’зручны ва ўжыванні, спрытны’ (Нас.) і аддзеяслоўныя назоўнікі прыла́да ’прыстасаванне, прыбор, механізм’ (Гарэц., Ласт., Байк. і Некр., Яруш., Бяльк., ТСБМ), таксама вытворныя: прыла́дак ’прыбор’ (ТСБМ), пріла́дка ’дастасаванне’ (Бяльк.), зборн. прыла́ддзе ’прылады’ (Нар. Гом.). Да ла́дзіць (гл.). Рус. дыял. прила́дить ’зрабіць, прыгатаваць’, укр. прила́дити ’прыладзіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

устано́ўка, -і, ДМо́ўцы, ж.

1. гл. устанавіць.

2. мн. -і, -но́вак. Устаноўлены дзе-н. механізм, прыстасаванне.

Буравая ў.

3. мн. -і, -но́вак. Мэтавая накіраванасць, арыенціроўка на што-н.

У. на высокую якасць прадукцыі.

Творчая ў. пісьменніка.

4. -і, -но́вак. Накіроўваючае ўказанне, дырэктыва.

Даць, атрымаць устаноўку.

|| прым. устано́вачны, -ая, -ае (да 1, 3 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бата́н

(фр. battant)

механізм ткацкага варштата, які накіроўвае рух чаўнака, што ўводзіць уток у аснову.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

настро́йка, ‑і, ДМ ‑стройцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. настроіць (у 1, 2 знач.).

2. Механізм, які прызначаны для настройвання машын, апаратаў, прылад. Майбарада спыніўся каля .. [радыёпрыёмніка], пяшчотна пакратаў бліскучыя ручкі рэгулятараў настройкі, уздыхнуў. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сто́пар, ‑а, м.

Спец.

1. Прыстасаванне для фіксацыі рухомых частак механізма ў пэўным становішчы. Аўтаматычны стопар. Стопар мікрометра.

2. Прыстасаванне для ўтрымання якарнага ланцуга, троса на судне.

3. Механізм для закрывання клапана ў сталеразліўных каўшах.

[Англ. stopper — корак, затычка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

kurant

м.

1. музыка курантаў;

2. (механізм) куранты;

zegar z ~em — гадзіннік з курантамі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

дыферэнцыя́л, ‑а, м.

1. У матэматыцы — адвольнае прырашчэнне незалежнай пераменнай велічыні.

2. У тэхніцы — механізм у аўтамабілях, трактарах і пад., пры дапамозе якога два вядучыя колы на адной восі могуць круціцца з рознай хуткасцю на паваротах.

[Ад лац. differentia — рознасць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

устро́йства, ‑а, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. устройваць — устроіць і устройвацца — устроіцца.

2. Канструкцыя чаго‑н. Транспартнае ўстройства на лініі, якую адладжвала Галя, працавала кепска. Арабей.

3. Прыбор, механізм, прыстасаванне. Лічыльна-рашаючае ўстройства. Рэгулюючае ўстройства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Zählwerk

n -(e)s, -e тэх. лічы́льнік, лічы́льная прыла́да, лічы́льны механі́зм

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)