(тур. zümrüd < перс. zumurrud, ад гр. smaragdos = смарагд)
мінерал, разнавіднасць берылу, каштоўны празрысты камень ярка-зялёнага колеру; выкарыстоўваецца ў ювелірнай справе.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
бясцэ́нны, ‑ая, ‑ае.
Які мае вельмі вялікую вартасць, вельмі дарагі, вельмі каштоўны. Бясцэнны скарб. □ Баракаў убачыў валы, порах, гарматы, узброеных людзей, а ў камяніцы бясцэнныя габелены, .. карціны.Караткевіч.Што ні кажы, а жыццё, ужо само па сабе, ёсць радасць, вялікае шчасце, бясцэнны дар.Колас.//перан. Дарагі, мілы; цудоўны. Бясцэнны друг. □ У характары Драгуна бясцэнная якасць, — што б ні здарылася, не губляе гумару.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грана́т1, ‑а, М ‑наце, м.
1. Паўднёвае фруктовае дрэва або куст сямейства гранатавых з ярка-чырвонымі кветкамі.
2. Круглы ярка-чырвоны плод гэтай расліны з вялікай колькасцю насення, пакрытага чырвонай сакавітай кісла-салодкай мякаццю. Сокам чырвоным наліты гранаты, Дружна, бы яблыкі, дрэва абселі.Купала.
[Лац. granatum.]
грана́т2, ‑у, М ‑наце, м.
Каштоўны камень цёмна-чырвонага, чырванавата-зялёнага або амаль чорнага колеру.
[Лац. granatum.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самацве́т, ‑а, М ‑цвеце, м.
Каштоўны або штучны камень з чыстым тонам афарбоўкі ці бясколерны, празрысты, з яркім бляскам. Уральскія самацветы. □ У сваім нацыянальным адзенні, у беласнежнай чалме, упрыгожанай дарагімі самацветамі, .. [магараджа] вылучаўся сярод масы гасцей у аднолькавых вячэрніх касцюмах.Лынькоў./увобразнымужыв.На разлапістых кедрачах мільёнамі самацветаў гарэлі сняжынкі.Лукша.Па ўсім зборніку [А. Пысіна «Твае далоні»] рассыпаны самацветы, залатыя зярняты сапраўднай паэзіі.Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
jewel[ˈdʒu:əl]n.
1.кашто́ўны ка́мень
2. кашто́ўнасць
♦
the jewel in the crown што-н. як са́мая ле́пшая або́ найбо́льш кашто́ўная рэч;
His new book is the jewel in his crown. Яго новая кніга – найлепшая з напісаных ім.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
антыква́рны
(ад антыквар)
1) вельмі стары і каштоўны (напр. а-ая рэч);
2) які мае адносіны да старых каштоўных прадметаў (напр. а. магазін).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
альмандзі́н
(ад тур. Alabanda = назва горада ў Малой Азіі)
мінерал класа сілікатаў, каштоўны камень чырвонага, бура-чырвонага або чырвона-фіялетавага колеру; разнавіднасць гранату2.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
амбівале́нтны
(ад лац. ambo = абодва + valens, -ntis = значны, важны, каштоўны)
дваісты, які змяшчае ў сабе процілеглыя элементы, напр. а-ае пачуццё (гл.амбівалентнасць1).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АЛІВІ́Н
(ад лац. oliva аліва),
група мінералаў падкласа астраўных сілікатаў. Гал. прадстаўнікі — фарстэрыт Mg2SiO4, фаяліт Fe2SiO4, тэфраіт Mn2SiO4 утвараюць ізаморфныя рады. Крышталі кароткаслупкаватыя, рамбічнай сінганіі. Агрэгаты зярністыя. Колер ад жаўтавата-зялёнага да зеленавата-чорнага. Бляск шкляны. Цв. 6—7. Крохкі. Шчыльн. 3,2—4,4 г/см³. Пародаўтваральны мінерал магматычнага паходжання. Пашыраны ў асн. і ультра-асн. вывергнутых пародах. Фарстэрыт — сыравіна для вогнетрывалых матэрыялаў. Празрысты залаціста-зялёны алівін — каштоўны камень хрызаліт (перыдот).
