распе́ўны, ‑ая, ‑ае.

Працяжны, меладычны. Пастукаўшы ў дзверы, я пачуў.. [Ірын] трошкі распеўны голас. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шчы́лісты, ‑ая, ‑ае.

Які мае шмат шчылін, дзірак і пад. Шчылістая падлога. Шчылістыя дзверы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дуба́сіць, -а́шу, -а́сіш, -а́сіць; незак. (разм.).

1. каго (што). Жорстка, бязлітасна біць.

Яго ўжо не раз дубасілі за пакражу.

2. па чым, у што. Моцна стукаць.

Д. у дзверы.

|| зак. аддуба́сіць, -а́шу, -а́сіш, -а́сіць (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ры́паць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. Утвараць рыпенне, рыпець.

Рыпалі дзверы.

Р. варотамі.

2. Іграць непрафесійна на якім-н. музычным інструменце (звычайна на гармоніку; разм.).

Рыпаў гармонік.

|| аднакр. ры́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. ры́панне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

саско́чыць, -чу, -чыш, -чыць; зак.

1. Скочыць, скачком спусціцца ўніз.

С. з каня.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Не ўтрымаўшыся на чым-н., зваліцца, скінуцца.

Дзверы саскочылі з завесаў.

|| незак. саска́кваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

узлама́ць, -ламлю́, -ло́міш, -ло́міць; -ламі́; -лама́ны; зак., што.

Ломячы, разбіць, адкрыць, развярнуць (што-н. запёртае, цэлае і пад.).

У. дзверы.

|| незак. узло́мліваць, -аю, -аеш, -ае і узло́мваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. узло́м, -у, м.

Крадзеж з узломам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

зачыні́цца, ‑чынюся, ‑чынішся, ‑чыніцца; зак.

1. Стуліцца, злучыцца, апусціцца, перашкаджаючы пранікненню куды‑н. (пра дзверы, века і пад.). Загрымеў ключ у замку, дзверы цяжка зачыніліся, і Нявідны астаўся адзін, адгароджаны ад свету, людзей і волі. Колас. // Зрабіцца недаступным для ўваходу, пранікнення ў сярэдзіну чаго‑н. Магазін зачыніўся. Куфар зачыніўся.

2. Застацца ў памяшканні, замкнуўшы, зачыніўшы дзверы. Алесь рвануў назад, кінуўся ў дзверы варыўні, зачыніўся з сярэдзіны і замкнуўся на жалезную засаўку. Крапіва. Бацька пастаяў ля акна, праводзячы вачамі сына, потым зачыніўся ў сваім пакойчыку. Гамолка.

•••

Свет зачыніўся гл. свет.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лака́ут

(англ. lock-out = літар. зачыняць дзверы перад кім-н.)

закрыццё прадпрыемства і масавае звальненне рабочых як сродак барацьбы супраць забастовак.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

замкну́ть сов., в разн. знач. замкну́ць, мног. пазамыка́ць;

замкну́ть дверь замкну́ць дзве́ры;

замкну́ть цепь замкну́ць ланцу́г;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Расхаля́піць ’шырока расчыніць (дзверы, вароты, акно)’ (Варл.). Вакалізаваны варыянт да хля́паць (гл.), параўн. гукаперайманне хляп (пра рэзкае расчыненне ці закрыццё дзвярэй, варот і інш.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)