расплы́ўчаты, ‑ая, ‑ае.
1. Які не мае выразных абрысаў, ліній, форм. [Васіль і Вольга] вярталіся ў вёску вузкай палявой сцежкаю, па якой слаўся адбітак рубчастай веласіпеднай гумы: невыразны, расплыўчаты на пяску і.. акрэслены ў нізіне, дзе глеба была чорная і вільготная. Савіцкі.
2. перан. Недастаткова выразны, няпэўны, няясны. Расплыўчатае выказванне. Расплыўчатыя думкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Лёнд ’сухая дарога’ (Совещ. ОЛА — Гомель), ст.-бел. лиондъ, лондъ ’суша’ запазычана са ст.-польск. ląd ’тс’, ’бераг’. С с.-в.-ням. lant, -des, ням. Land ’зямля, ралля, глеба, вёска, край’, ’суша’ (Булыка, Запазыч., 190; Слаўскі, 4, 84).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Под ’гарызантальная паверхня ўнутры печы, на якую кладзецца паліва’ (ТСБМ, Сцяшк. Сл., Гарэц., ТС, Шат., Касп., Сл. ПЗБ), по́дак ’падэшва гары’ (Гарэц.), пэд ’дашчаная шуфляда ў жорнах, на якой ляжыць ніжні камень’ (лун., Шатал.), ’месца ў гумне для складання снапоў, саломы’ (Янк. 2; петрык., Шатал.), ’скрынка жорнаў’ (Выг., Тарн., Дразд., Касп., Сл. ПЗБ), ’ніжняя частка вулея’ (Сержп. Бортн.; Сл. ПЗБ), по́дка ’ніз, под у вуллі’, по́дзік ’памост для вулля на дрэве’ (ТС), по́дзіне, по́дзішча ’подсцілка пад стог’ (Сцяшк. Сл.), по́днік ’ніжні камень у жорнах (Сл. ПЗБ). Укр. під ’нізкае месца; дно’, рус. под ’ніжняя паверхня ў печы’, ’падлога; дно; ніз’, польск. spód ’ніз’, н.-луж. spódk ’глеба; дно’, в.-луж. póda ’тс’, чэш. půda ’зямля, глеба, грунт’, славац. pȏda ’зямля, глеба; тэрыторыя’, славен. pod ’падлога’, серб.-харв. по̏д ’тс’, балг. под ’тс’, ст.-сл. подъ ’ніз’. Прасл. *podъ. Роднасн. літ. pãdas ’падэшва; гумно; под’, лат. pads ’падлога’, ст.-інд. padá‑m ’крок, след нагі; месца’ (Фасмер, 3, 295–296).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Песчуга́, пешчуга, п пичуга, пышчуга ’пясчаная, камяністая глеба’ (маст., Сцяшк. Сл.; Сл. ПЗБ; слонім. Жыв. сл.), п’янчуга ’пясчанае поле, на якім нічога не расце’ (пін., Нар. лекс.). Да пясок (гл.). Аб суф. ‑уга гл. Сцяцко, Афікс. наз., 128–129.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сіваба́віна, сіваба́йня ‘пясчаная неўрадлівая светлага колеру глеба з прымессю чарназёму; падзол’ (стаўбц., Яшк.), сіваба́віна ‘тс’ (Жд. 1). Да сі́вы (гл.) або сіве́ць з ланцужком суфіксаў: сіве́ць > сіваба (+ суф. ‑аба) > сівабавы (+ суф. ‑ав‑) > сівабавіна (+ суф. ‑іна); сіваба > сівабайня (+ суф. ‑айня).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
alkali
[ˈælkəlaɪ]
1.
n., pl. -lis or -lies
1) Chem. шчо́лач f.
2) саланчако́вая гле́ба, саланчакі́
2.
adj.
шчо́лачны
alkali soils — саланчакі́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
clod
[klɑ:d]
n.
1) гру́да, гру́дка f.
2) зямля́, гле́ба f.
3) ду́рань, ёлупень -ня m., расьця́па -ы, разява́ка -і m. & f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
падзо́л, ‑у, м.
1. Бедная солямі глеба шаравата-белага колеру. Адразу ж унізе пачыналася.. узараная палоска зямлі.. Далей, к балоту, бялеў падзол. Асіпенка. Хопіш глыбей на няўгноеным участку, вывернеш падзол — і ўраджай прапаў. Дуброўскі. Чарнеў бульбянішчаў сівы падзол. Танк.
2. Уст. Сумесь попелу з вапнай, якая ўжывалася ў гарбарнай прамысловасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пита́тельный
1. пажы́ўны;
пита́тельное вещество́ пажы́ўнае рэ́чыва;
пита́тельное блю́до пажы́ўная стра́ва;
пита́тельная по́чва прям. пажы́ўная гле́ба, перен. жыватво́рная гле́ба;
пита́тельные со́ки пажы́ўныя со́кі;
пита́тельная среда́ прям., перен. пажы́ўнае асяро́ддзе;
2. техн. сілкава́льны;
пита́тельная ста́нция сілкава́льная ста́нцыя;
пита́тельный кла́пан сілкава́льны кла́пан, сілкава́льнік;
пита́тельный насо́с сілкава́льная по́мпа;
3. (относящийся к кормлению) харчава́льны;
пита́тельный пункт харчава́льны пункт, пункт харчава́ння.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
гумі́навы
(ад лац. humus, humi = зямля, глеба);
г-ыя кіслоты — арганічныя злучэнні, высокамалекулярныя аморфныя рэчывы, якія выкарыстоўваюцца пры вырабе свінцовых акумулятараў, як стымулятары росту раслін, састаўныя часткі ўгнаенняў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)