ло́жка лы́жка, -кі ж.; (разливательная) апало́нік, -ка м.;
◊
ло́жка дёгтя в бо́чке мёду погов. лы́жка дзёгцю ў бо́чцы мёду;
че́рез час по ча́йной ло́жке праз гадзі́ну па ча́йнай лы́жцы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пільча́к, ‑а, м.
Абл. Кароткая верхняя вопратка пераважна з грубага даматканага сукна. Тым не меней, нават і такі «лапсярдак», са спушчаным станам, усё ж такі больш стасаваўся з важнасцю моманту, чым які-небудзь .. пільчак вясковага настаўніка. Колас. Толькі праз якую гадзіну хлопец заўважыў, што Данута, прымасціўшыся ля кастра на пеньчуку, лапіла яго пільчак. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прызва́ць, ‑заву, ‑завеш, ‑заве; ‑завём, ‑завяце; зак., каго.
1. Паклікаць або загадаць прыйсці куды‑н.
2. Прыцягнуць для адбывання воінскай павіннасць. З шахты Мікалая прызвалі на службу ў армію. Хадкевіч. Праз гадзіну Міця ведаў усё, што здарылася з Іванам, Нупрэем і другімі дзесяцікласнікамі, якіх тады, у ліпені, прызвалі. Навуменка.
3. Заклікаць да ўдзелу ў якой‑н. важнай справе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АПУСТЫ́НЬВАННЕ,
страта мясцовасцю суцэльнай расліннасці пры немагчымасці яе ўзнаўлення без удзелу чалавека. Адбываецца ў выніку прыродных змен, часцей у выніку антрапагеннага ўздзеяння на прыроду: высечка лясоў у сумежных з пустынямі рэгіёнах і празмерны выпас жывёлы. Назіраецца ў засушлівых (не абавязкова гарачых) абласцях.
Адрозніваюць 2 формы апустыньвання: дэзертыфікацыю — пашырэнне арэала пустыні — і дэзертызацыю — паглыбленне працэсаў апустыньвання на месцы. Агульная плошча пустыняў і паўпустыняў свету складае каля 43% усёй сушы, плошча антрапагенных — каля 6,7%. Мяркуюць, што працэс апустыньвання ідзе са скорасцю 7—24 км² у гадзіну. Пад пагрозай апустыньвання знаходзіцца яшчэ 30 млн. км² — 19% сушы.
т. 1, с. 441
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
вы́стаяць сов., в разн. знач. вы́стоять;
в. на нага́х цэ́лую гадзі́ну — вы́стоять на нога́х це́лый час;
ха́та ~таіць яшчэ́ не адзі́н год — изба́ вы́стоит ещё не оди́н год
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
per [pɜ:] prep. у, за, на;
30 miles per hour 30 міль за гадзі́ну;
7 pounds per person 7 фу́нтаў на чалаве́ка;
How much do you get per day? Колькі вы зарабляеце штодзень?
♦
as per smth. зго́дна з чым-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
усмакта́ць, усмакчу, усмокчаш, усмокча; зак., што.
Увабраць у сябе, паглынуць. У нізінах на лузе жывым срэбрам паблісквае вада: зямля яшчэ яе ўсю не ўсмактала. Сабаленка. // Засмактаць. Гадзіну таму назад нас хацелі затрымаць у лесе нанач зыбучыя пяскі, якія патрапілі ўсмактаць у сябе колы машыны амаль дарэшты. Пестрак. Мокрая зямля ўсмактала ў сябе скрыню, і тая аніяк не паддавалася з месца. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хату́ль, ‑я, м.
Разм. Вялікі клунак рэчаў, звязаных у хустку, посцілку і пад., які звычайна носяць за спінай. Праз гадзіну ўся Старыца — на фурманках і пешкі, з хатулямі, кошыкамі, скрынкамі, гонячы перад сабой жывёлу, — рушыла ў лес. Хадкевіч. Васіль з хатулём за плячыма і чамаданам у руцэ ідзе паволі, не спяшаючыся. Кавалёў. / у вобразным ужыв. Зямля наша пагарбела — Магіл хатулі За плячыма... Барадулін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БУ́БНІС (Bubnys) Вітаўтас
(н. 9.9.1932, в. Чудзішкяй Прэнайскага р-на, Літва),
літоўскі пісьменнік. Засл. дз. культ. Літвы (1982). Скончыў Вільнюскі пед. ін-т (1957). Друкуецца з 1953. Аўтар кніг апавяданняў «Пахучы аер» (1967), «Белы вецер» (1974), аповесцяў «Рамунас» (1964), «Арберон» (1969) і інш. Раманы «Галодная зямля» (1971), «Пад летнім небам» (1973; за абодва Дзярж. прэмія Літвы 1974), «Красаванне нясеянага жыта» (1976), пра гіст. лёс літоўскага сялянства; «У гадзіну поўні» (1980), «Запрашэнне» (1983), «Даруй грахі нашы» (1989), «Няхай адкрыюцца твае вочы» (1993) пра жыццё інтэлігенцыі, яе маральную і грамадз. адказнасць. На бел. мову асобныя творы Бубніса пераклаў У.Яцко (у зб. «Бурштынавыя пацеркі», 1984).
А.Лапінскене.
т. 3, с. 304
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
спатрэ́біцца сов. пона́добиться; потре́боваться; пригоди́ться;
ён мне яшчэ́ с. — он мне ещё пона́добится (пригоди́тся);
на гэ́та ім с. не менш за гадзі́ну — на э́то им пона́добится (потре́буется) не ме́нее ча́са
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)