вал¹, -а, мн. валы́, -о́ў, м.
1. Доўгі высокі земляны насып.
Крапасны в.
2. Высокая хваля.
Дзявяты в. (самая моцная і небяспечная хваля ў час марской буры, паводле старадаўніх уяўленняў — пагібельная для мараплаўцаў). Агнявы в. (перан.: пра вельмі моцны артылерыйскі абстрэл пазіцый, які паслядоўна перамяшчаецца).
|| прым. ва́льны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Сто́ці ‘высокі, стаячы’, ‘строма’, ‘стойма’, сто́цевы ‘стромы’, сто́цы ‘стойма’, стоць ‘тс’, ‘вертыкальна’, ‘уніз галавой’, сто́цьмы ‘высокі’, сто́ця ‘стромка’ (Сл. ПЗБ), стоць, сто́цьма ‘галавою уніз’ (Янк. 1), ‘перпендыкулярна’ (Касп.), стоць, стацьмако́м ‘стаяком, дагары нагамі, дыбарам’ (Барад.), сто́цьма ‘нястрымна’ (Жд. 2), стоцькі ‘стойма’ (Др.-Падб.), стуць (галавой) ‘уніз галавой’ (Сцяшк.). Паводле аўтараў Сл. ПЗБ (4, 591–592), з літ. stãčias ‘стаячы, стромы, высокі’. Гл. таксама Лаўчутэ, Балтизмы, 132. Сюды ж назоўнікі стоці ‘апорныя слупы ў гумне’ (паст., ЛА, 4), стоць ‘беспарадак’ (Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
це́рам, ‑а, м.
У Старажытнай Русі — высокі баярскі або княжацкі дом у выглядзе вежы. Дачуўся полацкі князь пра красуню-Алёну і загадаў гайдукам забраць яе ў свой церам — хай служыць яму і спявае песні. Грахоўскі. // Пра высокі, прыгожы драўляны дом. Не дом — а церам адбудаваў. □ Будан — хоць і не церам — Ды ў радасць хадаку. Голуб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жылава́ты, ‑ая, ‑ае.
Мускулісты, жылісты. Андрэй сустрэў Арлоўскага на ганку. Гэта быў высокі худы чалавек, крыху сутулы, з вялізнымі жылаватымі рукамі. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дурні́чнік, ‑у, м., зб.
Разм. Сцёблы дурніц. Брусніц на пагорку, яшчэ зеленаватых, — што насыпана. Над імі — высокі дурнічнік, увесь у ягадах. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падво́блачны, ‑ая, ‑ае.
Вельмі высокі, пад самыя воблакі. Падвоблачныя вяршыні гор. // Які знаходзіцца, ажыццяўляецца вельмі высока, пад воблакамі. Падвоблачная вышыня. Падвоблачны шлях.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пападу́мваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Тое, што і пападумаць. [Ціток] ляжаў, уткнуўшыся ў высокі каўнер кажуха. Вот дзе было раздолле пападумваць. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчака́сты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае тоўстыя, пульхныя шчокі (у 1 знач.). Разам са мною лячыўся ў .. шпіталі высокі шчакасты хлопец. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зы́льба ’даўганогі’ (Інстр. лекс.). З літ. дыял. dzìlbis ’высокі, няўклюдны чалавек’. Лаўчутэ, Сл. балт., 111.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
typography [taɪˈpɒgrəfi] n.
1. друка́рства; кнігадрукава́нне
2. афармле́нне (кнігі, часопіса і да т.п.);
show a high standard of typography пака́зваць высо́кі клас афармле́ння
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)