брудэрша́фт, ‑а, М ‑фце, м.

У выразе: піць брудэршафт або піць на брудэршафт з кім — замацоўваць сяброўства па застольнаму звычаю, паводле якога двое ўдзельнікаў адначасова п’юць свае чаркі, цалуюцца і гэтым устанаўліваюць узаемную дружбу і права звяртацца адзін да другога на «ты».

[Ням. Brüderschaft — братэрства.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

і́нахадзь, ‑і, ж.

Адзін са спосабаў конскага бегу, пры якім конь адначасова выкідвае і апускае то абедзве правыя нагі, то абедзве левыя. Коні шпаркай інахаддзю прамчаліся па матава-зялёным лузе, пакінуўшы на роснай траве дзве цёмныя дарожкі, пераплылі з ходу рэчку. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жанглі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., чым і без дап.

Спрытна падкідваць і лавіць адначасова некалькі прадметаў. Паяўляецца Навум, бярэ ў рукі некалькі шарыкаў і пачынае імі жангліраваць. Мікуліч. // перан. Спрытна, але адвольна абыходзіцца з фактамі, словамі і пад. Жангліраваць фактамі. Жангліраваць цытатамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фамілья́рнасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць фамільярнага. Фамільярнасць тону. □ [Санкоўскі] балагурыў, шпаркімі крокамі хадзіў па хаце, з павагай і адначасова з фамільярнасцю звяртаючыся да Паддубнага. Пестрак.

2. Фамільярнае абыходжанне з кім‑н.; фамільярныя ўчынкі, паводзіны. [Сяржант] ніколі не дазваляў сабе фамільярнасці ў адносінах з курсантамі. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вілка1 ж. р. — назва розных дэталей, прыстасаванняў з раздвоеным канцом (КТС). Запазычана з рус. вилка, якое з’яўляецца ўласнарускім (Шанскі, 1, В, 97–98). Да вілкі, вілы (гл.).

Вілка2 ’сукупнасць двух прыцэлаў: недалёт — пералёт снарада’; ’становішча на шахматнай дошцы, калі адна фігура адначасова пагражае некалькім фігурам’ (КТС). Запазычана з рус. вилка ’тс’. Да вілы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трашчы́ць1 ‘злучаць, намотваць на клубок адначасова дзве ніткі’ (Касп.; Трух.), ‘сукаць (пражу)’ (слонім., Нар. словатв.; беласт., лід., шуміл., Сл. ПЗБ). Да трысці́ць1 (гл.).

*Трашчы́ць2, трошчы́ты, трошчы́ті ‘трушчыць, церушыць, разбураць, ламаць’, ‘рваць, не выбіраючы, матлашыць (яблыкі)’, ‘прагна, хутка есці’ (Сл. Брэс.; пін., ЖНС; драг., Ск. нар. мовы), ‘есці з апетытам’ (беласт., Сл. ПЗБ). Гл. трушчыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мультыпліка́тар

(лац. multiplicator = які памнажае)

1) фотакамера з некалькімі аб’ектывамі, якая дае адначасова некалькі здымкаў з аднаго прадмета;

2) спецыяліст па мультыплікацыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сінхрамі́я

(ад гр. syn = разам + chroma = колер, фарба)

адна з назваў мазаічнага друку, калі адначасова друкуюць некалькімі фарбамі з адной друкарскай формы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

вы́пуск, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. выпускаць — выпусціць (у 2, 5 і 6 знач.).

2. Частка літаратурнай або навуковай працы, выдадзеная асобнай кнігай, брашурай.

3. Група навучэнцаў, якія скончылі навучальную ўстанову адначасова. Увесь наш выпуск — васемнаццаць чалавек — пасылаюць вучыцца далей у машынабудаўнічы інстытут. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распылі́ць, ‑пылю, ‑пыліш, ‑пыліць; зак., каго-што.

1. Ператварыць у пыл.

2. Рассеяць моцным струменем (вадкасць, парашок). Распыліць адэкалон пульверызатарам.

3. Раскідаць дробнымі часткамі, групамі, пазбавіўшы гэтым дзейснасці, сілы. Распыліць сродкі. Распыліць сілы. // перан. Рассеяць (увагу, энергію і пад.), накіраваўшы адначасова на розныя прадметы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)