ма́тавы 1, ‑ая, ‑ае.

1. Без глянцу, без бляску. Матавая фотапапера. // Роўны, без румянцу (пра колер твару). Ад чарнаты барады матавы твар рэдактара прымае шэрае адценне. Бядуля. // Няяркі, мяккі. Месячык заліваў матавым святлом бяскрайнюю прастору поля. Шамякін.

2. Паўпразрысты. Недарагая люстра з матавымі абажурчыкамі залівала пакой роўным, мяккім святлом. Карпаў.

ма́тавы 2, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да мата ​1. Матавая пазіцыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ша́фер, ‑а, м.

Удзельнік вясельнага абраду, які выконвае даручэнні па распарадку і ў час вянчання трымае вянец над галавой жаніха (нявесты). Не трымалі шаферы вянцоў над галовамі маладых. Не было хору і нават падпявалы-дзячка. Машара. Пасля першамайскіх свят, якія прайшлі накшталт вяселля, толькі без бацькоў маладых, без свата, без шафераў і шаферак, Максіма адразу ахінулі клопаты неармейскага жыцця. Грамовіч.

[Ням. Schaffer.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́мяць, -і, ж.

1. Здольнасць захоўваць і аднаўляць у свядомасці ранейшыя ўражанні, вопыт, а таксама сам запас уражанняў, якія захоўваюцца ў свядомасці.

Добрая п.

Урэзацца ў п.

Вылецець з памяці (забыцца). Гаварыць на п. або па памяці (не гледзячы ў тэкст). Выкінуць з памяці (забыць). Дацца ў п. (запомніцца). Падарыць што-н. каму-н. на п. (каб помніў). Не ў п. (пра тое, што не помніцца). На памяці чыёй або пры памяці чыёй ці за чыю п. (у перыяд жыцця каго-н., калі ён сам быў сведкам чаго-н.). Дайсці да памяці (апрытомнець). Прыйсці на п. (успомніцца). Кароткая п. у каго-н. (хутка забывае; звычайна пра таго, хто не хоча помніць, успамінаць што-н.). Курыная п. (вельмі дрэнная; разм., жарт.). П. машыны (перан.: пра запамінальнае ўстройства вылічальнай машыны).

2. Успамін пра каго-, што-н.

Ён пакінуў у нас добрую п. пра сябе.

Захоўваць п. пра якую-н. падзею.

3. Тое, што звязана з памерлым (успаміны пра яго, пачуцці да яго і пад.).

Прысвяціць манаграфію памяці свайго настаўніка.

Ушанаваць п. нябожчыка ўставаннем.

Вечная п. каму-н. (пажаданне, каб доўга, вечна помнілі каго-н. памерлага).

Без памяці

1) без прытомнасці.

Хворы быў без памяці;

2) вельмі моцна (разм.).

Бегчы без памяці;

3) ад каго-чаго. У захапленні (разм.).

Ён без памяці ад дзяўчыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ohnehn

adv i без гэ́тага, усё адно́, i так ужо́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

strmlos

a эл. без то́ку, які́ не ма́е то́ку, абясто́чаны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

tareren

vt фін., камерц.

1) тары́раваць

2) узва́жваць без та́ры

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

tngeln

vi разм. пагардл. учыня́ць вэ́рхал, шуме́ць (без дай прычыны)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

nbedarft

a

1) нязна́чны, без вялі́кіх прэтэ́нзій

2) няво́пытны, неспрактыкава́ны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

unermüdlich, nermüdlich

1.

a нясто́мны

2.

adv нясто́мна, без сто́мы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

ngeschminkt

1.

a ненарумя́нены, ненафарбава́ны, непадфарбава́ны

2.

adv без прыхаро́шванняў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)