дэкараты́уны
(фр. décoratif, ад лац. decorare = упрыгожваць)
1) эфектны, маляўнічы, прызначаны для ўпрыгожвання (напр. д-ыя расліны, д-ае афармленне);
2) перан. ненатуральны, штучны; паказны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
крыялі́т
(ад крыя- + -літ)
мінерал класа фтарыдаў белага, бурага або жаўтаватага колеру з шкляным бляскам; штучны к. выкарыстоўваецца ў металургіі алюмінію і для атрымання эмалей.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
affected
I [əˈfektɪd]
adj.
1) кра́нуты, закра́нуты
2) Med. пашко́джаны (хваро́бай)
3) усхвалява́ны, узру́шаны; схі́льны, настро́ены
to be well affected towards — быць прыхі́льна настро́еным да каго́-чаго́
II [əˈfektɪd]
adj.
1) удава́ны, ненатура́льны, шту́чны
an affected manner — крыўля́ньне n., мане́рнасьць f.
an affected tone of voice — ненатура́льны тон го́ласу
2) які́ трыма́ецца ненатура́льна
He is too affected — Ён зана́дта ненатура́льны, шту́чны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
дэкараты́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Які служыць для ўпрыгожвання. Дэкаратыўнае пано. Дэкаратыўныя кусты. Дэкаратыўныя тканіны.
2. Маляўнічы, эфектны. Дэкаратыўны выгляд. □ Бярозы стаялі нерухома, у шэрым змроку яны здаваліся ніцымі, а кусты і елкі дэкаратыўнымі. Карпаў.
3. Звязаны з афармленнем сцэны дэкарацыямі. Дэкаратыўнае афармленне.
4. перан. Разм. Ненатуральны, штучны; паказны. Сіратліва, як бы яно не натуральнае, а зробленае, дэкаратыўнае, вісіць над сопкамі халоднае сонца. Шамякін.
[Фр. décoratif.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самацве́т, ‑а, М ‑цвеце, м.
Каштоўны або штучны камень з чыстым тонам афарбоўкі ці бясколерны, празрысты, з яркім бляскам. Уральскія самацветы. □ У сваім нацыянальным адзенні, у беласнежнай чалме, упрыгожанай дарагімі самацветамі, .. [магараджа] вылучаўся сярод масы гасцей у аднолькавых вячэрніх касцюмах. Лынькоў. / у вобразным ужыв. На разлапістых кедрачах мільёнамі самацветаў гарэлі сняжынкі. Лукша. Па ўсім зборніку [А. Пысіна «Твае далоні»] рассыпаны самацветы, залатыя зярняты сапраўднай паэзіі. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Такве́ле ’столькі’ (гродз., ЛА, 5), такве́ля ’тс’ (карэліц., навагр., капыл., Жыв. сл., Скарбы, Сцяшк., Жд. 2, Сл. Брэс.; нясвіж., Жд. 2; стаўб., Нар. сл.), ’столькі (многа), так шмат’ (Сцяц. Сл.), ’ледзьве’ (клец., Жд. 1), такве́ля таго ’хай сабе’ (Марц.), такве́ля бяды́ ’такой бяды’ (узд., Мілк.). Штучны паланізм, утвораны на мясцовай глебе з так і веле (гл.) або на глебе “пальшчызны крэсовай” спалучэннем польск. tak і wiele з развіццём семантыкі: ’гэтак многа’ → ’столькі’. Параўн. такеля, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
подде́льный (подделанный) падро́блены; (фальшивый) фальшы́вы; (ненастоящий) несапра́ўдны; (фальсифицированный) фальсіфікава́ны; (искусственный) шту́чны; (притворный) прытво́рны, няшчы́ры;
подде́льные докуме́нты падро́бленыя (фальшы́выя, несапра́ўдныя) дакуме́нты;
подде́льная ко́жа шту́чная ску́ра;
подде́льная коса́ фальшы́вая каса́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
інтэле́кт м Intellékt m -(e)s, Verstánd m -(e)s, Dénkvermögen n -s;
чалаве́к высо́кага інтэле́кту Mensch von hóhem Intellékt; éine géistige Größe;
шту́чны інтэле́кт künstliche Intelligénz
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
або́рт м мед
1. (выкідыш) Abórt m -(e)s, -e, Féhlgeburt f -, -en;
2. (штучны) Schwángerschaftsabbruch m -s, -abbrüche, Ábtreibung f -, -en;
зрабі́ць або́рт ein Kind [die Léibesfrucht] ábtreiben*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
спу́тник
1. в разн. знач. спадаро́жнік, -ка м.;
спу́тники Юпи́тера астр. спадаро́жнікі Юпі́тара;
иску́сственный спу́тник Земли́ шту́чны спадаро́жнік Зямлі́;
2. (пособие, справочник) дапамо́жнік, -ка м.;
«Спу́тник электроте́хника» «Дапамо́жнік электратэ́хніка»;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)