Гару́н ’губа’ (Шатал., Сл. паўн.-зах.): «Гарун — чорны грыб… Губу з гаруну выраблялі…; на камень гарун лажылі, патом сячом, сячом, гарун загараўся — і закурыць можна». Здаецца, з *гору́н (< *gorěti). У Яшкіна зафіксавана значэнне ’дрэва з нарастам, які ідзе на выраб труту’. Падрабязна Трубачоў, Эт. сл., 7, 50–51.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
raven
I [ˈreɪvən]
1.
n.
крумка́ч, груга́н -а́ m.
2.
adj.
бліску́ча чо́рны
II [ˈrævən]
v.t.
1) жэ́рці; пажыра́ць; пра́гна е́сьці
2) шука́ць нажы́вы, пусто́шыць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
back2 [bæk] adj. за́дні;
in back rows у за́дніх рада́х;
a back entrance чо́рны ход;
a back page адваро́тны бок старо́нкі;
a back street глуха́я ву́ліца;
a back vowel ling. гало́сны гук за́дняга ра́да
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
чарню́сенькі, ‑ая, ‑ае.
Вельмі чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Піку́н ’кулік, Limicola’ (ТС), ’стрыж чорны, Apus apus’ (Нікан.). Утворана ад гукапераймальнай асновы ni‑к‑ і суф. ‑ун (як спяву́п ’певень’, цвіркун і інш.). Параўн. аналагічныя ўіварэнні ад анаматапеічиай асновы */;ί-/*рїр∼: польск. pikui ’бакас, Capella media Fr.’, славен. pikać ’дзяцел, Picus© н.-луж. pikać ’верабей’, лац. pipire ’шчабятаць, пішчаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шэрл, ‑у, м.
Чорны жалезісты турмалін.
[Ням. Schörl.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
heban, ~u
м.
1. эбенавае (чорнае) дрэва;
2. мэбля з чорнага дрэва;
czarny jak heban — чорны як смала
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
black
[blæk]
1.
adj.
1) чо́рны; ве́льмі цёмны
to turn black — чарне́ць, счарне́ць
2) чорнаску́ры, цёмнаску́ры, нэгрыця́нскі
3) бру́дны, карэ́лы
black hands — карэ́лыя ру́кі
4) апрану́ты ў чо́рнае
black monks — чо́рныя мана́хі, мана́хі ў чо́рным
5) пану́ры, безнадзе́йны
black despair — чо́рная ро́спач
2.
n.
1) чо́рны ко́лер, чарната́ f.; чэрнь f.
2) чо́рная во́пратка, жало́ба f.
3) цёмнаску́ры -ага m., цёмнаску́рая f.; нэгр -а m., нэгрыця́нка f.
3.
v.t.
1) чарні́ць, фарбава́ць на чо́рны ко́лер
2) ваксава́ць (чараві́кі)
4.
v.i.
чарне́ць
•
- black out
- in the black Bookkeep
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
начо́рна, прысл.
1. Разм. Тое, што і начарна.
2. У чорны колер. Алесь быў у вялізных ботах і палатняных портках, пафарбаваных начорна. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Га́рус 1 ’гарус (від тканіны)’ (БРС, Нас.). Ст.-бел. гарусъ ’назва тканіны’ (з XVI ст., Булыка, Запазыч.). Рус. га́рус, укр. га́рус. Запазычанне з польск. haras, harus (ням. Arras, Harras). Гл. Фасмер, 1, 395; Шанскі, 1, Г, 35.
Га́рус 2 ’бусел чорны, Ciconia nigra L.’ (Касп.). Відавочна, запазычанне. Параўн. лат. guoris (да этымалогіі гл. Фрэнкель, 137).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)