по́мніцца, ‑ніцца; незак.
1. Захоўвацца ў памяці, не забывацца. Надыход восені з маленства помніцца мне па гудзенню гэтых правадоў. Кулакоўскі. Мне помніцца год Сорак трэці, Пачатак суровай зімы. Прыходзька.
2. у знач. пабочн. по́мніцца. Як у памяці. Тады ў Льва Раманавіча, помніцца, варухнулася сумненне, ці варта высяляць Сапуна. Асіпенка. Мы тады, помніцца, шумна спраўлялі наваселле. Былі Галіны саслужыўцы, Толікавы сябры, быў, вядома, запрошаны і я з жонкаю. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брыльянці́сты, ‑ая, ‑ае.
Падобны колерам на брыльянт. Серабрыцца снег, мігацяць незлічоныя мільёны брыльянцістых іголак. Лынькоў. Здавалася, вось-вось.. [вербы] заварушацца, і тады дождж брыльянцістых рос сыплецца на водную гладзь. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дасо́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. дасох, ‑ла; зак.
Скончыць сохнуць, высахнуць. Дзяўчына адагрэла рукі, апранулася і панесла на платы бялізну. Няхай вымерзне добра, тады ў хаце скора дасохне. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зміры́ць, зміру, змірыш, змірыць; зак., каго-што.
Разм. Памірыць, прымірыць. Змірыць суседзяў. □ — Пажылі б на маім месцы, ведалі б тады, як гэта дзвюх кошак у адным мяшку змірыць. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пабудава́цца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца; зак.
Паставіць сабе дом або іншы будынак. Тры гады назад выгаралі Мікуцічы, і тады дзядзька Марцін надумаўся пабудавацца тут, дзе было прастарней і спакайней. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
партамане́т, ‑а, М ‑неце, м.
Невялікі кашалёк для грошай. Доўга ў руках круціў.. [рубель] доктар, нават да акна паднёс, паглядзеў на святло, толькі тады паклаў у скураны партаманет. П. Ткачоў.
[Фр. porte-monnaie.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пастаўні́к, ‑а, м.
Загарадка для жывёлы ў полі. На пастаўнік Пагоніць статкі красавік, Тады змятае неба Апошні снег — Паскрэбак. Лужанін. Ад маладой травы на пастаўніках нясло мядовым водарам. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эдэ́мскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да эдэму. І сніў Адам: Камета ўстала ў небе Барвяным страшным зракам — і тады Крывёю пачала сачыцца глеба І згінулі эдэмскія сады. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абшасну́цца ’спатыкнуцца, абарвацца, упасці звысоку’ (Нас., Арх. Бяльк., Юрч., Яруш.) да абшастаць (тады аб‑шаст‑нуцца). Параўн. абшастацца ’абарвацца’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адкі́нуцца ’адмовіцца’ (Некр.). Магчыма, калька з польск. odrzucić, тады зваротная форма пад уплывам адмовіцца. Параўн. польск. zarzut і бел. закід.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)