ру́хацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.
1. Знаходзіцца ў руху, перамяшчацца.
Войскі рухаліся на захад.
Р. па службе (атрымліваць павышэнне). Справа не рухаецца (стаіць на месцы).
2. Рушыцца з месца, адпраўляцца.
Р. ў дарогу.
3. Варушыцца (у 1 знач.), мяняць становішча цела.
Сядзець, не рухаючыся.
Ногі не рухаюцца (не можа ступіць, ісці хто-н.).
|| прым. ру́хальны, -ая, -ае (да 3 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
знелюбе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Зрабіцца нялюбым; абрыднуць. Няма нічога сумнейшага, як сядзець сярод чатырох сцен, адарваным ад жыцця — сам сабе знелюбееш... Лупсякоў. Гэй, не адлятайце У вырай, журавы! Хіба знелюбелі Нашы паплавы? Лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непасе́длівы, ‑ая, ‑ае.
Які не можа доўга ўседзець або пабыць на адным месцы. Паўлік каржакаваты, затое вельмі рухавы і непаседлівы. Гроднеў. // Уласцівы такому чалавеку. Непаседлівай, неўгамоннай натуры. Лены ніяк не пасавала сядзець злажыўшы рукі. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мурга́ць ’міргаць’ (Жд. 1), рус. пск., цвяр. му́ргать ’тс’ можна разглядаць як балтызмы (параўн. літ. murgai, лат. mùrgi ’мроі’, літ. murgsóti ’сядзець зажмурыўшыся’), якія, аднак, утвараліся побач з бел. мі́ргаць, марга́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разґіра́ка ’той, хто ходзіць шырока расстаўляючы ногі’ (карэліц., З нар. сл.), разгірэ́ка ’тс’ (дзярж., Нар. сл.). Дэвербатыў ад разгірэ́чыць ’стаяць ці сядзець, шырока расставіўшы ногі’ (там жа), параўн. разгара́чыцца (гл.). Гл. раскарака.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Schóppen
m -s, - ку́фаль, ква́рта
beim ~ sítzen* — сядзе́ць за ку́фалем пі́ва
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Gítter
n -s, - кра́ты; агаро́джа
hínter dem ~ sítzen* — сядзе́ць за кра́тамі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
hospitality [ˌhɒspɪˈtæləti] n. гасці́ннасць;
show smb. hospitality гасці́нна, сардэ́чна прыма́ць каго́-н.;
partake of His/Her Majesty’s hospitality iron. быць на ўтрыма́нні яго́/яе́ вялі́касці, сядзе́ць у турме́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
aground [əˈgraʊnd] adj., adv. на ме́лі; на мель;
be aground сядзе́ць на ме́лі (таксама перан.);
run aground се́сці на мель;
The ship ran aground. Карабель сеў на мель.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
szpilka
ж. шпілька;
siedzieć jak na ~ch — сядзець як на іголках
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)