ЗВЯ́ЗКА,
дзеяслоў са страчаным ці аслабленым лексічным значэннем, які ўваходзіць у састаўны выказнік як службовае слова. Выражае сувязь іменнай часткі выказніка з дзейнікам, У сучаснай бел. мове ёсць З. незнамянальныя («быць», «з’яўляцца»), паўзнамянальныя («станавіцца», «рабіцца», «выглядаць», «здавацца»), знамянальныя («ісці», «хадзіць». «прачынацца», «сядзець», «спыняцца»).
т. 7, с. 43
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
цьмець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак. (разм.).
1. Цьмяна гарэць.
Узямлянцы цьмела газоўка.
2. Станавіцца цьмяным, цямнейшым.
Пад раніцу зоркі цьмеюць.
3. перан. Станавіцца нязначным, менш выразным.
Перажытае ўсё больш цьмела, забывалася.
4. Вылучацца сваім цьмяным колерам; цямнецца.
За вёскай на ўзгорку слаба цьмеў лясок.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чэ́знуць, -ну, -неш, -не; чэз, -зла; -ні; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Станавіцца чэзлым (у 1 знач.).
Ад засухі чэзла ўсё на полі.
2. Губляць здароўе, сілы.
Хлопчык чэз на вачах.
3. Станавіцца менш выразным, змяншацца, прападаць.
На світанні зоркі на небе чэзлі, станавіліся нябачнымі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
маладзе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.
Станавіцца маладзейшым.
М. ад шчасця.
Насельніцтва маладзее (павялічваецца працэнт маладых).
|| зак. памаладзе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прастарне́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак.
Станавіцца больш прасторным.
|| зак. папрастарне́ць, -е́е.
У хаце цяпер папрастарнела (безас.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сур’ё́знець, -ею, -ееш, -ее; незак. (разм.).
Станавіцца сур’ёзным (у 1 і 2 знач.), больш сур’ёзным.
|| зак. пасур’ёзнець, -ею, -ееш, -ее.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тапі́цца², 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., то́піцца; незак.
Награваючыся, станавіцца мяккім, вадкім.
Воск топіцца.
|| наз. тапле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тупе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.
Станавіцца тупым (у 1, 3, 5 і 6 знач.).
Нажы тупеюць.
Погляд тупее.
Боль тупее.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хма́рыцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -рыцца; незак.
Зацягвацца хмарамі, станавіцца хмарным.
Неба х.
Х. (безас.) на дождж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шчыльне́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак.
Станавіцца больш шчыльным (у 1 і 3 знач.).
|| зак. пашчыльне́ць, -е́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)