а́ўтарства, ‑а, н.
Прыналежнасць твора аўтару. Як адно з першых заканамерна ўзнікае.. пытанне адносна аўтарства ілюстрацый і аздоб, якія падалі выданням Скарыны такі высокі мастацкі ўзровень. Ліс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Non male respondit, male enim prior ille rogaverat
Не ён дрэнна адказаў, а яго папярэдне дрэнна запыталі.
Не он плохо ответил, а его прежде плохо спросили.
бел. Якое пытанне, такое і адпавяданне. На добрае пытанне добрае і адпавяданне.
рус. Каков привет, таков ответ. Как аукнется, так и откликнется. Каковы встречи, таковы и речи. На глупый вопрос шальной ответ.
фр. Telle voix, tel écho (Каков голос, такое и эхо). A bon salut bon accueil (На хорошее приветствие хороший приём). Telle demande telle réponse (Каков вопрос, таков ответ).
англ. To answer the fool according to his folly (Отвечать дураку в соответствии с его глупостью).
нем. Wie die Frage, so die Antwort (Каков вопрос, таков ответ).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
zapytanie
zapytani|е
н. пытанне;
znak ~a грам. пытальнік
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
зразуме́лы, -ая, -ае.
1. Даступны разуменню.
Зразумелае пытанне.
Дакладчык даволі зразумела (прысл.) растлумачыў факты, падзеі.
2. Апраўданы, небеспадстаўны.
Цалкам зразумелае пярэчанне.
3. зразуме́ла, пабочн. сл. Вядома, канечне.
Я, зразумела, згадзіўся на яго прапанову.
4. зразуме́ла, безас., у знач. вык. Ясна.
Усё зразумела.
|| наз. зразуме́ласць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
заблы́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.
1. гл. блытацца.
2. перан. Аказацца ў цяжкім становішчы ад чаго-н.
З. ў даўгах.
3. Збіцца з дарогі, заблудзіць (разм.).
З. ў незнаёмай мясцовасці.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць цяжкім для вырашэння.
Пытанне заблыталася.
|| незак. заблы́твацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
закрану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак.
1. каго-што. Даткнуцца да каго-, чаго-н. пры руху.
Куля закранула косць.
З. самалюбства (перан.).
2. перан., што. Пры размове, гутарцы спыніцца на чым-н., звярнуць увагу на што-н.
З. балючае пытанне.
|| незак. закрана́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
асвятлі́ць, -вятлю́, -ве́тліш, -ве́тліць; -ве́тлены; зак.
1. каго-што. Зрабіць светлым; накіраваць святло на каго-, што-н.; напоўніць святлом.
А. памяшканне.
Усмешка асвятліла твар хлопчыка (перан.).
2. перан., што. Растлумачыць, падрабязна расказаць пра што-н.
А. падзеі дня.
А. пытанне.
|| незак. асвятля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. асвятле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
усплы́сці і усплы́ць, -ыву́, -ыве́ш, -ыве́; -ывём, -ывяце́, -ыву́ць; усплы́ў, -лыла́, -ло́; зак.
1. Узняцца з глыбіні вады на паверхню.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць вядомым, выкрыцца, выявіцца.
Зноў усплыло гэта пытанне.
У. наверх або на паверхню (выявіцца, стаць вядомым).
|| незак. усплыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы́рашаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад вырашыць (у 2, 4 знач.).
2. у знач. прым. Пра які ёсць пэўнае рашэнне; які не патрабуе перагляду. Вырашанае пытанне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аджартава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; зак.
Адказаць на сур’ёзнае пытанне, патрабаванне жартам. Але тут я аджартаваўся, і калі машына пакаціла далей — забыў пра гэта і ўспомніў толькі цяпер. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)