ты́катьI несов.
1. ты́каць; то́ркаць; (втыкать) утыка́ць; уто́ркваць;
ты́кать па́лкой в зе́млю ты́каць (то́ркаць) па́лкай у зямлю́;
2. (совать) со́ваць, ты́цкаць;
поросёнок ты́чет нос в коры́то парася́ ты́цкае лыч у кары́та;
ты́кать па́льцем на кого́-л. ты́цкаць па́льцам на каго́-не́будзь;
◊
ты́кать в нос (кому-л.) со́ваць (ты́цкаць) у нос (каму-небудзь).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
уткну́ць сов.
1. воткну́ть; (что-л. острое — ещё) вонзи́ть; всади́ть;
2. (спрятать во что-л.) уткну́ть;
у. галаву́ ў паду́шку — уткну́ть го́лову в поду́шку;
◊ у. свой нос — су́нуть свой нос
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
уце́рці, утру́, утро́ш, утро́; утро́м, утраце́, утру́ць; уцёр, уце́рла; утры́; уцёрты; зак.
1. што ў што. Націраючы, прымусіць увабрацца.
У. мазь.
2. каго-што. Выцерці, абцерці.
У. слёзы.
У. нос каму-н. (таксама перан.: аказацца наперадзе, паказаць яўную перавагу ў чым-н.).
|| незак. уціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. уціра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Наса́р 1 (носа́р) ’насаты чалавек’ (ТС). Да нос (гл.).
Наса́р 2 (носа́рь) ’ёрш-насар, Acerina acerina’ (Жук.), носу́ра ’тс’ (Дэмб.), укр. носар, носарик, носурик, рус. носа́рь ’данскі ёрш’, польск. дыял. nosacz. Ад нос; паводле Каламіец, назва ўзнікла ў паўднёварускіх гаворках (Каламіец, Происх., 23).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
knórplig, knórpelig
a храстко́вы
~e Náse — нос бу́льбай
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
агу́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Вымаўляць «агу». Малы задаволена вадзіў чорнымі гузікамі вачэй, агукаў таксама задаволена нешта сабе пад нос. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
но́сік м.
1. уменьш. (от нос) но́сик;
2. (у чайника и т.п.) но́сик, носо́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
носо́кI м. (уменьш. к нос) насо́к, -ска́ м.; (носик) но́сік, -ка м.; дзю́бка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
utrzeć
зак. уцерці;
utrzeć nosa — уцерці каму нос
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
dziób, dzioba
м. дзюба;
dziób okrętu — нос карабля
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)