presume
[prɪˈzu:m]
v.
1) прыма́ць за пэ́ўнае; дапушча́ць, ду́маць, меркава́ць
2) дазваля́ць сабе́, насьме́львацца, адва́жвацца
3) злоўжыва́ць
Don't presume on a person’s good nature by borrowing (from him) every week — Не злоўжыва́й не́чыяй дабрынёю, пазыча́ючы ў яго́ штоты́дня
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Бу́рдавы ’цёмна-чырвоны’ (Касп.). Гл. бурдо́вы. Націск у форме бу́рдавы не вельмі зразумелы. Няма ніякай роднаснай формы ці слова, якія б маглі вытлумачыць яго ўзнікненне (зыходнае толькі бурда́). Застаецца меркаваць, што ў бу́рдавы — націск «экспрэсіўнага» паходжання.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вычвара́ць ’вырабляць штукі, выдумляць, строіць жарты’ (БРС, Шат., Яруш., Некр., Янк. БФ; КЭС, лаг.). Магчыма, утварэнне ад пачвара (гл.) (< польск. poczwara) з дапамогай замяняльнай прэфіксацыі і, відавочна, калі меркаваць на значэнню, не без уплыву дзеяслова вытвараць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Га́нка ’загана, недахоп; строгая вымова’ (Нас.). Гэта слова, паводле яго семантыкі, наўрад ці можа з’яўляцца памяншальнай формай ад га́на (параўн. ган, гл.). Хутчэй трэба меркаваць, што яно — аддзеяслоўны назоўнік, утвораны суфіксам ‑к(а). Параўн. дзеяслоў ганіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лэбзя ’карова без рог’ (свісл., Сцяшк. Сл.). Калі гэта не запазычанне (з польск.?), параўн. славац. lebza ’башка’, то можна меркаваць, што ўварылася яно з лэб ’лоб’ (гл.) і суф. ‑за (як галамоўза ’бязрогая скаціна’). Аналагічна лабанька (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мазгава́ць, мазкава́ць ’думаць, меркаваць, камбінаваць, узважаць’ (ТСБМ, Сцяшк., Др.-Падб., Мат. Гом., Ян., Сл. ПЗБ). Усх.-слав. Утворана пры дапамозе суф. ‑ава́ць (< ‑ova‑ti). Да мазгі́ (гл.). Параўн. серб.-харв. мо̀згати ’ламаць галаву’, польск. mózgownica ’башка, галава’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Патла́ты ’кудлаты, калматы’ (ТСБМ, Некр.). Укр. па́тла, патла́тий, рус. паўд. па́тла, мн. лік па́тлы, сеўск. па́дла, ’тс’, па́тлать ’матляць’. Можна меркаваць, што крыніцай паходжання гэтага слова ці пасрэдніцамі з’яўляюцца цюрк. мовы, параўн. тур. patlak ’разбіты, трэснуты, расколаты’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
разважа́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Супастаўляючы падзеі, паняцці і пад., мысліць, рабіць вывады; меркаваць, лічыць. І раптам яны ўдвух, рэдактар і загадчык аддзела рэдакцыі, пачалі горача разважаць: хто аўтар? Хто б гэта мог напісаць такі нарыс? Грамовіч.
2. Выказваць свае думкі, меркаванні, гаварыць аб чым‑н. — Якая гаспадыня, такі і дом, — разважаў .. [Комлік], апетытна закусваючы. Карпаў. Мы разважалі пра зіму, якая яна будзе сёлета — ляжа ўжо ці пачакае, ці гэта яшчэ толькі зазімак. Ермаловіч. // (звычайна з адмоўем). Доўга і падрабязна абмяркоўваць што‑н. Стары расчуліўся да слёз, Не разважаў ён доўга, У світку ўхутаў і павёз Хутчэй дамоў малога. Смагаровіч.
разважа́ць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да разважыць 3.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
guess2 [ges] v.
1. уга́дваць, здага́двацца;
He guessed right. Ён угадаў (правільна);
He guessed wrong. Ён не ўгадаў.
2. меркава́ць; лічы́ць; ду́маць;
I guess infml я мярку́ю/ду́маю;
They didn’t see me, I guess. Я мяркую, што яны мяне не бачылі.
♦
keep smb. guessing infml трыма́ць каго́-н. у няве́данні
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
предполага́ть несов.
1. (допускать что-л.) дапуска́ць; (полагать) меркава́ць; (думать) ду́маць; (считать) лічы́ць; (высказывать догадку, предположение) рабі́ць (выка́зваць) здага́дку (меркава́нне); см. предположи́ть;
2. (иметь намерение) меркава́ць; ду́маць; (собираться) збіра́цца;
что вы предполага́ете де́лать? што вы мярку́еце (ду́маеце, збіра́ецеся) рабі́ць?;
я предполага́ю вы́ехать за́втра я мярку́ю (ду́маю, ма́ю наме́р, збіра́юся) вы́ехаць за́ўтра;
3. (иметь своим условием) мець на ўва́зе, мець (сваёй) перадумо́вай; (предусматривать) прадугле́джваць;
успе́х э́того де́ла предполага́ет по́мощь друзе́й для по́спеху гэ́тай спра́вы неабхо́дна (патрэ́бна, ма́ецца на ўва́зе) дапамо́га сябро́ў;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)