буса́чнік, ‑а, м.
Суднавы рабочы, які карыстаецца бусаком; вясляр, што кіруе бусаком, калі лодка адплывае або прычальвае да прыстані, берага; багоршчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кано́э, нескл., н.
Адкрытая спартыўная лодка без уключын, у якой грабуць адналопасцевым вяслом, стоячы на адным калене (бываюць адзіночкі і двойкі).
[Англ. canoe ад ісп. canoa — човен.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пласкадо́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Пласкадонная лодка. [Стары] махнуў рукой і пачаў забіваць пакулле ў днішча пласкадонкі. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кая́к ’лёгкая скураная аднамесная лодка з двухлопасцевым вяслом у некоторых народаў Поўначы’ (ТСБМ), ’лодка з плоскім дноў’ (Сцяшк. МГ). Параўн. рус., укр. кая́к, польск. kajak ’разнавіднасць малой спартыўнай лодкі’ (з XX ст., гл. Слаўскі, 2, 23), чэш., славац. kajak, серб.-харв. kàjak. Запазычанне з эскімоскай мовы праз ням. і англ. У XVII ст. у ням. мове з’явілася ў форме kajakka (пазней Kajak). У мове эскімосаў першапачатковае значэнне слова — «аднамесная крытая лодка для мужчын». Гл. яшчэ Клюге, 339.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
даўбёнка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Пасудзіна, лодка і пад., зробленая з суцэльнага куска драўніны. Пераехаць раку на даўбёнцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дашча́нік, ‑а, м.
Разм.
1. Памяшканне, будыніна з дошак. За сценамі дашчаніка грукацеў цягнік. Савіцкі.
2. Пласкадонная лодка або невялікае рачное судна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мато́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Разм. Маторная лодка. На воднай роўнядзі сям-там цямнеюць рыбацкія маторкі. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ме́лка,
1. Прысл. да мелкі.
2. у знач. вык. Пра нязначную глыбіню. Тут мелка, лодка на пясок сядзе.
•••
Мелка плаваць гл. плаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
утро́х, прысл.
У колькасці трох чалавек (толькі пра мужчын або толькі пра жанчын). Лодка кранулася, і мы ўтрох узяліся за спінінінгі. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лодзь ’маленькая лодка, човен’ (Бяльк.), лодка, лотка ’човен, невялікае судна’ (ТСБМ, Яруш., Бяльк., Бес., ТС, Сл. ПЗБ), ’лёгкая з тонкімі сценкамі лодка, зробленая з аднаго кавалка дрэва (асіны) > (Маш.). Укр. лодь, рус. лодка, валаг. лодия, ладья, паўн. ладейка, лодейка; ст.-рус. лодья, лодъка, польск. łódź, łodzja, палаб. lüdʼa, н.-луж. łoż, u̯oś, в.-луж. łódź, чэш., славац. loď — пераіначанне прасл. oldi/oldьji (oldьja). Параўн. славен. ládja, серб.-харв. ла̂ђа, макед. лаѓа, балг. ладя, ст.-слав. алъдии, ладии. Роднасныя і.-е. адпаведнікі: літ. aldijà, eldijà, eldís, швед. ålla, дац. aalde, olde ’карыта’, нарв. olda, olle ’вялікае карыта’. Больш падрабязна гл. Фасмер, 2, 510. Сюды ж бел. лодачкі ’жаночыя туфлі без шнуркоў’ (ТСБМ; хойн., Мат. Гом.), лодочка ’спосаб завязвання хусткі’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)